Proteino: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Kategorio:Biokemio forigita uzante VarmaKato |
Rdelre (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Proteino''' estas la komuna nomo de certaj substancoj el la [[organika kemio]]. Proteinoj estas nemalhaveblaj komponantoj de ĉiuj vivantaĵoj, inkluzive de la plej simplaj formoj de vivo, kiel [[bakterio]]j, [[algo]]j, kaj aliaj [[mikroorganismo]]j. Ili devas ĉeesti en la nutraĵo de ĉiuj [[animalo]]j (bestoj kaj homoj) por sintezi [[histo]]jn, [[enzimo]]jn, iujn [[hormono]]jn, kaj kelkajn sango-komponantojn. Aldone al tio, ili uziĝas en la subtenado kaj riparo de ekzistantaj histoj kaj kiel fonto de energio por la korpo.
La funkcioj de proteinoj estas, inter aliaj: transporta, struktura, protekta, kataliza, stoka, hormona.
Proteinoj estas
en ĉiuj proteinoj. Aliaj elementoj, kiel [[fosforo]], [[jodo]], [[fero]], [[zinko]] kaj [[magnezio]] estas esencaj konsistigantoj de iuj specialigitaj proteinoj. [[Kazeino]], la ĉefa proteino de lakto, entenas fosforon, kiu estas gravega elemento en la nutraĵo de beboj kaj infanoj. Hemoglobino, la proteino en la sango kiu transportas oksigenon, entenas feron.▼
▲La elementoj [[karbono]], [[oksigeno]], [[nitrogeno]] kaj [[hidrogeno]] troviĝas en ĉiuj aminoacidoj, do en ĉiuj proteinoj. La [[sulfuro]] troviĝas nur en kelke da aminoacidoj, sed ĉeestas en multaj proteinoj. Aliaj elementoj, kiel [[fosforo]], [[jodo]], [[fero]], [[zinko]] kaj [[magnezio]] estas esencaj konsistigantoj de iuj specialigitaj proteinoj. [[Kazeino]], la ĉefa proteino de lakto, entenas fosforon, kiu estas gravega elemento en la nutraĵo de beboj kaj infanoj. Hemoglobino, la proteino en la sango kiu transportas oksigenon, entenas feron.
▲Proteinoj estas polimeroj kunmetitaj, en diversaj kombinoj, per kunligiĝo de nombro da similaj, sed ne samaj, etaj molekuloj nomataj [[aminoacido]]j. La sinsekvo de aminoacidoj estas karakteriza por la proteinaj specoj; ĝi estas kodita en la [[genetika kodo]], kiu permesas al vivantaj [[ĉelo (biologio)|ĉeloj]] produkti proteinojn.
Proteinoj estas ege grandaj molekuloj kun molekulaj masoj inter ĉirkaŭ 6000 kaj kelkmilionoj da [[amu]]. Ilia giganta grando (laŭ la molekula senco) vidiĝas en komparo de glukozo kun hemoglobino, relative malgranda proteino. Glukozo havas molekulan mason de 180 amu, dum la molekula maso de hemoglobino estas 65.000 amu.
| |||