Kiel registrite je 13:17, 4 jan. 2014 redakti Xqbot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 151 748 redaktoj e roboto: hr:Isusovo rođenje estas artikolo elstara; kosmetikaj ŝanĝoj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 18:47, 16 jan. 2014 redakti malfari Castelobranco (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Grupano imuna de IP-forbaro 6 745 redaktoj e korektis sintakson (Kontrolu Vikipedion) per AWB Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Giotto - Scrovegni - -17- - Nativity, Birth of Jesus.jpg\|~~thumb~~eta\|[[Giotto]], la ''[[Naskiĝo de Jesuo (Giotto)\|Naskiĝo]]'', el la [[Kapelo de Scrovegni]]. La ĉeesto de la bovo kaj azeno estas menciata en la apokrifa “[[Evangelio laŭ Jakobo]]'' (18).<ref>Wilhelm Schneemelcher, Robert McLachlan Wilson, ''New Testament Apocrypha: Gospels and related writings'', Westminster John Knox Press, 2003, ISBN 0-664-22721-X, p. 65.</ref>]] La taksado pri la historia aspekto de la evangeliaj rakontoj pri la '''Naskiĝo de Jesuo''' estas objekto de diskutoj. La tekstoj de ''Mateo'' kaj ''Luko'' akordas sur du centraj eventoj, kiuj apogiĝas sur du profetaĵoj de la [[Malnova Testamento]]: la naskiĝo de Jesuo '''en [[Betlehemo]]''' (''[[Libro di Miĥa\|Miĥa]]'' 5,1), kaj '''el virgulino''' (''[[Libro de Jesaja\|Jesaja]]'' 7,14). Ambaŭ evangeliistoj krome rakontas pri la naskiĝo okazinta ''en la tempo de la reĝo [[Herodo la Granda]]; ili konigas ankaŭ la nomon de la patrino [[Maria (patrino de Jesuo)\|Maria]], fianĉino de [[Sankta Jozefo\|Jozefo]], ŝajna patro de Jesuo, kaj atribuas la [[Virgeco de Maria\|virgecan koncipon]] per interveno de la [[Sankta Spirito]]. Linio 30: === Evangelio laŭ Luko === [[Dosiero:ANGELICO, Fra Annunciation, 1437-46 (2236990916).jpg\|~~thumb~~eta\|~~right~~dekstra\|250px\|''[[Anunciacio]]'', [[Fra Angelico]], [[1437]]-[[1446]].]] La ''[[Evangelio laŭ Luko]]'' (1,26-2,39) komenciĝas per la rakonto pri la [[Anunciacio]], kie la [[Ĉefanĝelo Gabrielo]] konsciigas [[Maria (patrino de Jesuo)\|Marian]] pri la okazanta koncipo iniciate de la [[Sankta Spirito]] de filo kies nomo estos [[Jesuo]]. Antaŭ la hezito de Maria, la anĝelo al ŝi skiigas ke ŝia parencino [[Elizabeto (patrino de Johano la Baptisto)\|Elizabeto]], jam maljuna kaj [[nefekundeco\|nefekunda]] tenas en sia sino filon ([[Johano la Baptisto]]) kaj jam kuras la sesa monato de ŝia gravediĝo. Maria prononcas sian “jes” sin deklarante servistino de la Sinjoro, sekve ekvojaĝis “urĝe” por iri viziti Elizabeton ([[Vizito de Maria]]), kiu loĝis najbare de Jerusalemo, ĉirkaŭ 120 kolometrojn fore (1,26-56) de Nazareto. Linio 71: === Tradicia interpreto === [[Dosiero:Guido Reni 003.jpg\|250px\|~~thumb~~eta\|~~right~~dekstra\|Naskiĝo de Kristo en pentraĵo de [[Guido Reni]].]] Laŭ la tradicia interpreto, la elementoj entenataj en la evangeliaj rakontoj estas historie funditaj. La malsamaj versioj pri la naskiĝo transdonitaj de Luko'' kaj ''Mateo'' spegulas, fakte, du katekismajn malsamajn postulojn de la redaktantoj. La unuaj kristanaj komunumoj, al kiuj estis adresitaj la teksto de ''Mateo,'' estis, fakte, formitaj de judoj: diversaj pasaĵoj de la [[Malnova Testamento]], kiuj estas eksplicite ligitaj al la naskiĝo en la ''Evangelio laŭ Mateo'', estis inspiritaj de la [[Sankta Spirito]]j arcentojn antaŭe ĝuste celantaj la naskiĝon de Kristo kaj oni ne povas ilin utiligi por dedukti la nehistoriecon de la evangelia rakonto. Linio 83: == Jaro kaj tago de la naskiĝo de Jesuo == La plej granda parto de bibliistoj lokigas la naskiĝon de Jesuo post la popolnombro de Aŭgusto ([[4 a.K.]] [[-4]]), kun prefero por la [[jaro\|7-a/6-a a.K.]]. De la nekorekta datado de [[Dionysius Exiguus\|\|Dionizo la Eta]], kiu ĝin estis fiksinta por la jaro [[753]] ekde la fondo de [[Romo]], komenciĝas en Okcidento ekde la [[4-a jarcento]] la datado de la tieldirita [[A.D.