Gusto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
EmausBot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 1 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:Q124794)
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[ImageDosiero:Taste buds.svg|thumb|right|Ofte menciitaj [[lango|surlangaj]] lokalizoj de la gustoburĝonoj. Vere tiuj lokalizoj ne ekzistas, kaj gustoburĝonoj por ĉiuj gustosensoj okazas ĉie sur la lango kaj eĉ sur [[palato]].]]
'''Gusto''' aŭ '''gustosenso''' tiu el la kvin [[senso]]j, kiu ebligas analizon de la gusto de la manĝaĵoj enbuŝigitaj. Ĝi estas la perceptado de [[kemio|kemiaj]] [[stimulo]]j de likvaj aŭ en likvo-solveblaj [[materialo]]j.
La gustorganoj estas receptoraj [[biologia ĉelo|ĉelo]]j aŭ ties grupiĝoj aŭ anatomiaj estaĵoj kun receptorĉeloj. Ĉe la [[senvertebruloj]], la gusto ne estas apartigebla de la [[flaro]], la kemiaj receptoroj situas en la [[haŭto]], sur la [[buŝo|buŝorganoj]] aŭ sur la [[anteno]]j.
 
La gustorganoj de la [[vertebruloj]] estas la [[gustoburĝono]]j (langaj [[papilo]]j). Ĉe la [[fiŝo]]j ili situas sur la buŝa mukomembrano, sur la [[lipo]]j, [[lipharo]]j; ĉe surteraj vertebruloj ili situas nur en la [[mukomembrano]] de la buŝa kavo, ĉefe sur la [[lango]]. La gustoburĝonoj sentas la [[amaro (gusto)|amarajn]] (ĉe bazo de la lango), [[acido|acidajn]] (flanke de la lango), la [[salo|salajn]], la [[dolĉaĵo|dolĉajn]] (langopinte), kaj la [[umamo|umamajn]] gustojn.
 
'''Gusto''' estas uzata metafore kiel "persona ŝateco al io", ekzemple ies gusto pri muziko, gusto pri modo.