Vidin: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
PaulP (diskuto | kontribuoj)
iom poluris, aktualigis kaj aldonis ref
Neniu resumo de redakto
Linio 135:
| notoj =
}}
'''Vidin''' ''(Видин)'' estas urbo en la nordokcidenta [[Bulgario]], sur la suda bordo de [[Danubo]]. La urbon interligas pramotrafiko al la rumana urbo [[Calafat]], sur la norda bordo de la rivero, kaj moderna ponto ekde 2013 (ĉe la danuba kilometro 796, mezure de la riverfino). Ĝi estis inaŭgurita de la bulgara ĉefministro [[Plamen Oreŝarski]] kaj la rumana ĉefministro [[Victor Ponta]].<ref >{{Monatoref|numero=2013/10|paĝo=10|titolo=Ponta ponton malfermas|ligilo=|aŭtoro=[[Evgeni Georgiev]]}}</ref> Vidin havis 52&nbsp;558 loĝantojn en 2005, kaj estas la administra centro de [[provinco Vidin|samnoma provinco]].
 
== Historio ==
Sur la loko de la urbo ekzistis kelta komunumo ''Dunonia'' en la 3-a jarcento a.K.. Post la romia konkero en la 1-a jarcento, ĝi havis la nomon ''Bononia''. La romianoj konstruis tie limfortikaĵon, por defendiĝi kontraŭ la barbaraj invadoj de la nordo. La fortikaĵon detruis en 444 fortoj de [[Attila]], ĝin rekonstruigis en la 6-a jarcento la bizanca imperiesto [[Justiniano la 1-a]]. Ĝin okupis en 626 avaroj, poste setlis slavoj, kiuj donos la nomon ''Badin'' kaj ''Bdin'' al la setlejo. De tie venas la hodiaŭa nomo. La slavojn sekvis en la 7-a jarcento la bulgar-turkoj.
 
Vidin havis gravan rolon en la regionaj konfliktoj de la 10– 1410–14-aj jarcentoj. Ĝin akiris de la bizancianoj en 1186 la bulgara caro [[Asen la 1-a]], ĝin regis inter 1260-1264 la hungara reĝo [[Béla la 4-a]]. Dum mallonga tempo en 1367, regis ĝin la hungara reĝo [[Ludoviko la 1-a]]. En 1388, la bulgara caro [[Ivan Sracimir]] submetis sin al la turkoj kaj la vidin-a fortikaĵo iĝis grava bazo por la turkaj militiroj al la nordo. En 1396 la urbo estis kaptita de francaj kruckavaliroj sed reiĝis turka la samesaman jarojaron.
 
En la 18-a jarcento, la urbon konkeris la Aŭstra Imperio, tiam oni modernigis la fortikaĵan sistemon.
 
La urbon regis en 1792-1807 la janiĉara paŝao [[Pantazvatoglu]], ribelinto al sultano [[Selim la 3-a]].
 
En septembro de 1849, post malvenko de la hungara liberecbatalo, tie haltis [[Lajos Kossuth]] [lajoŝ kosut] – hungara gvidinto de la liberecbatalo, tiam rifuĝinto al Turkio – kaj en tiu urbo verkis la famiĝontan "vidinan leteron", en kiu li akuzis la "perfidulon" [[Artúr Görgey|Görgey]] [gorgei] pro la malvenko.
Linio 153:
* '''Baba Vida''', mezepoka fortikaĵo, kiu entenas la murojn de ka antikva Bononia
* promenado ĉe la Danubo
* Preĝejo Sankta Petka, kun freŝkojfreskoj el la 17-a jc.
* Preĝejo Sankta Panteleimon, 17. jc.
* Ĝamio, konstruita fare de paŝao Pantazvaglu