Papilia efiko: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.7.2+) (robota aldono de: bg:Ефект на пеперудата |
|||
Linio 1:
'''Papilia efiko''' (aŭ papilio-efiko) estas esprimo, kiu entenas gravecon de la komencaj kondiĉoj en [[teorio de kaoso]]. Baza principo estas, ke etaj modifoj de la komencaj kondiĉoj en dinamika sistemo povas ŝanĝi grave la longtempan funkciadon de la sistemo, povas konduki al neatendita [[ĉena reakcio]].
Pri ĝi verkis studaĵon [[:en:Edward Lorenz|Edward Lorenz]] [edvard lorenc] en [[1963]] por la Novjorka Scienca Universitato. Laŭ la studaĵo, „iu meteologo rimarkis, ke tiu teorio estas ĝusta, tiam unuopa flugilfrapo de [[mevo]] povas ŝanĝi por eterno la proceson de la meteologio”. En pli postaj prelegoj, studaĵoj de Lorenz, li uzis la papilion, kiun verŝajne inspiris bildo, produktita de [[Lorenc-atraktoro]], kiu similas al papilio. Laŭ aliaj teorioj, la papilio estas naskaĵo de fikcio, kies bazo estas novelo de [[Ray Bradbury]], verkita en [[1952]] ("A Sound of Thunder"), kvankam tion nenio pruvas.
Graveco de agnsoko de la papilia efiko estas, ke ŝanĝiĝon de kompleksaj sistemoj - ekz. vetero, borso - oni ne povas bone aŭguri je difinita tempo.
| |||