Nazia Germanio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 101 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q7318) |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto: en:Nazi Germany estas artikolo leginda; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 47:
La nazioj nomis sian regnon ankaŭ la ''"miljara regno"''. Fakte ĝi finiĝis jam post 12 jaroj.
En la [[germana lingvo]] la vorto ''Nazi'' estas mallongigo de ''Nationalsozialist'', nacia socialisto. Ĝi estis formita analoge al ''Sozi'' por socialdemokrato kaj havas insultan subsignifon. Tial oni ne uzas ĝin en (sciencaj) germanaj verkoj, sed
== Ideologio ==
Linio 68:
Estis ankaŭ proskribitaj la filozofoj [[Husserl]], [[Hannah Arendt]] kaj [[Wilhelm Reich]], la teologino [[Edith Stein]] (judino konvertita al karmelita monaĥino, gasmortigita en 1942 en [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]], la avantgardista artisto [[Paul Klee]], la arkitekto [[Walter Gropius]], la fizikisto kaj matematikisto [[Albert Einstein]]. En 1938 la anekso de Aŭstrujo devigis la maljunan fondinton de la [[psikanalizo]], [[Sigmund Freud]], fuĝi al Londono - lia tuta familio estis poste mortigita. La viena verkisto [[Stefan Zweig]], kiu devis fugi la aŭstrajn naziojn jam en 1934, sin mortigis en 1942.
Kelkaj artistoj, tamen kontrolitaj kaj akceptitaj de
Iuj artistoj kaj verkistoj restintaj en Germanujo, kiel ekzemple [[Emil Nolde]], estis malpermesitaj pentri aŭ verki kaj kontrolitaj de la polico.
Linio 77:
''"desegnaĉaĵoj judaj kaj kosmopolitaj"''. Multaj el tiuj verkoj poste estis dispersitaj aŭ detruitaj de la nazioj.
Tamen sufiĉe granda nombro aliĝis pli aŭ malpli longe al la hitlera reĝimo. La filozofo
=== La oficiala nazia arto ===
Linio 85:
''Nazia arto'' kongrua al la estetikaj kaj ideologaj normoj de la partio montiĝis per la skulptaĵoj de [[Arno Breker]], la filmoj de [[Leni Riefenstahl]] aŭ la konstruaĵoj de [[Albert Speer]], konfidulo de Hitler. Reprezentante ofte monumentan propagandon, kiel la olimpika stadio en Berlino por la Olimpiko en 1936, la verkoj de tre novklasika stilo ankaŭ ofte furorigis korpojn ''sanajn'', ''virecajn'' kaj ''ariajn''.
La ''gvidisto'' konfidis al
En la milita tempo Hitler ĝojis pri la detruoj de la [[bombo|bombadoj]], kiuj faciligus en la postmilitatempo liajn grandiozajn projektojn por defunde rekonstrui [[Berlino]]n, [[Hamburgo]]n kaj [[Linz|Linz-on]].
Linio 113:
{{LigoElstara|th}}
{{LigoLeginda|en}}
{{LigoLeginda|no}}
|