Transskribo de la japana lingvo en Esperanton: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Polurinda
Redakto laŭ la diskutopaĝo
Linio 1:
Ĉi tiu artikolo temas pri la [[transskribado (lingvoscienco)|transskribo]] de la [[japana lingvo]] en la [[esperanta alfabeto|Esperantan alfabeton]], ĉefe uzata por la [[Esperantigo de vortoj el japana fonto|tradukado de ejaj kaj aĵaj nomoj de Japanaj nomoj]]. Japanlingvaj Esperantistoj ofte uzas tiajn ne-Esperantajn transskribojn, kiel estas la [[Transskribado Hepburn|transskriban sistemon de Hepburn]] kaj la [[Kunrei-sistemo|transskriban sistemon KunrejKunrei]] por nomoj de personoj, entreprenoj, varomarkoj kaj simile, tamen uzi la Esperantan transskribon por ili ankaŭ estas preferinda, por ke Esperantistoj ne konataj kun la japana lingvo ne miskomprenu prononcon de tiuj nomoj.
{{Polurinda}}
Ĉi tiu artikolo temas pri la transskribo de la [[japana lingvo]] en la [[esperanta alfabeto|Esperantan alfabeton]], ĉefe uzata por la tradukado de ejaj kaj aĵaj nomoj de Japanaj nomoj. Japanlingvaj Esperantistoj ofte uzas tiajn ne-Esperantajn transskribojn, kiel estas la [[Transskribado Hepburn|transskriban sistemon de Hepburn]] kaj la [[Kunrei-sistemo|transskriban sistemon Kunrej]] por nomoj de personoj, entreprenoj, varomarkoj kaj simile, tamen uzi la Esperantan transskribon por ili ankaŭ estas preferinda, por ke Esperantistoj ne konataj kun la japana lingvo ne miskomprenu prononcon de tiuj nomoj.
 
La celo de tiu ĉi paĝo estas '''ne starigi metodon''' de transskribo de la Japana en Esperanton, '''nek reguli''' transskribon en la Esperanta vikipedio sed nur '''klarigi metodon''' de transskribo de la Japana en Esperanton, uzatan en Japanio kaj Esperantio.
 
==Resumo==
Ekzistas du konataj [[Japana lingvo per latinaj literoj|transskribadoj de la Japana en [[Latina alfabeto]]: [[Transskribado Hepburn|Hepburn]] kaj [[KunrejKunrei-sistemo|Kunrei]]. Dume, ne ekzistas [[Transliterumaj sistemoj|sistema metodo transskribi]] de la japana lingvo en Esperanton. Iuj tabeloj de transskribo estas prezentataj sur TTT-ejo, sed ili estas ne komunaj. Tiu ĉi paĝo prezentas unu el metodoj de transskribo, ĝi povus konflikti kontraŭ aliaj manieroj. <!--La japana esperantisto [[Ossaka Kenji]] uzis unikan metodon por sia nomo. Se vi uzus la konvencian tabelon por transskribi lian nomon, vi akirus "Osaka Kenĵi", kaj se vi uzus la realprononceman tabelon, vi akirus "Osaka Kenĝi".-->
 
== <!--Konvencia tabelo--> (Esuperanto-Transskribo) ==
Tiu ĉi paĝo prezentas unu el metodoj de transskribo, ĝi povus konflikti kontraŭ aliaj manieroj. La japana esperantisto [[Ossaka Kenji]] uzis unikan metodon por sia nomo. Se vi uzus la konvencian tabelon por transskribi lian nomon, vi akirus "Osaka Kenĵi", kaj se vi uzus la realprononceman tabelon, vi akirus "Osaka Kenĝi".
Plejparto el la lernolibroj pri Esperanto en la japana lingvo eldonataj en Japanio havas tabelon por prezenti sonojn de Esperanto. Ili provizas [[Transskribo de Esperanto en strekajn kanaojn|tabelon transskribi la japanan en Esperanton]]. Eĉ se ĝi estas iom nekompleta <!--kaj mankas detala metodo skribi korekte-->, ĝi estas utila por Japanaj esperantistoj, ĉar ili scias la tabelon pro lernolibro. JapanaFrue esperantistoen 1923, [[HuzimakiJoshi Ken'itiH Ishiguro]] klarigis konvencian transskribadon nomante ''Esuperanto-TransskriboŜiki-Romaĵi-Cuzuri'' {{Lang|ja|エスペラント式ローマ字}} ''Esuperanto-Ŝiki-Romaĵi'' lit. ''Esperanto-tipa latin-litera transskribo'' per sia lernolibro,<ref>初等エスペラント教科書,''Unua Lernolibro de la lingvo internacia'', Joshi H Ishiguro, 1923, p10-11.</ref> kaj lastatempe en 2012, [[Huzimaki Ken'iti]] denove klarigis la sistemon per sia lernolibro <ref>まるごとエスペラント文法 改訂版,Huzimaki Ken'iti,2012,p94 ISBN 978-4-88887-072-6</ref>. La lernolibro ne provizas tabelon pri Esuperanto-transskribo, sed ĝi klarigas necese minimumajn diferencojn inter [[Kunrei]] , [[Transskribado Hepburn]] kaj Esuperanto-transskribo.
 
