Ŭahabismo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e saŭda -> sauda
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Islamo}}
'''Ŭahabismo''' aŭ '''vahabismo''' (de la, [[arabaarabe]] الوهابية) {{prononco|al-ŭaha:bija}} estas aparta[[Konservismo|konservativega]] kaj dogma branĉo ene de [[sunaismo|sunaisma]] [[islamo]], kiu naskiĝisfondita en la [[18-a jarcento]] en nun-tempa [[Sauda Arabio]], desur la instruadoj de [[MohamedoMuhamad Ibnibn Abd al Wahab-Ŭahab]] ([[1703]]-[[1792]]). Ĉi tiu branĉo de islamo estas la plej sekvata en Sauda Arabio kaj en [[Kataro]], kie la registaroj apogas ĝin.
 
La anoj de vahabismo, ankaŭ nomataj "'''vahabitoj'''", konsideras ĝin ne kiel iu branĉo de islamo inter aliaj, sed kiel la sola vera islamo. Ili strikte malakceptas ĉian plurismon kaj kutime verdiktas ĉian diverĝantan opinion kiel "ne-islama". Pro tio ili en la islama mondo ĝenerale havas reputacion de netoleremo kaj fanatikismo.
La vahabitoj (kiel oni nomas vahabismanojn) mem malofte uzas la vorton ''vahabismo'', kaj preferas "muwahidun", kiu signifas "unitaristoj".
 
Ĉi tiu branĉo de islamo estas la plej sekvata en Sauda Arabio kaj en [[Kataro]], kie la registaroj apogas ĝin. En Sauda Arabio ĝi estas la ŝtata religio.
 
La vahabitoj mem malofte uzas la vorton "vahabismo", kaj preferas ''muŭahidun'' (kiu signifas "unuecistoj"), aŭ ekster Sauda Arabio ankaŭ ofte "[[salafismo|salafistoj]]".
 
== Kredoj ==
 
Vahabitoj akceptas la [[Korano]]n kaj la [[Haditoj]]n, kaj ankaŭ kelkajn komentajn verkojn pri ili, inkluzive de tiuj de verkoj de [[Ibn Taymiyya]] ([[1263]]-[[1328]]) kaj de Al Wahabal-Ŭahab. Male kielal aliaj sunitoj[[sunao|sunaanoj]], ili rifuzas sekvi apartan [[Madhabo]]n (skolo de islama leĝofarado), ĉar ili asertas ke ili interpretas la vortojn de la profeto [[Mohamedo]] pli rekte. Vahabitoj alvokas al puritana kaj rigora pozicio pri religiaj demandoj. IIi volas liberigi islamon de novaj evoluoj, kiuj venis post la tempoj de la profeto, de herezoj kaj de idolatrajidoladoraj praktikoj. Ili rifuzas multajn praktikoj, ekzemple preĝadon ĉe tomboj aŭ preĝadon al sanktuloj, anĝeloj aŭ profetoj malsamaj ol Dio mem, ĉar ili konsideras ilin formoj de [[idolatrioidol-adoro]]. Ili ankaŭ rifuzas la celebradon de jaraj festivaloj honore al la profeto aŭ al sufitajsufiaj sanktuloj.
 
== Disvastiĝo ==
 
Al Wahhab-Ŭahab konvinkis [[MohamedMuhamad Ibnibn Saud]], triban ĉefon en parto de la araba duoninsulo, ke li fariĝu vahabito. Nuntempe- la regantaprapatron familio en Saŭda Arabio estas ĝustede la [[Alsauda Sauddinastio]], alhodiaŭ kiula lireganta apartenisfamilio en reĝlando [[Sauda Arabio]]. En [[1924]], ili havigis al si la urbojn [[Mekka]] kaj [[Medino]], ebligante al si prediki vahabismon al la pilgrimoj de la tuta islama mondo. Vahabismo vere fariĝis grava post la malkovro de grandaj rezervoj de [[nafto]] en SaŭdaSauda Arabio, en [[1938]]. La grandegaj profitoj, kiujn la SaŭdaSauda registaro ricevis de la nafto, estis uzitaj parte por disvastigi vahabismon trans la mondo, kaj la saŭdasauda registaro kreis multajn [[moskeo]]jn kaj organizaĵojn kiuj provas disvastigi vahabismon trans la islama mondo. Tamen, SaŭdaSauda Arabio kaj najbara Kataro restas la nuraj landoj, kie ĝi estas la plej populara kredo. SaŭdaSauda Arabio estas ofte konsideritakonsiderata la plej religiema kaj konservema islama lando. La praktikado de aliaj religioj estas malpermesita en la lando, kaj la tuta publika vivo baziĝas sur religio. Virinoj havas tre malmultajn rajtojn (ekzemple ili ne rajtas stiri aŭtomobilon). Pro tio vahabismo estas ofte traktata kiel la plej konservema, rigora kaj malliberala branĉo de islamo, almenaŭ fare de okcidentanoj.
 
[[Kategorio:Islamo]]
[[Kategorio:Sauda Arabio]]
[[Kategorio:Religio en Sauda Arabio]]
 
[[an:Wahhabismo]]