Pakto Ribbentrop-Molotov: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 1 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q130796)
kompletigo laŭ pola vikipedio
Linio 1:
[[Dosiero:MolotovRibbentropStalin.jpg|thumb|right|200px|Subskribo de la pakto: Molotov (sidanta), malantaŭ li Ribbentrop, apude en hela uniformo Stalin]]
[[Dosiero:Mapa 2 paktu Ribbentrop-Mołotow.gif|thumb|right|200px|Mapo de findecidita divido de Pollando inter Germanion kaj Sovetunion kun fiksita limo (la mapo montras malveran limon inter tiutempaj Pollando kaj Litovio)]]
La '''Pakto Ribbentrop-Molotov''' aŭ '''Pakto Hitler-Stalin''' (en diversaj sinsekvoj de la vorteroj) aŭ '''La 4-a dispartigo de Pollando''' - [[ruse]] ''Пакт Молотова-Риббентропа'', [[germane]] ''Ribbentrop-Molotov-Pakt'', oficiale ''Договор о ненападении между Германией и Советским Союзом'' (interkonsento pri neagreso inter [[Germanio]] kaj [[Sovetunio|Soveta Unio]]) respektive ''deutsch-sowjetischer Nichtangriffspakt'' (german-sovetunia pakto pri neagreso) - estis subskribita la [[23-a de aŭgusto|23-an de aŭgusto]] [[1939]] en [[Moskvo]]. La ministroj de eksteraj aferoj de [[Nazia Germanio]] kaj [[Sovetunio]], do [[Joachim von Ribbentrop]] kaj [[Vjaĉeslav Molotov]], interkonsentis pri reciproka neagreso kaj ekonomia kunlaboro.
 
Grava estis sekreta aldona prokotolo, laŭ kiu la du potencoj dividis orientan[[Orienta Eŭropo|Orientan Eŭropon]] inter si. Sovetunio nur dum [[1989]] konfesis la ekziston de tiu aldona protokolo. Laŭ ĝi [[Pollando]] devisdevus esti dividita inter Nazia Germanio kaj SovietunioSovetunio sur linio de riveroj San, [[Vistulo]] kaj Narev[[Narew]]. LaŭĜi ĝikoncernis dispartigon de [[ŝtato|ŝtataj]] teritorioj aŭ decidadon pri [[sendependeco]] de [[suvereneco|suverenaj]] ŝtatoj: [[Pollando]], [[Estonio]], [[Finlando]], kaj[[Litovio]], [[Latvio]] poviskaj esti okupataj de Sovetunio[[Rumanio]].
 
==Postaj modifoj de la pakto==
Poste la pakto estis modifita kaj oni subskribis novan '''traktaton inter Sovetunio kaj Germanio pri limoj kaj amikeco''', kiun oni poste nomis "dua pakto Ribbentrop-Molotov". Laŭ ĝi orienta parto de [[Mazovio]] kaj [[Lublin]] aldonitaj estis al Nazia Germanio, dum Sovetunio okupis [[Litovio]]n.
La pakto efektiviĝis, kiam je la [[17-a de septembro]] [[1939]] Sovetunio atakis Pollandon 16 tagojn post [[invado en Pollandon|atako de Germanio]].
 
PosteJam dum la pakto[[dua estismondmilito]], modifitala 28-an de septembro 1939, kiam atakanta Germanio renkontiĝis kun la [[Ruĝa Armeo]] kaj la sorto de Pollando estis decidita, oni pluprecizigis la germanan-sovetan pakton kaj subskribis en [[Moskvo]] novan '''traktaton inter Sovetunio kaj Germanio pri limoj kaj amikeco''', kiun oni poste nomis "dua pakto Ribbentrop-Molotov". Laŭ ĝi orienta parto de [[Mazovio]] kaj parto de [[Lublin]]-regiono aldonitaj estisapartenus al Nazia Germanio, dum Sovetunio okupis[[okupado|okupus]] redonotan [[Litovio]]n.
La pakto efektiviĝis, kiam je la [[17-a de septembro]] [[1939]] Sovetunio atakis Pollandon 16 tagojn post atako de Germanio.
 
