Katedralo de Erfurto: Malsamoj inter versioj

La katolika '''Katedralo de la Virgulino''' estas 1200 jarojn aĝa preĝejo situanta sur monteto en la urbocentro de [[Erfurto]]. La belega en [[Gotika arkitekturo|gotika]] stilo konstruita preĝejo estas la episkopa preĝejo de la [[Episkopujo de Erfurto|episkopo de Erfurto]]. [[Martin Luther]] ricevis la pastran ordinon tie ĉi en 1507. Apud la kirko troviĝas hodiaŭ la fakultato de [[teologio]] katolika, parto de la [[Universitato de Erfurto]]. De 1828 ĝis 1835 iĝis grandstila restaŭrado (komence fare de la netalentata Stanislaus von Pereira, poste fare de [[Karl Friedrich Schinkel]]) kaj en la 18-a de oktobro 1835 rekonsekritis la kirko.

Konvenas bonege al tio la ankaŭ montrita [[parabolo de la dek virgulinoj]], kiuj kun malsimila diligenteco atendas la alvenon de la baldaŭa novedzo. LiĜi estas simbolo por la reveno de Jesuo dum la Lasta juĝo (kp. Mt 25,1-12).

De 1154-1237 la ĥoreja specoaltarejo estis izolita de la resto de la romanikstila preĝejo per apartiga septo. La unua malgranda, gotikstila [[ĥorejo]] (konsekrita en 1290) jam en 1337 - post nur 47 jaroj! - malkonstruitis por planoj je pli granda (finita en 1370/72). Ĝi estas alta je 25 m, larĝa je 13,5 m kaj longa je 33 m. La vitraĵoj multkoloraj kvazaŭ komplete konserviĝis, unikaĵo en Germanio. El la fenestroj elstaregas la [[Fenestro de Bonifaco]].

Starante sub la galerio, la vizitanto sentas la dimensiojn de la katedralo (longeco: 88 m) verŝajne plej bone. La ĉefa navo finkonstruitis en 1465 post 10 jaroj kaj anstataŭis la antaŭan romanikstilan. La grandeco de la iama transepto difinis la larĝecon de la flankaj navoj. Sur la fundamentojn de la romanika meza navo oni starigis la kolonojn de la gotika halo; pro tio la meza navo estas pli malgranda ol la du flankaj. Plilongigo okcidenten malhelpis (kiel ankaŭ ĉe la [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|Preĝejo Sankta Severo]]) la krutaj deklivoj de la katedralmonteto.

* Se oni revenas el la ĥorejo en la direkton de la longa halonavo, oni atentiĝas maldekstre, sub malfermita volbaĵo romanikstila, pri stukmadono (de 1160). Duoncirkle staras apud ŝi 8 martiroj kun palmbranĉoj, inter ili la episkopoj AdolarAdelario kaj EobanEobano; meze estas Jesuo Kristo.

* Ĉe la sama flanko troviĝas eŭkaristia kesto el [[grejso]] (de 1570/80) kaj antaŭ ĝi la bronza Wolfram-kandelabro (de 1160): kune kun la t.n.''Leono de [[Brunsvigo]]'' ĝi estas la plej malnova, kave gisita granda bronzaĵo de Mezepoko (kave gisita).

* Vandbildo de [[Sankta Kristoforo]]: La giganta pentraĵo de pli ol 50 kvadratmetroj donacitis en 1499 fare de la katedraldekano Markus Becker. Dekstre - samnivele al la kapo de la sanktulo - estas pentrita en la fono la katedralo. Tio estas samtempe atestilo, ke la turoj mezepoke estis pentritaj.

* Ĉe la ĉefa portalo: MaldekstraMaldekstre troviĝas kopie funebranta madono (originalo en la katedrala trezorejo), dekstre estas tri malfrugotikaj skuptitaj reliefoj kun bunta rando el erfurta ateliero (ĉ. 1470). Ili montras la naskiĝon de la Sinjoro, la adoradon de la Tri reĝoj kaj la elverŝon de la Sankta Spirito pentekoste. Supre de la pordego estas aliaj skulptaĵoj malfrugotikaj prenitaj de kruc-grupo (Maria, Johano kaj Laŭrenco).

* Pentro sur la kolonoj: La grandaj kurbitaj pentraĵoj de la longhalo-navaj piloj estas de la 16-a jc.

Verŝajne jam antaŭ la fondo de la [[Episkopujo de Erfurto]] konstruitis preĝejo ĉ. en 725. Restoj de la pli malgranda preĝejo devas esti sub la nuna katedralo; fundamenta muraro estasestis trovita. Dekstre estis eta klostro-kirko de benediktaninoj. Pro mankospaco, dum la jarcentoj unu preĝejo simple konstruiĝis sur la pli malnovan. Ĉe la plej mallarĝa loko la du hodiaŭaj preĝejoj ne havas distancon pli grandan ol 5 metroj unu de la alia! La okcidenta portalo kaj la ŝtuparo ĉe la okcidenta parto estas nur de la 19-a jc.