== Konvencia tabelo (Esuperanto-Transskribo)==
Plejparto el la lernolibroj pri Esperanto en la japana lingvo eldonataj en Japanio havas tabelon por prezenti sonojn de Esperanto. Ili provizas tabelon transskribi la japanan en Esperanton. Eĉ se ĝi estas iom nekompleta kaj mankas detala metodo skribi korekte, ĝi estas utila por Japanaj esperantistoj, ĉar ili scias la tabelon pro lernolibro. Japana esperantisto [[Huzimaki Ken'iti]] klarigis konvencian transskribadon nomante ''Esuperanto-Transskribo'' {{Lang|ja|エスペラント式ローマ字}} ''Esuperanto-Ŝiki-Romaĵi'' lit. ''Esperanto-tipa latin-litera transskribo'' per sia lernolibro <ref>まるごとエスペラント文法 改訂版,Huzimaki Ken'iti,2012,p94 ISBN 978-4-88887-072-6</ref>. La lernolibro ne provizas tabelon pri Esuperanto-transskribo, sed ĝi klarigas necese minimumajn diferencojn inter [[Kunrei]] , [[Transskribado Hepburn]] kaj Esuperanto-transskribo.
 
=== Trajtoj ===
Tabelo prezenti sonojn de Esperanto en lernolibroj ne havas detalajn metodojn por transskribi de la japana en Esperanton precipe pri silabfina "''n''", duoblaj konsonantoj kaj longaj vokaloj. Pro tio, praktikaj uzoj de la transskribo varias jene. La variecoj estas influataj pro la sistemo de Hepburn kaj la sistemo KunrejKunrei.
 
La konvencia transskribo baziĝas je Esperanta fonologio, enhavas "malstabilan" konsonanton por la moderna japana lingvo, ĝi pli ĝuste trafas la veran japanan sonon. Ĝi ignoras iom sono-diferencojn ''ĵi'' kaj ''ĝi'', ''zu'' kaj ''dzu'', ''hi'' kaj ''ĥi'' kc. Tamen oni malofte serioze traktas ĝin ĉar la sama temo ekzistas en sistemo de Hepburn.
Linio 25 ⟶ 22:
*ŝ → sŝ (sh → ssh)
 
Laŭ la sistemo KunrejKunrei: (trajto en la sistemo KunrejKunrei)
:la sistemo KunrejKunrei ĉiam rimarkeblas pro duobligo de konsonantoj.
*c → cc (t → tt)
*ĉ → ĉĉ (ty → tty)
Linio 36 ⟶ 33:
*Silabfina "''n''" estas skribata kiel ''n'' antaŭ konsonantoj, sed kiel ''n<nowiki>'</nowiki>'' (kun apostrofo) antaŭ vokaloj kaj ''j'' (''y''). Ĝi estas skribata kiel ''m'' antaŭ aliaj [[labialo|labialaj konsonantoj]]: ''b'', ''m'' kaj ''p''.
 
Laŭ la sistemo KunrejKunrei
*Silabfina ''n'' estas skribata kiel n antaŭ konsonantoj sed kiel ''n<nowiki>'</nowiki>'' (kun apostrofo) antaŭ vokaloj kaj ''j'' (''y'').
 
