Formala gramatiko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
tre bone, do mi povas remeti la intervikiajn ligilojn, por ŝparigi laboron al roboto
e korekto laŭ la lasta forigita versio
Linio 1:
'''Formala gramatiko''' aŭ simple '''gramatiko''' en la teorio de [[formala lingvo|formalaj lingvoj]] estas metodo de priskribo de formala lingvo. Ĉiu formala lingvo ''L'' bazas sur iu finkvanta alfabeto '''''A''''' de literoj (simboloj). Alivorte, gramatiko estas metodo (matematika aparato) de distingo de propozicioj, konstruitaj sur la bazo de alfabeto '''''A''''', apartenantaj al lingvo '''''L''''' de ĉiuj literaj sekvencoj el alfabeto '''''A'''''.
 
Formalajn gramatikojn kaj formalajn lingvojn esploras la [[matematika lingvistiko|lingvistiko matematika]], kiu elvolviĝasenvolviĝas ekde la [[1950-aj jaroj]].
 
Oni distingas:
* generantajn gramatikojn (kiuj difinas regulojn de konstruaĵo de propozicioj de lingvo '''''L''''');
* rekonantajn (analizajn) gramatikojn (kiuj respondas, ĉu certa propozicio ''P'' apartenas al lingvo '''''L''''').
 
 
== Terminoj ==
 
Formala gramatiko estas kutime aro de linioj konsistantaj el simboloj, foje kun tabelo (matrico). La plej klasika kaj uzata matematika aparato por generantaj gramatikoj estas formalaj gramatikoj de [[Noam Chomsky|N. Chomsky]], kiuj esence estas aroj de linioj. Klare, ke la gramatiko enhavas alfabeton '''''A''''', el kies literoj konsistas la propozicioj. La literojn de alfabeto '''''A''''' oni nomas '''terminalaj simboloj''' aŭ simple '''terminaloj'''.
 
Krom terminalaj simboloj la gramatiko enhavas '''neterminalajn simbolojn''' ('''neterminalojn'''), kiuj diferenciĝas de terminaloj. Ĉiu neterminalo signifas aron de frazoj (gramatikan klason) de la difinita lingvo. Ekzemple por lingvo de programado iu neterminalo povas signifi "listo de argumentoj de funkcio", "aritmetika esprimo" ktp. En gramatiko de natura lingvo neterminalo povas signifi ekzemple "cirkonstanca komplemento de tempo".
Linio 159 ⟶ 158:
# '''Atomo'''<math>\rightarrow</math>'''Nombro''' | ('''Formulo''')
# '''FormulSufikso'''<math>\rightarrow</math>+ '''MultDiv FormulSufikso''' | - '''MultDiv FormulSufikso''' | &epsilon;
# '''AtomSufikso'''<math>\rightarrow</math>*'''Atomo AtomSufikso''' | / '''Atomo AtomSufikso''' | &epsylonepsilon;
kaj la samaj reguloj por '''Nombro''' kaj '''Cifero'''
 
Linio 226 ⟶ 225:
Grava regulo por transformado de gramatiko estas maldekstra substituo menciita antaŭe. Ĝin ilustras sekvanta ekzemplo. Ni havu du regulojn de gramatiko
 
#. '''N'''<math>\rightarrow</math>a&sigma;<sub>1</sub> | '''X'''&sigma;<sub>2</sub> | | '''X'''&sigma;<sub>3</sub>
 
#. '''X'''<math>\rightarrow</math>b&sigma;<sub>4</sub> | '''Y'''&sigma;<sub>5</sub>