|
Per la nomo '''banderanoj''' (nomitaj laŭ sia gvidanto [[Stepan Bandera]]) estis erare markitaj grupoj da homoj, kiuj fine de la [[dua mondmilito]] kreiĝis el [[Ukraina Ribela Armeo|URA]] ([[Ukraina Ribela Armeo]]). Ili estiĝis en [[Pollando]] kiel armigita [[konsistero]] de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj|OUN]] ([[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]]), sed ankaŭ ili rekrutiĝis ekzemple el anoj de [[SS (organizaĵo)|SS]] [[divizio Galizien]] kaj pluaj partopreninto de la [[milito]] en la flanko de [[Adolf Hitler|hitlera]] [[Germanio]]. Banderanoj ne estis [[armeo]] en ĝusta senco de la [[vorto]], eĉ kiam ili tre klopodis pri tio. Post la milito ankaŭ eĉ tial, por ke ili akiru [[statuto]]n de almenaŭ militaj [[militkaptito]]j. Sed pro siaj [[armilaro]] kaj [[sperto]]jspertoj el [[batalo]]j ili prezentis en la teritorio, tra kiu ili post la milito, precipe en la jaroj [[1945]] – —[[1947]], moviĝis, grandan [[danĝero]]ndanĝeron.
En la [[teritorio]] de tiama [[Ĉeĥoslovakio]] taĉmentoj de banderanoj komenciĝis penetri jam de [[somero]] de [[1945]]. Tiam precipe en [[Slovakio|slovakajn]] montarojn, solecojnsolejojn kaj vilaĝojn. Nur dum [[aŭtuno]] dum ilia rabado de orientslovakaj vilaĝoj (ekzemple [[Nová Sedlica|Novosedlice]], [[Zboj]], [[Ulič]], [[Kolbasov]]) fariĝis viktimoj dek ok [[homo]]j. Banderanoj rabis precipe [[nutraĵo]]jn, [[brutaro]]n, [[vestaro]]nvestaron kaj [[medikamento]]jn. Kontraŭ [[taĉmento]]jtaĉmentoj, nomataj ekzemple [[Iroň]], [[Karmeluk]], [[Sokil]], [[Peryh]] kaj [[Browsko]] fine inventis kvar armeaj [[bataliono|batalionoj]] kaj komune kun [[polico]] kaj financa [[gardistaro]] ili forpuŝis ilin reen en Pollandon, kie ankoraŭ operaciis da ili kelke da dekoj de miloj.
Ekde [[aprilo]] de sekvinta jaro banderanoj klopodis trapenetri tra pola [[limo]] denove, ĉifoje ankoraŭ pli profunden ĝis la [[slovakio|slovaka enlando]]. Ili krom alia kunvokis kun armilo la tutajn [[vilaĝo]]jnvilaĝojn por [[kunveno]]jkunvenoj, dum kiuj ili unuspire heroldis [[moto]]jn pri batalo por „Por Dio kaj por nacio, por komunikaĵo de d-ro [[Jozef Tiso|Tiso]]“. Devene ili kalkulis kun [[daŭrigo]] de batalo, kun rapida [[eksplodo]] de plua [[mondmilito]] kaj kun [[ŝanĝo]] de [[Eŭropo|eŭropa]] [[mapo]]. Sed politika situacio en la teritorioj, tra kiuj ili moviĝis, en la jaro [[1947]] roligis ilin en militajn [[frakasiĝinto]]jnfrakasiĝintojn. En Pollando laŭvorte komencis bruli [[grundo]] sub iliaj [[piedo]]j. Ili havis por elekti nur malmulte da eblecoj de plua sorto –— aŭ kapitulaci aŭ provi retiriĝi. Ĉefa celo estis en [[Bavario]]. Ĉi tie, en [[Munkeno]], havis sian [[sidloko]]nsidlokon OUN, ĉi tie tiam restadis ankaŭ [[Stepan Bandera|Bandera]] mem. La plej nombraj grupoj (la t.n. sotni), kiuj antaŭenpaŝis tra [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka teritorio]], nomiĝis [[Burlak]], [[Ĥromenko]] kaj [[Brodyĉ]].
Somere en [[1947]] banderanoj venis ĝis [[Moravio]]. Ĉi tie estis ilia grava [[obstaklo]] fariĝis [[natura obstaklo]] [[rivero]] [[Morava]]. Ĉe ĉiu [[ponto]], [[travadejo]] aŭ [[pramejo]] estis gardistaroj. Al principo, ke la armitoj ne devas super la riveron, subiĝis taktiko de ĉiuj defendantoj de [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka]] limo. En la teritorio de la tuta Moravio batalis kontraŭ banderanoj nur proksimume je unu mil homoj pli malmulte ol en [[Slovakio]], kie okazis unuaj kaj la plej gravaj kunpuŝiĝoj. Intervenoj en moravia teritorio postulis enbataligi preskaŭ kvin milojn da [[soldato|soldatoj]], [[partizano|partizanoj]] kaj pluaj.
Povus ŝajni, ke la [[enbataligo]] de [[soldataro]] kaj pluaj [[defendanto]]jdefendantoj de ĉeĥoslovaka teritorio ne estis proporcia al kelkaj [[cento]]j de banderanoj. Sed ni devas imagi, ke tio estis [[malamiko]], kiu en [[Slovakio]] disiĝis en malgrandajn [[grupo]]jn. Ili sciis batali kaŝeme, en saltoj, la maniero de ilia batalo ŝajnigis damaĝantan militon. La moviĝemaj kaj lertaj grupetoj de malamiko plimulte evitis al rekta renkontiĝo, kunpuŝiĝinte ili rapide transŝoviĝis kaj estis malfacile esplori ilin.
== Vidu ankaŭ ==
|
