Maria Kristina de Burbono: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
poluretoj
Linio 1:
[[Image:Marie-Christine_de_Bourbon-Siciles,_Reine_d'Espagne.jpg|thumb|250px|right|María Cristina de Borbón-Dos Sicilias fare de [[Franz Xaver Winterhalter]] realigita en Parizo en 1841]]
 
'''María Cristina de Borbón-Dos Sicilias''' ([[Palermo]], [[27-a de aprilo]] de [[1806]] - [[Sainte-Adresse]], [[22-a de aŭgusto]] de [[1878]]) estis [[Reĝinedzoj kaj reĝedzinoj de Hispanio|Reĝino de Hispanio]] pro ŝia edziĝo kun la reĝo [[Fernando la 7-a (Hispanio)|Fernando la 7-a]] en 1829 kaj [[Geregentoj de Hispanio|regentino de Hispanio]], inter 1833 kaj 1840, dum parto de la minoritato de ŝia filino, nome la reĝino [[Isabel la 2-a (Hispanio)|Isabel la 2-a]].
 
==Geedziĝo ==
Ŝiaj gepatroj estis [[Francisko la 1-a (Du SiciliojSicilio)|Francisko la 1-a]] ([[1777]]-[[1830]]) reĝo de la [[Reĝlando de la du Sicilioj|Du Sicilioj]] inter 1825 kaj 1830 kaj la infantino [[Maria Isabel de Burbono]] ([[1789]]-[[1848]]) filino de [[Karlo la 4-a (Hispanio)|Karlo la 4-a]]. Ŝi edziĝis en [[Aranjuez]] la [[11-a de decembro]] de [[1829]] kun sia onklo Fernando la 7-a, iĝante reĝino de Hispanio.
 
== Regenteco ==
Fernando la 7-a mortiĝismortis en 1833. La reĝo estis nomuminta ĝin en sia testamento GubernistrinoGuberniestrino de la Regno, posteno kie ŝi estos konfirmita de la konstitucia parlamento en 1836. La [[28-a de decembro]] la saman jaron kiam ŝi vidviniĝis, ŝi edziniĝis per [[morganata geedzeco]] sekrete kun serĝento Agustín Fernando Muñoz y Sánchez.<ref> Peña González, José, Historia política del constitucionalismo español, 2006, Dykinson, isbn=978-84-9772-906-2, Madrido http://books.google.es/books?id=7tDd60l9sWsC Alirita la 2an de januaro de 2012, paĝo 124, noto 304.</ref> Tiu rilato ne estis bone akceptita de la tiama socio.<ref>Errazkin, Iñaki, Hasta la coronilla: autopsia de los Borbones, 2009, Txalaparta, isbn=978-84-8136-539-9, paĝoj 80 kaj ss. Tafalla, url=http://books.google.es/books?id=CMkbIc7rd8QC&pg=PA80&dq=%22guardia+de+corps+Agust%C3%ADn+Fernando+Muñoz%22&hl=es&sa=X&ei=GvwaT6aBJcqChQesgtyrCA&ved=0CDsQ6AEwAA Alirita la 2an de januaro de 2012</ref> La ĵusa pastro Marcos Aniano González, amiko de la edzo, celebris la geedziĝogeedziĝon kaj restis ligitajligita al la familio dum preskaŭ tri jarkvinoj kiel unika konfesinto de Maria Kristina.<ref>Burdiel, Isabel, Isabel II: una biografía (1830-1904), 2011, Taurus, isbn=978-84-306-0795-2, paĝoj 37-38, Madrido, oclc=712159968, serio Memorias y biografías.</ref> Ŝia filino kaj heredontino [[Isabel la 2-a (Hispanio)|ŜiaIsabel filinola kaj heredontino2-a]] estis nur 3jaraĝa3-jaraĝa kaj pro tio ŝi agadis kiel regentino de la regno dum la venontaj sep jaroj, ĝis [[1840]]. Dum tiu tempo ŝi faris necesajn sociajn kontribuojn, kia helpo al [[Onubo|onuba]] marbordo en [[1834]] post epidemio de [[ĥolero]]. Danke la municipo de la tiam nomita ''Real Isla de la Higuerita'' petis kaj atingis la ŝanĝon de nomo al ''[[Isla Cristina]]'', kies aktuala nomo estis ricevita la [[12-aan de aprilo]] de [[1834]] post populara peto honore de la regentino Maria Kristina de Burbono, pro ŝiaj favoroj al la insulo dum tiu epidemio de [[ĥolero]] de [[1833]]-[[1834|34]] kiu suferigis grandajn etendojn de Andaluzio kaj [[Ekstremaduro]].<ref name="colera"> http://www.cfnavarra.es/salud/docencia.investigacion/textos/temas_medicina/5_sanidad_espa%C3%B1ola_XIX/10-ANEXO%204.pdf http://www.cfnavarra.es/salud/docencia.investigacion/textos/temas_medicina/5_sanidad_espa%C3%B1ola_XIX 14a de novembro de 2009, ''Real Orden de 24 de agosto de 1834''.</ref>
 
