Kiel registrite je 21:55, 27 dec. 2013 redakti Giorno2 (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 57 254 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 22:40, 27 dec. 2013 redakti malfari Giorno2 (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 57 254 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Thomas Muentzer.jpg\|thumb\|Portreto de Tomaso Muncero. Gravuraĵo de C. Van Ŝeĥem (18a jarcento)]] '''Tomaso Muncero''' aŭ '''Thomas Müntzer''' (ankaŭ ''Münzer'', ''Monczer'' kaj latine: ''Tomas Monetarius'', * ĉirkaŭ [[1489]] en [[~~Stolberg (Harco)\|~~Stolberg]], ~~[[Graflando Stolberg]]; †~~mortinta la [[27-an de majo]] [[1525]] en [[Mühlhausen (Turingio)\|Mühlhausen~~]], [[Libera regna urbo~~]]) estis germana [[teologo]], ~~[[reformisto]]~~reformanto kaj revoluciulo. ~~dumtempe de la germana [[kamparana ribelo]].~~ == Vivo kun unuaj planoj animzorgadaj == Müntzer estis kiel [[pastro]] unue subtenanto kaj admiranto de [[Marteno Lutero]]. Tamen, lia opozicio estis direktita ne nur kontraŭ la spirita aŭtoritato de la [[papo\|papeco]], sed ankaŭ kontraŭ la tavole surtera ordo. De 1506 ĝis 1512 li studis teologion en [[Lepsiko]] kaj [[Frankfurto ĉe Odro]]. Post 1514 li estis pastro ĉe diveraj komunumoj de [[Braunschweig]], en Frose apud [[Aschersleben]] kaj en 1520 en [[Zwickau]]. Tie ĉi li konatiĝis kun [[Nicolaus Storch]], kiu kune kun aliaj ''profetoj de Zwickau'' unuiĝis por protesti pri nejusta riĉeco de multaj nobeloj kaj kelkaj religiuloj. Müntzer ege simpatiis kun tiuj ĉi movadanoj, kiuj firme kredis je justigo de la socio en baldaŭa estonteco (la t.n. ''[[Jarmilismo]]''). Pro kvereloj kun la superuloj li forlasis en 1512 la urbon kaj faris misiajn vojaĝojn en [[Bohemio (lando)\|Bohemion]] kaj al [[Prago]]. Samloke li verkis sian ''Manifeston de Prago'', skizante la fundamentojn de sia teologio. En 1523 li ricevis la mandaton pri pastora servo en [[Allstedt]], kie li verkis la unuan germanlingvan diservo-ordon. Lia celo estis integrigi pli multe la fidelulojn en la diserva celebro. == Unuaj seriozaj malkonsentoj == Grafo Ernst la 1-a de [[Mansfeld]] malpermesis al la subuloj la partoprenon en la Müntzer-diservoj. La kverelo estis decidita de la plej supra eklezia sovrano en la lando, la princo-elektisto, antaŭ kiu Müntzer en la 13-a de julio 1524 estis predikinta per imponaj vortoj (la t.n. ''Fürstenpredigt''). Denove li propagandis por la tezo, ke antaŭ la fino de la mondo farotas justeco por ĉiuj individuoj. De granda graveco estis por li krome la strebado al mistika ekkono de Dio fare de la unuopuloj kaj - kiel ĉe [[Lutero]] - la rolo de la [[Biblio]]: ĝi pli gravu ol ĉiu ajn eklezia dokumento (= principo de ''sola scriptura''). == Alvoko uzi forton == Pro la totala izoliĝo volita de la urba konsilantaro li devis rifuĝi al [[Mühlhausen (Turingio)\|Mühlhausen]] kaj poste al [[Nürnberg]]. Per sia pamfleto ''Hochverursachte Schutzrede und Antwort wider das geistlose und sanftlebende Fleisch zu Wittenberg'' (1524) li atakis Martin