Surogata skribosistemo: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Bugaevc (diskuto | kontribuoj) e Ek -> EK |
Sergio (diskuto | kontribuoj) e poluro |
||
Linio 1:
Ĉar [[Esperanta alfabeto]] havas [[supersigno]]jn, ĝis nuna tempo diversaj surogataj sistemoj estas uzataj, pro du kialoj:
*Multaj [[klavaro]]j ne havas ĉapelitajn literojn, kaj la uzanto ne havas (aŭ ne scias) bonan metodon por enigi tiajn literojn.
*Kvankam [[programaro]] ekzistas por facile enigi ĉapelitajn literojn en komputilon, oni ankoraŭ devas uzi surogatajn literojn en kuntekstoj kiuj ne bone traktas tiajn literojn, ekzemple [[retpoŝto]] kaj novaĵgrupoj. Multaj malnovaj normoj kaj programaro nur traktas tekston en la
Ĉefaj sistemoj estas:
*[[H-sistemo]] (<tt>chirkau</tt>-sistemo)
*[[X-sistemo]] (<tt>cxirkaux</tt>-sistemo)
*[[^-sistemo]] (<tt>^cirka^u</tt>-sistemo)
*[['-sistemo]] (<tt>c'irkau'</tt>-sistemo)
El la diversaj surogataj skribosistemoj nur la [[H-sistemo]] estas difinita en la [[Fundamento|Fundamento de Esperanto]], la baza regularo de Esperanto. Tial iuj konsideras la [[H-sistemo|H-sistemon]] eĉ kiel duan oficialan ortografion de Esperanto, dum lau aliaj estas nur unu Esperanto-ortografio, kiu manifestiĝas en du (Fundamentaj) skribsistemoj: tiu kun la ĝustaj supersignoj kaj la Fundamenta anstataŭa skribsistemo (ch, gh, hh, jh, sh, u). La ĉi-lasta vidpunkto estas pravigebla per la oficiala deklaro [http://akademio-de-esperanto.org/oficialaj_informoj/oficialaj_informoj_6_2007.html "Pri apartaj teknikaj bezonoj rilate al niaj alfabeto kaj ortografio"] de la Akademio de Esperanto en Oficialaj Informoj numero 6 2007 01 21: En tiu deklaro oni parolas pri "la ortografio", do nur pri unu (kaj ankaŭ ne mencias iujn ortografi-variantojn).
Pro granda evoluo de komputilaj sistemoj nun ne estas granda bezono uzi surogatajn skribmetodojn por indiki [[
Indas mencii, ke kelkaj homoj ne konsideras [[H-sistemo]]n surogata kaj vaste uzas ĝin en ĉiuj siaj verkoj, sen konverti ĉion ajn al [[Unikodo]], eĉ se ekzistas tiu eblo (pro tio, ke kelkaj [[novaĵservilo]]j, [[retpoŝtlegilo]]j kaj ĉi-cele uzataj [[poŝtelefono]]j estas fidindaj nur pri la ĝusta transdono de la literoj a-z, A-Z, ciferoj 0-9 kaj plej kutimaj interpunkciaj signoj). Tiel aperas ĉiuj tekstoj en la paĝaro [[Miresperanto]] de [[Nikolao Griŝin]].
== Konformo al la Fundamento ==
La [[Fundamento de Esperanto]] krom la baza [[
==Eksteraj ligiloj==
|