Renato Kartezio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Umbert' (diskuto | kontribuoj) iom pli detale pri lia vivo |
Umbert' (diskuto | kontribuoj) →Vivo: – korektetoj |
||
Linio 35:
Kartezio oficiale naskiĝis la {{daton|31|marto|1596}} en [[La Haye-Descartes|La Haye]]<ref>La urbo, je lia honoro, poste aldonis lian nomon al sia ''(La Haye-Descartes)'' kaj de 1967 nomiĝas nur ''Descartes''.</ref> (Francio). Pierre Borel, biografo lia, tamen supozas, ke li naskiĝis en [[Châtellerault]] en [[Puatuo-Ĉarentoj]], de kie devenas la geavoj de Kartezio. Li estis la tria infano de Joachim Descartes, advokanto kaj tiam parlamentano en [[Rennes]], kaj lia edzino Jeanne Brochard.
Lia patrino mortis unu jaron poste dum akuŝo e sia kvara infano; la patro ofte laboris for de la hejmo; do Kartezio estis edukita precipe de sia avino,
Lia malbona sano prokrastis lian klerigon. Nur en 1607 li ekfrekventis la altrenoman kolegion de [[La Flèche]]. Kartezio tamen estis seniluziigita de la studado kaj poste skribis: "Mi estis edukita per studo de scienco (france: ''lettres'') ekde infanaĝo, kaj ĉar oni kredigis al mi, ke per ĝi oni povas akiri klaran kaj certan scion pri ĉio, kio utilas en la vivo, mi havis ekstreman deziron lerni. Sed post kompletigo de tiu tuta studado, je kies fino oni kutime estas akceptita inter la klerulojn, mi tute ŝanĝis mian opinion: Mi troviĝis tiel implikita en duboj kaj eraroj, ke mia impreso estis, ke mi neniel profitis de mia strebo al instruiteco, escepte de malkovri pli kaj pli mian nescion.<ref>{{citaĵo de libro | titolo=[[s:fr:Œuvres de Descartes/Édition Cousin|Œuvres de Descartes]] | volumo=6 | paĝoj=p. 4}}</ref>"
Post siaj studoj Kartezio, kies sano pliboniĝis, volontule aniĝis en franca regimento en Nederlando, sub la komando de la princo Maurits van Oranje. Tiel li konatiĝis kun la sciencisto kaj filozofo ''Isaac Beeeckman''. Tiu notis en sia taglibro, kiel Kartezio solvis fizikan problemon.
Linio 43:
En 1619 Kartezio faris vojaĝon al [[Danio]], [[Pollando]], [[Hungario]] kaj [[Bohemio]] kaj tiam en [[Frankfurto ĉe Odro]] ĉeestis la kronadon de imperiestro [[Ferdinando la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Ferdinando la 2-a]]. En 1622 li revenis al Francio. En la postaj jaroj li supozeble konatiĝis kun [[Marin Mersenne]].
En 1637 li publikigis sian "diskurson pri la metodo". En 1641 aperis, en [[latina lingvo]], liaj Meditadoj Metafizikaj ''(meditationes de prima philosophia)'', tre influa verko pri raciismo. En 1643 la universitato de [[Utreĥto]] akre
En 1469 li akceptis inviton de la sveda reĝino [[Kristina (Svedio)|Kristina]] kaj transloĝiĝis al [[Stokholmo]]. La reĝino deziris de li instruadon pri filozofio, sed la malvarma vintro de Svedio subfosis lian sanon; la {{daton|11|februaro|1650}} li mortis, laŭ
== Verkoj ==
|