Iono (luno): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 80 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q3123) |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto: ro:Io (satelit) estas artikolo leginda; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 26:
| Malkovrinta_dato = 7-a de januaro 1610
}}
'''Ioo''', helene ''' Ἰώ''', latine '''Io''', estas [[natura satelito|luno]] de [[Jupitero (planedo)|Jupitero]], unu el la plej kolorhavaj kaj belaspektaj [[astro]]j de la [[sunsistemo]]. Ĝia nomo venas el [[Ioa]], kiu estis amoratino de [[Jupitero (dio)|Jupitero]].
Ioo estas la plej proksima [[galilejaj satelitoj|galileja satelito]] de [[Jupitero (planedo)|Jupitero]]. Ioo estas la trie plej granda luno ĉirkaŭ Jupitero, kiu havas pli ol 60 lunojn.
La itala sciencisto [[Galileo Galilei]] malkovris Ioon la {{daton|7|januaro|1610}}.
Linio 35:
[[Dosiero:PIA01081-Color Mosaic and Active Volcanic Plumes on Io.jpg|thumb|left|La ioa vulkano ''Pillan Patera''.]]
La proksimeco de Ioo al la [[gasgiganto]] Jupitero kaŭzas la fandiĝon de la ioa kerno, pro la efikoj de tajda frapvarmigo. Tiu frapvarmigo respondecas pri la tre aktiva [[vulkanismo]] de tiu [[astro]]. La [[vulkanismo]] estas tiel intensa, ke la ioa surfaco estas la plej juna de la tuta sunsistemo; ĝi ĉiam estas renovigita de novaj elvulkanaj materialoj.
Ioo estas rimarkinda pro siaj aktivaj [[vulkano]]j.
Male al teraj vulkanoj, ioaj vulkanoj elĵetas [[Sulfuro|sulfurajn]] substancojn, eble inkluzive de [[sulfura dioksido]].
Linio 69:
== Koloniiĝo ==
La ioa surfaco estas geologie aktiva.
== Aliaj projektoj ==
Linio 85:
{{LigoElstara|no}}
{{LigoElstara|vi}}
{{LigoLeginda|ro}}
{{Link FA|de}}
| |||