Kristalsistemo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Akso--->Latero
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto unuecigis titolon de lastaj sekcioj; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
'''Kristalsistemo''' ebligas klasifikan skemon pri [[kristalo|kristalaj]] [[solidaĵo]]j. Oni klasifikas en [[kristalografio]] la priskribendajn kristalojn tridimensie helpe de la kristala strukturo.
 
La kristala strukturo estas mezurata en koordinata sistemo, en kiu oni komparas la kristalojn. Oni uzas por la pli simplaj kalkuloj kaj prezentoj ne ĉiam la [[kartezia koordinato| kartezian koordinatan sistemon]], sed unu adaptitan al la kristalo. La angulo kaj la bazunuoj de la aksoj estas variitaj. La orientiĝo de la kristalo sekvas surbaze de la randoj kaj ties etendiĝo (longorilato).
 
La kristala sistemo trovas uzeblecon ĉefe en [[mineralogio]], [[solidstata kemio]] kaj [[solidstata fiziko]].
 
Ekzistas laŭ aŭtoritatoj 6-8 diversaj kristalaj strukturoj, kiujn oni povas dividi plu je 32 [[kristalklaso]]jn:
 
* [[triklina kristalsistemo]]: havas tri ajnajn laterojn, kiuj ne estas interorbitaj; ĝi havas nek spegulan simetrion, nek rotacian akson, nek saman angulon, nek samlongan lateron.
 
* [[monoklina kristalsistemo]]: rilata al kristalformo kun du interortaj lateroj; ĝi havas du 90°-angulojn kaj nenian samlongan lateron.
 
* Ortoromba, [[romba kristalsistemo]]: ĝi havas tri 90°-angulojn (pro tio ''orto''), kaj nenian samlongan lateron.
 
* [[heksagona kristalsistemo]]: ĝi havas du samlongajn laterojn en sama ebeno kun 120°-angulo, la tria latero staras vertikale al tio.
 
* [[tetragona kristalsistemo]]: ĝi havas du samlongajn laterojn, tri 90°-angulojn.
 
* [[romboedra kristalsistemo]] aŭ [[trigona kristalsistemo]]: ĝi havas tri samlongajn laterojn kaj tri samajn angulojn malsame ol 90°.
 
* [[kuba kristalsistemo]]: ĝi havas la plej altan simetrion, kun tri samlongaj lateroj kaj 90°-anguloj.
 
 
Linio 126:
 
 
== legu ankaŭ ==
[[Kristala strukturo]], [[Bravais-latiso]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
==rete==
* [http://www.mineralienatlas.de/lexikon/index.php/Kristallsystem mineralmapo – kristalsistemo/germane]
<gallery>
Dosiero:Triclinic.png|Triklina<!-- thumb|left|180px|_Triclinic_ -->