Antiferomagnetismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Makecat-bot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.3) (robota aldono de: de:Antiferromagnetismus
e Antiferomagnetismo de rustorezista ŝtalo
Linio 1:
[[Dosiero:Antiferromagnetic ordering.svg|Antiferomagnetismo: magnetaj momantoj de la atomoj aŭ jonoj havas kontraŭajn direktojn, kaj egalajn fortojn.|thumb]]
'''Antiferomagnetismo''' estas karakterizo de substanco (nomita ''antiferomagneto''), kies atomoj aŭ molekuloj aranĝiĝas en strukturon kie la [[spino]]j de apudaj partikloj kontraŭstaras; malgraŭ la [[magnetismo|magnetaj]] proprecoj de la konsisteroj, la rezultanta magnetismo de la substanco nuliĝas. Tipe antiferomagnetismo povas okazi je malaltaj temperaturoj. Malgraŭ ke la tuta magnetismo devu nuliĝi je la [[temperaturo]] de [[absoluta nulo]], '''''ferimagnetismo''''' okazas, tio estas, la inversaj spinoj ne tute kontraŭstaras unu la aliajn, kreantaj malgrandan magnetismom, kiel vidite pri [[hematito]] sub la temperaturo je 250 [[Kelvin|K]]. Por temperaturo pli alta ol la ''Néel-temperaturo'' (nomita laŭ la franca fizikisto [[Louis Néel]], kiu la unua sugestis kaj klarigis la fenomenon fare de la ordigo de [[magneta momanto|magnetaj momantoj]], pro tio li ricevis la [[Nobel-premio]]n en [[1970]])<ref>L. Néel, ''Propriétées magnétiques des ferrites; Férrimagnétisme et antiferromagnétisme'', Magnetaj proprecoj de oksidoj de fero; ferimagnetismo kaj antiferomagnetismo. Annales de Physique (Parizo) 3, p.137–198 (1948). ({{fr}})</ref>, la spinoj de la materialo malordiĝas kaj ties antiferomagnetismo malaperas., la
 
materialo iĝas [[paramagnetismo|paramagneta]].
 
Linio 11 ⟶ 10:
kie <math>C</math> estas konstanto specifa al la konsiderata materialo.
 
Tiu teoria [[asimptoto|asimptota]] formulo validas pri nefinia nombro da partikloj kaj ne pri <math>T=T_\text{N}</math> ; fakte, ĝi pruvas, ke la magneta impresemeco estas tre alta sub kaj ĉe la Néel-temperaturo, kaj, super ĝi, malkreskas laŭ [[hiperbolo|hiperbola]] leĝo, same kiel la impresemeco de [[feromagnetismo|ferromagnetoferomagneto]] malkreskas post sia [[Curie-punkto|Curie-temperaturo]] <math>T_\text{C}</math><ref>{{Cito|URL=http://books.google.ch/books?id=MoOPuyOgeqQC&pg=PR1&lpg=PR1&dq=Des+mat%C3%A9riaŭ+J.P.+Ba%C3%AFlon+J.M.+Dorlot&source=bl&ots=pMYgsub1_e&sig=8s0t6-8Rnezy12sIVo3QehopM5U&hl=fr&sa=X&ei=UsoXUcKSOMPi4QTW3YGIAw&ved=0CDgQ6AEwAg#v=onepage&q=Des%20mat%C3%A9riaŭ%20J.P.%20Ba%C3%AFlon%20J.M.%20Dorlot&f=false.|Titolo=Des matériaux (''Materialoj'')|Aŭtoro= J.P. Baïlon, J.M. Dorlot|Jaro= [[2000]]|Versio= 3-a eldono|Paĝoj=p. 447-460, Magnetaj proprecoj de materialoj, aparte p. 457 pri antiferomagnetismo. |Lingvo= france}}</ref>.
 