Linio 47 ⟶ 44:
* ''Toukjou'' aŭ ''Toŭkjoŭ'': skribata uzante kana-literumon, longa "''o''" kiel ''ou'', ''oŭ'' aŭ ''oo'' (laŭ la kana) kaj longa "''u''" kiel ''uu''.
* ''Tookjoo'': skribata per duobligo de la longaj vokaloj.
<!--
 
===Por [[Hiragana]]===
{| border="0" cellspacing="2px" cellpadding="2px" width="100%"
Linio 372 ⟶ 369:
* Ŝita → Ŝta(した)
* Desu → Des(です)
-->
 
{| border="0" cellspacing="2px" cellpadding="2px" width="100%"
 
Linio 477 ⟶ 474:
|ウェ&nbsp;''<font color=darkviolet>'''ŭ'''</font>e''
|ウォ&nbsp;''<font color=darkviolet>'''ŭ'''</font>o''
<!--|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|<font color=red>ヷ&nbsp;''va''</font>
|<font color=red>ヸ&nbsp;''vi''</font>
|bgcolor="#E9E9E9"|
|<font color=red>ヹ&nbsp;''ve''</font>
|<font color=red>ヺ&nbsp;''vo''</font>-->
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|ヴァ&nbsp;''va''
Linio 541 ⟶ 538:
{| class=wikitable
!rowspan="2"|Esperanto
!rowspan="2"|JapaneKutima Japana
!rowspan="2"|Hiragana
!colspan="5"|Transskribo
|-
!Konvencia TabeloEsperantaliterumo<br>(ekzemplo)
<!--!Proksima al reala prononco<br>(ekzemplo)-->
!Reviziita Hepburn
!Kunrei-shiki
Linio 555 ⟶ 552:
|ろーまじ
|''rōmaĵi''
<!--!|''rōmaĝi''/''rōmaĵi''-->
|''rōmaji''
|''rômazi''
Linio 564 ⟶ 561:
|ふじさん
|''Fuĵisan''
<!--!|''Fuĝisan''/''Fuĵisan''-->
|''Fujisan''
|''Huzisan''
|''Huzisan''
|- valign="top" align="center"
|Speco de [[terdaverda teo]]
|抹茶
|まっちゃ
|''matĉa''/''maĉĉa''
<!--!|''maĉĉa''-->
|''matcha''
|''mattya''
Linio 582 ⟶ 579:
|ちじ
|''ĉiĵi''
<!--!|''ĉiĝi''/''ĉiĵi''-->
|''chiji''
|''tizi''
Linio 591 ⟶ 588:
|ちぢむ
|''ĉiĵimu''
<!--!|''ĉiĝimu''/''ĉiĵimu''-->
|''chijimu''
|''tizimu''
Linio 600 ⟶ 597:
|つづく
|''cuzuku''
<!--!|''cuzuku''-->
|''tsuzuku''
|''tuzuku''
Linio 609 ⟶ 606:
|じかん
|''ĵikan''
<!--!|''ĝikan''-->
|''jikan''
|''zikan''
Linio 618 ⟶ 615:
|ずかん
|''zukan''
<!--!|''zukan''/''dzukan''-->
|''zukan''
|''zukan''
Linio 627 ⟶ 624:
|れっしゃ
|''resŝa''/''reŝŝa''
<!--!|''reŝŝa''-->
|''ressha''
|''ressya''
Linio 636 ⟶ 633:
|どっじぼーる/どっぢぼーる
|''doĵĵibōru''
<!--!|''doĝĝibōr(u)''-->
|''dojjibōru''
|''dozzibôru''
Linio 645 ⟶ 642:
|さいしんけいたいでんわ
|''saiŝin keitaidenŭa'' / ''kētaidenŭa''
<!--!|''sajŝin kejtajdenŭa'' / ''kētajdenŭa''-->
|''saishin keitaidenwa''
|''saisin keitaidenwa''
Linio 654 ⟶ 651:
|さくらんぼじゅーす
|''sakurambo ĵūsu''
<!--!|''sak(u)rambo ĝūs(u)''-->
|''sakurambo jūsu''
|''sakuranbo zyûsu''
Linio 662 ⟶ 659:
== Referencoj ==
<references/>
 
== Vidu ankaŭ ==
*[[Esperantigo de vortoj el japana fonto]]
*[[Japana lingvo per latinaj literoj]] (''Rōmaji'')
**[[Transskribado Hepburn]]
**[[Kunrei-sistemo]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 667 ⟶ 670:
*[http://www.bonalingvo.org/index.php?title=El_la_japana_al_Esperanto Konsiloj por transskribado el la japana al Esperanto]
 
<!--[[Kategorio:Japana lingvo]]-->