Luther kaj postulis la aplikon de forto por realigi la venkon fina pri pli justa socio. En 1525 li revenis al Mühlhausen kaj subtenis la [[Kamparana ribelo\|Kamparanajn ribelojn]], formante taĉmenton rapidan. Danke al unuiĝo de pluraj princoj (protestantaj kaj katolikaj) la ribelo de ĉ. 8.000 kamparanoj frakasitis. Müntzer, kiu gvidis unu trupon, estis arestita, turmentita kaj ekzekutita publike. == Literaturo == * Ernst Bloch: ''Thomas Münzer als Theologe der Revolution.'' ~~(Tomaso Muncero kiel teologo de la revolucio)~~, [[Reclam]], Leipzig, 1989, ISBN 3-379-00436-7. ~~- unue eldonita en 1921~~ * Gerhard Brendler: Thomas Müntzer -– Geist und Faust. Deutscher Verlag der Wissenschaften, Berlin 1989, ISBN 3-326-00475-3. * Jan Cattepoel: ''Thomas Müntzer. Ein Mystiker als Terrorist.'' Lang, Frankfurt am Main 2007, ISBN 978-3-631-56476-9. * Klaus Ebert (~~Hrsg~~eld.): ''Thomas Müntzer im Urteil der Geschichte. Von Martin Luther bis Ernst Bloch.'' Hammer, Wuppertal 1990, ISBN 3-87294-417-7. * Walter Elliger: ''Thomas Müntzer. Leben und Werk.'' 3. Auflage. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1976, ISBN 3-525-55318-8. * Hans -Jürgen Goertz: ''Thomas Müntzer. Mystiker – Apokalyptiker – Revolutionär.'' Beck, München 1989, ISBN 3-406-33612-4. * BBKL, Daniel Heinz, MÜNTZER (Münzer), Thomas, 6, 329–345. * Horst Herrmann: ''Thomas Müntzer heute. Versuch über einen Verdrängten.'' Klemm & Oelschläger, Ulm 1995, ISBN 3-9802739-7-0. * Thomas Nipperdey: ''Theologie und Revolution bei Thomas Müntzer.'' EnEIn: ''ARG.'' 54, 1963, Sp. 145–181. * Hans Pfeiffer: ''Thomas Müntzer.'' Ein biographischer Roman. Neues Leben, Berlin 1981. * Tobias Quilisch: ''Das Widerstandsrecht und die Idee des religiösen Bundes bei Thomas Müntzer – ein Beitrag zur Politischen Theologie.'' Berlin 1999, ISBN 3-428-09717-3. * ADB, 23, 41, 46, Müntzer, Thomas, Alfred Stern, ADB:Müntzer, Thomas. * Wolfgang Ullmann: ''Ordo rerum. Die Thomas Müntzer-Studien.'' Kontext, Berlin 2006, ISBN 3-931337-43-X. * Günter Vogler: ''Thomas Müntzer.'' Dietz, Berlin 1989, ISBN 3-320-01337-8. * Eike Wolgast: ''Thomas Müntzer. Ein Verstörer der Ungläubigen.'' Evangelische Verlagsanstalt, Berlin 1988, ISBN 3-374-00467-9. * Arnulf Zitelmann: ''Ich will donnern über sie. Die Lebensgeschichte des Thomas Müntzer.'' [[Beltz & Gelberg]], Weinheim 1999, ISBN 3-407-78794-4. * Thomas-Müntzer-Gesellschaft, Veröffentlichungen Nr. 1 bis 10 == Eksteraj ligiloj == {{~~Vikifontaro~~Wikisource\|Thomas Müntzer}} {{~~Vikicitaro~~Wikiquote\|Thomas Müntzer}} {{Commons \| Thomas Müntzer}} * [http://www.thomas-muentzer.de/ Hejmpaĝo de la Thomas-Müntzer-~~Gesellschaft e. V.~~societo] * [http://www.mlwerke.de/mu/default.htm ~~Texte~~Tekstoj ~~von Thomas~~de Müntzer.] [[Kategorio:Tomaso Muncero \|Tomaso Muncero ]] [[Kategorio:Spiritualismaj diologoj (16a jarcento)]] [[Kategorio:Revoluciuloj]] ~~[[Kategorio:Reformisto]]~~ [[Kategorio:Homoj en la germana Kamparana Milito]] [[Kategorio:Homoj el Südharz]]

Thomas Müntzer: Malsamoj inter versioj