Malaja urso: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 51 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q144923)
Neniu resumo de redakto
Linio 14:
|dunomo = ''Helarctos malayanus''
|dunomo aŭtoritato = ([[Thomas Stamford Raffles|Raffles]], [[1821]])
|vikispecio = Helarctos malayanus
|komunejo = Helarctos malayanus
}}
La '''malaja urso''' aŭ '''sunurso''', ''Ursus malayanus'', loĝadas plejparte en la [[Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj|tropikaj pluvarbaroj]] de sudorienta [[Sudorienta Azio]].
 
La sunurso staras proksimume 1.2 metrojn longe. Ĝi havas tri centimetran [[vosto]]n kaj pezas ĝenerale malpli ol 65 kilogramoj. La malinoj estas iomete pli grande ol inoj. La sunurso estas la plej malgranda ursa specio, kaj ĝi alinomiĝas la "hunda urso" pro ĝia malgrandeco.
Linio 31:
Sunursoj ne dormas la tutan vintron kiel iaj aliaj ursoj. Pro tio, ili reproduktas tutjare. Ili gravedas ĉirkaŭ 96 tagojn kaj povas naski po du idojn por fojo, ĉiu pezante proksimume 280-340 gramojn. Ili mamnutras 18 monatojn, kaj la idoj atingas seksan maturecon post 3-4 jarojn. Kaptitece, ili vivas ĝis 28 jarojn.
 
Estas nur unu subspecio de tiu [[Hindomalaja ekozonoOrientaliso|hindomalajaorientalisa]] urso, ''Helarctos malayanus euryspilus'', kaj ĝi loĝadas nur ĉe la [[insulo]] de [[Borneo]]. La [[malaja]] nomo por la sunurso estas "basindo nan tenggil", kiu tradukiĝas, "li kiu ĝuas sidi alte."
 
kunfandinda
----
La malaja urso (''Helarctos malayanus'') el la ordo de karnovoruloj kaj familio de ursedoj troviĝas en Junnan de Ĉinio, la Hindoĉina Duoninsulo kaj Sumatro kaj Kalimantan de indonezio. Ĝi, je l,1-1,4 metroj longa, je 27-65 kilogramoj peza kaj je ĉ. 70 centimetroj alta, estas la plej malgranda el la ursedoj. Ĝ surhavas nigrajn harojn, sur ĝia brusto troviĝas malhelblank4 aŭ oranĝflava strio en formo de duonluno. La muzelo estas griza aŭ flava. luj ursoj ne havas tian strion sur la brusto.
 
La malajaj ursoj vivas sur altaj montoj aŭ en arbaroj de la tropika kaj subtropika zonoj. Ili lertas en grimpado. Nokte ili aktivadas kaj tage dormas aŭ sunumas sin sur arboj 2-7 metrojn altaj. Ili rompas aŭ kurbigas arbobranĉojn por fari el ili neston aŭ observejon. Malajaj ursoj prenas diversajn manĝaĵojn. Ili ofte disŝiras arboŝelojn per la antaŭaj kruroj por trovi burdujon kaj insektojn. Ilia longa lango taŭgas por preni mielon el burdujo. Malaja urso portas mallongajn kaj maldelikatajn harojn, kiuj povas protekti ĝin kontraŭ pikado de burdoj. lafoje, ĝi ŝovas siajn antaŭajn piedojn en nestojn de termitoj por manĝi la insektojn surrampintajn la piedojn. La malaja urso manĝas ankaŭ fruktojn kaj malgrandajn animalojn kiel lacerto kaj birdeto. Ĝi estas singardema kaj saĝa, ekz. iu juna urso vidis ke ĝia mastro malfermis per ŝlosilo servicoŝrankon kun sukerujo. Post kiam la mastro foriris, ĝi alproksimiĝis, ŝovis sian ungon en la seruron kaj malfermis la ŝrankon por manĝi la sukeron. Kaj alia malaja urso disjetis miliograjnojn ĉe sia nesto por allogi birdetojn. La malaja ursido estas tre arainda, sed ĝi fariĝas tre danĝera, kiam ĝi estas plenkreska. La urso ne vintrodormas. La ursino ĝenerale naskas du idojn ĉiufoje. Ĝia gravedeco daŭras tri monatojn. Bredata ursino povas naski dufoje en la jaro.
 
== Vidu ankaŭ ==
*[[Borneaj malaltaĵaj pluvarbaroj]]
*[[Centra-hindoĉinaj sekaj arbaroj]]
*[[Meghalajaj subtropikaj arbaroj]]
*[[Tenaserimaj-sudtajlandaj kvazaŭĉiamverdaj pluvarbaroj]]
<br />
<gallery>
Dosiero:200408 Ours des cocotiers.JPG|<!-- thumb|left|180px|Malaja urso -->
</gallery>
<!--{{Commons|Ursus malayanus}}-->
 
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 54 ⟶ 56:
{{el}} http://exn.ca/AnimalTracks/SunBears <!-- (Animalo, Besto) (Kurejoj, Trakoj, Trakas) -->
{{el}} http://www.wellingtonzoo.com/animals/mammals/sunbear.html <!-- _Wellington_ _Zoo_ -->
<br>
 
{{Karnomanĝuloj|C.}}
 
[[Kategorio:Ursedoj]]
[[Kategorio:BestojOrientalisa el la Hindomalaja ekozonofaŭno]]