Strutoformaj birdoj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 33:
==Specioj==
En [[Novzelando]] vivis almenaŭ 10 malsimilaj specoj de la familio de moaoj antaŭ la homa alveno ĉirkaŭ la 14a jarcento. Ĝis tiam, kiel [[kazuaro]]j kaj malkiel la aliaj strutoformaj birdoj, la [[moaoj]] vivis senprobleme en arbaro. Poste malaperis en kelkaj jarcentoj. Oni supozas, ke malgrandaj aroj da ili pretervivis ĝis nelonge kaŝitaj en apartaj regionoj.▼
=== Vivantaj formoj ===
En [[Madagaskaro]] vivis la plej granda konata birdo, ''Aepyornis'' aŭ [[elefanta birdo]], kiu estis ne tiom alta kiom la plej altaj inter la moaoj, sed ja la plej granda kaj peza inter ĉiuj birdoj (ĝis 450 kg!). Estis du specoj antaŭ la homa alveno ĉirkaŭ la 1a jarcento. La malgranda malaperis unue; la granda pretervivis ĝis ĉirkaŭ jaro 1600.▼
En [[Afriko]] vivas la nuna plej granda birdo, la [[struto]], kiu povas esti ĝis preskaŭ 3 metroj alta kaj
En [[Aŭstralio]] vivas la [[emuo]], la dua laŭ grandeco, ĝis 2 metroj alta kaj 60 kg peza. Kiel strutoj, emuoj estas birdoj de la [[ebenaĵo]]j. Ankaŭ en Aŭstralio vivas tri specioj de [[kazuaro]] en densaj tropikaj arbaroj (eĉ ĝangaloj) de nordaj regionoj kaj insuloj. Ili estas malpli grandaj ol aliaj strutoformaj birdoj, sed pli fortikaj kaj danĝeraj kontraŭ homoj, se oni ĝenas ilin, ĉefa pro siaj akraj kalkanumoj, kiuj povas mortigi homon. En [[Novgvineo]], oni alportas al vilaĝoj kazuarajn ovojn kaj oni bredaj idojn por manĝi ilin kiel delikataĵon, spite (aŭ eble pro tio) la riskon. Ili atingas ĝis 1.7 m alte kaj pezas tiom multe kiom ĝis 59 kg.<ref name=Grzimelek/>▼
▲En [[Afriko]] vivas la nuna plej granda birdo, la [[struto]], kiu povas esti ĝis 3 metroj alta kaj 135 kg peza.
En [[Sudameriko]] vivas 2
▲En [[Aŭstralio]] vivas la [[emuo]], la dua laŭ grandeco, ĝis 2 metroj alta kaj 60 kg peza. Kiel strutoj, emuoj estas birdoj de la [[ebenaĵo]]j. Ankaŭ en Aŭstralio vivas tri specioj de [[kazuaro]] en tropikaj arbaroj (eĉ ĝangaloj) de nordaj regionoj kaj insuloj. Ili estas malpli grandaj ol aliaj strutoformaj birdoj, sed pli danĝeraj kontraŭ homoj, se oni ĝenas ilin.
En [[Novzelando]] vivas
===Holocenaj formortintaj formoj===
▲En [[Sudameriko]] vivas 2 specoj de [[reao]] aŭ ''nanduo'', en ebenaĵoj nomitaj [[pampo]]j. La plej grandaj estas 1.5 m altaj kaj 20 ĝis 25 kgm pezaj.
▲
▲En [[Madagaskaro]] vivis la plej granda konata birdo, ''Aepyornis'' aŭ [[elefanta birdo]], kiu estis ne tiom alta kiom la plej altaj inter la moaoj, sed ja la plej granda kaj peza inter ĉiuj birdoj (ĝis 450 kg!). Estis du specoj antaŭ la homa alveno ĉirkaŭ la 1a jarcento. La malgranda malaperis unue; la granda pretervivis ĝis ĉirkaŭ jaro 1600.
==Bildaro==
<gallery>
Dosiero:Emoe.jpg|<!-- thumb|left|180px| -->
|