Ŝi havis malamikojn, ĉefe ŝia onklo kaj bofrato [[Karlo Maria Isidro de Burbono]] kiu, malakceptante la ĵusan leĝon nome [[Pragmata Sankcio de 1830]], plendis esti la laŭleĝa heredonto de la trono kaj iniciatis la ribelon konatan kiel [[Unua Karlisma Milito]] kiu finisfiniĝis en [[1839]] pere de la [[Vergara Brakumo]].
 
En [[1845]], la reĝino partoprenis en klopodo restarigi monarkion en [[Ekvadoro]] post peto fare de la tiea prezidento [[Juan José Flores]]. Tiu plano dufaza konsistus ke ŝia filo Agustín Muñoz y Borbón iĝu Princo de Ekvadoro kaj, poste, restariganto de la monarkio hispana en [[Peruo]] kaj [[Bolivio]], unuiginte la tri landojlandojn sub unusola ŝtato kiu estus Unuiĝinta Regno de Ekvadoro, Peruo kaj Bolivio. Kiam jam ĉio estis organizita, Flores estis elpostenigita kiel prezidento de Ekvadoro fare la marta revolucio kaj tiu plano tute malsukcesis.
 
== Ekzilo ==
Post diversaj malsukcesaj klopodoj interamikigi la politikajn tendencojn de liberalojliberaluloj kaj moderuloj, Maria Kristina devis cedi la regentecon al [[Baldomero Espartero]] kaj eziliĝi - ŝi elhispaniĝis la [[17-a de oktobro]] de [[1840]] per la vaporŝipo Mercurio-. Ekde [[Marsejlo]] ŝi anoncis, ke ŝi estis perfortigita rezigni kaj translokiĝis al [[Romo]], kie la tiama [[papo]] [[Gregorio la 16-a]] konfirmis ŝian [[morganata geedzeco|morganatan geedzecon]]. Ŝi instaliĝis poste en [[Parizo]], danke al financa apogo de Francisco, grafo de Luzárraga, kaj ekde tie ŝi konspiris kun fideluloj kontraŭ la esparterisma registaro ĝis ties elpostenigo kaj posta nomumado de ŝia filino 13jaraĝa13-jaraĝa kiel reĝino Isabel la 2-a. Unu el la aferoj plej gravaj dum tiu periodo estis la edukado de la princinoj, pro luktado inter la personaro de la reĝa palaco nomumita de Espartero kaj la resto, klinemaj al la regentino, kia la markizino de Santa Cruz.
 
En februaro de [[1844]] ŝi revenis al [[Madrido]] (kvankam ŝi reforiros dum mallonge en 1847) kaj instaliĝis en palaceto, tiu de ''las Rejas'', ekde kie ŝi klopodis kontroli la politikon farata de ŝia filino. Krome, kun ŝia edzo, ekis negocojn rilatajn kun [[salo]] kaj al [[fervojo]] - kie partoprenis ankaŭ [[Ramón María Narváez|Narváez]]- kaj oni diris, ke «''no había proyecto industrial en el que la Reina madre no tuviera intereses'' (ne estis industria projekto kie la patrina reĝino ne havu interesojn)». Kiel konsekvenco, Maria Kristina ricevis malemon el la popolo -ĉefe fare de ŝia bofilo [[Francisko de Asizo de Burbono|bofiloFrancisko de Asizo de Burbono]]- kaj en [[1854]] ŝi estis elpelita de Hispanio kaj estis nuligita la dumviva pago kiukiun la parlamento estis doninta al ŝi.
 
Ŝi restis en [[Francio]] la reston de sia vivo kaj revenis al Hispanio nur kiam ŝia nepo [[Alfonso la 12-a (Hispanio)|Alfonso la 12-a]] okupis la tronon, sed kun limigo ke ŝi ne instaliĝu definitive en la lando. Kiel kuriozaĵo, menciindas ke nek ŝia filino (la reĝino) nek ŝia nepo (la venonta reĝo) havis bonan rilaton al ŝi, ĉar ili malakceptis ŝian duan geedziĝon (morganata geedzeco).
 
== Morto ==
Ŝi mortiĝismortis dumekzile kaj estis entombigita, poste, en la [[Monaĥejo de El Escorial]].
 
== Antaŭuloj ==
Linio 115 ⟶ 114:
[[Kategorio:Burbonoj]]
[[Kategorio:Regentoj de Hispanio]]
[[Kategorio:GereĝojKategorio:Hispanaj de Hispanioreĝedzoj]]
[[Kategorio:Historio de Hispanio]]