\|Anno Domini = ''kristana erao'']]. La evangeliaj tekstoj ŝajnas allasi reteneman intereson de la evangeliistoj pri la transdono de la ekzakta tago de la naskiĝo de Jesuo, elemento fremda el iliaj celoj. Tiu timemo estis kunhavata de la unuaj kristanoj, kiuj preferis festi la [[Bapto de Jesuo\|Bapton de Jesuo]] aŭ [[Epifanio]]n (konsideritajn ''egalvaloraj'' kaj lokigitajn ambaŭ en la sama dato, ĉar startpunktoj de la revelacio de la dieco de Jesuo. [[Dosiero:Escultura Saturnalia de Ernesto Biondi.jpg\|~~thumb~~eta\|~~dekstre~~dekstra\|Statuo ''Saturnalioj'' de [[Ernesto Biondi]] priskribanta la feston de Saturnalioj.]] La unuaj informoj, pri enkondulo de la festo de la [[Kristnasko]], reiras al la (ĉrkaŭ) jaro [[200], sed ili estas maloftaj aŭ malfacile interpretebalaj. Nur [[Hipolito\|Hipolito el Romio]] asignis jam tiam la naskiĝon al 25-a de decembro. La grefto de la novaj kristanaj krederoj en la [[korpuso\|''corpus'']] de la kalendaro kaj de la romiaj popolaj tradicioj estus fiksintaj la memorigon de la naskiĝo de Jesuo en la antikvaj festoj dediĉitaj al [[Saturno (dio)\|Saturno]], nome la [[Saturnalioj]], eble pro tio ke ili signis la ''finon de tempa ciklo'', kaj ankaŭ pro tio ke la karakterizo de la Saturnalioj estis la portempa abolicio de la sociaj diferencoj kaj la insersigo de la roloj inter sklavoj kaj mastroj. Tamen... Linio 92: Laŭ iuj atuduloj, ĉikaze, la dato de ''25 de decembto'' povus almenaŭ alproksimiĝi al tiu vera kalkolita danke al la ''kalendaro de Qumran'' kaj al la malkovro de [[Libro de la Jubileoj]] ([[2-a jarcento]] a.K.).<ref>'' (Cantagalli, 2008).</ref> Inter la [[pergameno]]j kaj [[papiruso]]j de [[Qumran]], iuj preskaŭ integraj, ĉeestas unu (de la [[Libro de la Jubileoj]]) kiu informas pri la vicoj de la 24 klasoj de sacerdotoj kiuj prestis semajnan deĵoron ĉe la Templo de Jerusalemo. Nun, ni scias el la Evangelio ke Zakario, patro de [[Johano la Baptisto]], apartenis al la '''klaso de Abia''' kaj ke kiam okazis lia vico eniri la [[Sanktejo de la sanktaĵoj\|Sanktejon de la sanktaĵoj]] al li aperis la [[ĉefanĝelo Gabrielo]], kiu al li antaŭanoncis la naskiĝon de filo. Nu, estis kalkulite ke la klaso de ''Abia'' duvice deĵoris ĉiujare, unufojon ekde 24-a al la 30-a de marto kaj la alia ekde 24-a al la 30-a de septembro. Se oni aldonas naŭ monatojn al tiu lasta periodo, oni proksimume atingas la 24-an de junio, tago en kiu oni unuanime celebras la naskiĝon de la Johano la baptisto. Ĉiam el la Evangelio oni scias ke la sama ĉefanĝelo prezentiĝis al [[Maria (patrino de Jesuo)\|\| Maria de Nazareto]] kaj al ŝi diras ke ŝia kuzino Elizabeto, edzino de sacerdoto Zakario, estas graveda jam al la sesa monato. Ses monatoj ekde la ''24-a de junio'' kaj oni alvenas al la'' 25-a de decembro'' vĉirkaŭ. El tio estis kalkultaj ĉiuj ceteraj datoj de la historio de la [[Elaĉetinto]], same kiel tiu de la [[Anunciacio]]-[[enkarniĝo]] (la 25-a de marto). Vere, la sacerdota klaso de Zakario deĵoris ankaŭ fine de marto, sed oni deduktos ke la paŝtistoj de ''nigraj ŝafoj'' vintre garde deĵoris kaj okazas ke krucigante ĉiujn datenojn kaj informojn ke oni atingas la veron. Kaj, do, ĉu eblas ke paŝtistoj gardus la la gregon plennokte '''plenvintre?''' Eblas ĉar ero da ŝafoj devis restadi ekstere de la vilaĝo. Fakte, la [[Talmudo]] informas ke ekzistis tri tipoj de bestoj: tiuj ''tute blankaj'' kiuj povis eniri eĉ la Sanktan Urbon, kaj tiuj ''makulitaj'' kiuj povis nur haltadi ĉe la urbaj muregoj, kaj la ''tute nigraj'' al kiuj estis malpermesite ĉion tion ĉar statute kaj leĝe malpuraj. Do eblas ke tiuj "iuj paŝtistoj kiuj, kamploĝante, gardis la tutan nokton sian gregon” '''plenvintre''' (Lk 2, 8). Eblas kaj do la 25-a de decembro ne estas kaprica aŭ ruza dato, sed probable historia. == Notoj == {{referencoj}} ~~<references />~~ == Vidu ankaŭ == Linio 107: * [[Baziliko de la Naskiĝo]] == ~~Biliografio~~Bibliografio == * Luigi Moraldi, ''Tutti gli apocrifi del Nuovo Testamento. Vangeli'', 1994. == Aliaj projektoj == {{Projektoj ~~Komuna:[http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Christmas_in_art?uselang=it]~~ \| commonscat = Christmas in art }} == Eksteraj ligiloj == * [http://www.sapere.it/tca/MainApp?srvc=dcmnt&url=/tc/arte/articoli/DP/M/Iconografia_Natale/iconografia_nativita.jsp Ikonografio de la Naskiĝo]]. * [http://it.cathopedia.org/wiki/Data_di_nascita_di_Ges%C3%B9~~] En~~ Cathopedia], reta katolika enciklopedio. [[Kategorio:Kristologio]]

Naskiĝo de Jesuo: Malsamoj inter versioj