==Antiferomagnetaj kemiaj elementoj==
Linio 17 ⟶ 16:
Inter la antiferomagnetaj elementoj estas solida [[oksigeno]] sub alta premo kaj <math>\,T_N < 24 \, \mathrm{K}</math><ref name=solid>
{{Cito |Aŭtoro=Freiman, Y. A. & Jodl, H. J. |Titolo=Solid oxygen (''Solida oksigeno'') |Gazeto=Phys. Rep. |Volumo=Vol. n-ro 401 |Paĝoj=p. 1–228 |Jaro=2004 |doi=10.1016/j.physrep.2004.06.002|bibcode = 2004PhR...401....1F }} ({{en}})</ref><ref>
{{Cito|Aŭtoro=Goncharenko, I. N., Makarova, O. L. & Ulivi, L. |Titolo=Direct determination of the magnetic structure of the delta phase of oxygen (''Rekta determinado de la magneta strukturo de oksigeno en fazo [[delto (litero)|delto]])'')|Gazeto= Phys. Rev. Lett. |Volumo=Vol. n-ro 93 |Jaro=2004 |doi=10.1103/PhysRevLett.93.055502 |pages=055502 |pmid=15323705 |Versio=5 |bibcode=2004PhRvL..93e5502G}} ({{en}})</ref>, [[kromio]] pri kiu <math>\,T_N = 310 \, \mathrm{K} </math>.<ref>{{Cito|Titolo = Spin-density-wave antiferromagnetism in chromium (''Antiferomagnetismo de kromio'')|Aŭtoro = Fawcett Eric G. R.|Jaro = 1976|Gazeto= Reviews of Modern Physics|Volumo = Vol. n-ro 60|Paĝoj = p. 209|Eldonejo=Presses Universitaires Polytechnique|doi = 10.1103/RevModPhys.60.209|bibcode = 1988RvMP...60..209F }} ({{en}})</ref> (proksimune la sama temperaturo ol tiu de la homa kropo), kaj kelkaj metaloj en la grupo de [[rara tero|raraj teroj]]. Ĉi lastaj komune aperigas kompleksan antiferomagnetan strukturon en la temperaturgamo inter <math>\,T_1</math> kaj <math>\,T_N</math> (<math>\,0 K < T_1 < T_N</math>). Sub la temperaturo <math>\,T_1</math>, ili iĝas feromagnetaj. Listo da plej famaj antiferomagnetoj - elementoj de raraj teroj - estas donita en la suba tabelo.
, kaj kelkaj metaloj en la grupo de [[rara tero|raraj teroj]]. Ĉi lastaj komune aperigas kompleksan antiferomagnetan strukturon en la temperaturgamo inter <math>\,T_1</math> kaj <math>\,T_N</math> (<math>\,0 K < T_1 < T_N</math>). Sub la temperaturo <math>\,T_1</math>, ili iĝas feromagnetaj. Listo da plej famaj antiferomagnetoj - elementoj de raraj teroj - estas donita en la suba tabelo.
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
Linio 83 ⟶ 81:
|}
</center>
 
Pro la magnetaj proprecoj de fero kaj kromio, multaj [[aŭstenito|aŭstenitaj]] [[rustorezista ŝtalo|rustorezistaj ŝtaloj]] estas ne-magnetaj<ref>{{Cito|URL=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=9719313|Aŭtoro= Men'shikov A.Z. kaj Teplykh A.E.</ref>
<ref>{{Cito|URL=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=9709962|Aŭtoro= Majumdar A.K. kaj Blackenhagen P.V.</ref>, aparte la plejparto da rustorezistaj ŝtaloj kun kromio kaj mangano estas antiferomagnetaj, ekzemple la Néel-temperaturo de la aŭstenita rustorezista ŝtalo Fe<sub>3</sub>Mn<sub>20</sub>Cr<sub>20</sub> estas 250 K<ref>{{Cito|URL=http://www.patrick-roch.com/ingemeca/docs/_genie_mecanique/Mat%E9riaŭ/Etude%20et%20propri%E9t%E9s%20des%20m%E9taŭ/propri%E9t%E9s%20des%20m%E9taŭ/propri%E9t%E9s%20des%20m%E9taŭ/Alliages%20magn%E9tiques%20doŭ.pdf|Titolo=Magnetaj alojoj|Aŭtoro=Georges Couderchon|Paĝoj=P. 30|Lingvo=france}}</ref>, pri kiu la magneta impresemeco maksimumas.
 
==Aplikoj==