==Kunlaboro de gestapo kun NKVD==
Dum la jaro [[1941]] [[Hitler]] rompis la pakton atakante [[Sovetunio]]n.
Sekretaj aldonoj al la dua pakto antaŭvidis kunlaboron inter [[gestapo]] kaj [[NKVD]] por kontraŭbatali polajn sendependigajn organizaĵojn: ''Ambaŭ flankoj ne toleros sur siaj teritorioj ajnan polan propagandon, kiu koncernas teritoriojn de la dua flanko. Ili sufokigos sur siaj teritorioj ĉiujn ĝermojn de tia propagando kaj reciproke informiĝos rilate al adekvataj rimedoj tiucele.'' Tio iĝis fundamento por reciproka kunlaboro de polico kaj sekurecaj fortoj de ambaŭ okupantoj kaj realiĝis en kvar ĉi-temaj Konferencoj de Gestapo-NKVD, kiuj okazis en la jaroj 1939–1941 en [[Bresto (Belorusio)|Bresto]], [[Przemyśl]], [[Zakopane]] kaj [[Krakovo]].
 
DumEn la jaro [[1941]] [[Hitler]] rompis la pakton atakante [[SovetunioOperaco Barbaroso|atakante Sovetunion]]n.
 
Kiam post la milito la germana ĉefministo [[Konrad Adenauer]] kaj la sovetunia ministro [[Vjaĉeslav Molotov]] disputis kaj Molotov atentigis la germanon pri germanaj militkrimoj[[militkrimo]]j, Adenauer respondis: ''Kiu subskribis kontrakton kun Hitler, ĉu vi aŭ mi?''
 
==Bibliografio==
* Sławomir Dębski, ''Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko-sowieckie 1939-1941'' (Inter [[Berlin]] kaj [[Moskvo]]. Germanaj-sovetaj rilatoj 1939-1941), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, [[Warszawa]] 2007, dua korektita eldono, ISBN 978-83-89607-08-9
* Marek Kornat, ''Polska 1939 roku wobec paktu Ribbentrop-Mołotow. Problem zbliżenia niemiecko-sowieckiego w polityce zagranicznej II Rzeczypospolitej'' ([[Pollando]] 1939 kontraŭ la pakto Ribbentrop-Molotov. Problemo de germana-soveta pliproksimiĝo en eksterlana politiko de la [[Dua Pola respubliko]]), Pola Instituto de Internaciaj Aferoj, Warszawa 2002 , ISBN 83-915767-2-8;
 
==Vidu ankaŭ==
* [[Traktato de Rapallo]]
 
==Eksteraj ligiloj==
* [http://www.1939.pl/przed-wybuchem-wojny/pakt-ribbentrop-molotov/index.html Pakto Ribbentrop-Mołotow - La 4-a dispartigo de Pollando kaj laŭvicaj paktoj kun sekretaj germanaj-sovetaj protokoloj] Kampania Wrześniowa 1939.pl
* [http://www.rp.pl/artykul/364146,364150.html Soveta-german dispartigo de Pollando kaj de Meza Eŭropo – de milito al milito], ''Rzeczpospolita'', [http://www.rp.pl/temat/364146.html Per tranĉilo en la dorson], la 16-an de septembro 2009
* [http://avalon.law.yale.edu/subject_menus/nazsov.asp dokumentoj pri sowvetaj-germanaj rilatoj 1939–1941 (diplomatia korespondaĵo kaj ĉiuj sekretaj dokumentoj), paĝo de Yale University]
* [http://www.ns-archiv.de/krieg/sowjetunion/vertrag/nichtangriffspakt.php germanlingva teksto de la Pakto en publikaĵo ''NS-Archiv, Dokumente zum Nationalsozialismus'']
* [http://historia.org.pl/2009/08/23/pakt-ribbentrop-molotow-przyczyny-i-skutki-w-70-rocznice-zawarcia/ Pakto Ribbentrop - Mołotow. Kaŭzoj kaj efikoj]
 
Kiam post la milito la germana ĉefministo [[Konrad Adenauer]] kaj la sovetunia ministro [[Vjaĉeslav Molotov]] disputis kaj Molotov atentigis la germanon pri germanaj militkrimoj, Adenauer respondis: Kiu subskribis kontrakton kun Hitler, ĉu vi aŭ mi?
<br clear=all>
{{Commons|Molotov-Ribbentrop Pact}}