Dmitro Doncov: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 8 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q2493856)
kompletigoj laŭ pola vikipedio kun korektoj
Linio 1:
[[Dosiero:Dmytro Doncow.jpg|thumb|left|Dmitro Doncov]]
'''Dmitro Ivanoviĉ Doncov''' ([[ukraina lingvo|ukraine]] ''Дмитро Іванович Донцов''; n. [[30-a de aŭgusto]] [[1883]], m. [[13-a de marto]] [[1973]]) estis [[Ukrainio|Ukrainiaukraina]] literatura kritikisto, verkisto kaj politikisto, fondinto de teoriola [[ukrainoj|ukraina]] koncepto de [[integrala nacionalismonaciismo]], akceptita de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]] kiel [[ideologio|ideologia]] bazo de politika agado. Li postulis tutan rompon de politikaj kaj kulturaj ligoj kun [[Rusio]] kaj proksiman kunlaboron kun [[Okcidenta Eŭropo]].
 
==Biografio==
Dmitro Doncov naskiĝis je la 30-an de aŭgusto [[1883]]. En jaro [[1900]] li finis sian studon en [[reallernejo]] de [[Melitopol]] kaj translokiĝis al [[Carskoje Selo]] apud [[Peterburgo]], kie studis en jura fakultato de [[Peterburga Universitato]]. Li graduis de la Universitato en jaro [[1907]].
 
Eĉ dum siaj studentaj jaroj li aktivis politike. En jaro [[1905]] li aliĝis al UnkrainaUkraina Soci-Demokrata Laborista Partio (USDLP, aŭ [[ukraina lingvo|ukrainieukraine]] УСДРП). Dufoje li estis arestita (j. [[1905]] en Peterburgo kaj j. [[1908]] en [[Kijivo]]). Post la dua aresto li restis dum 8 monatoj en malliberejo, sed liaj gepatroj sukcesis liberigi lin. Post iotio li fuĝis unue en [[Galicio]]n, kaj poste en [[Aŭstrio-Hungario]]n. En la jaroj [[1909]]—[[1911]] Dmitro Doncov studis en [[Vieno]], sed post kvar [[semestro]]j translokiĝas al [[Lvivo]]. EnPost jaroeksplodo de la [[1917februara revolucio]] en Rusio li iĝisforveturis al [[Lvovo]], kie [[doktoro|doktoriĝis]] en Jura Fakultato de lapola leĝo[[Lviva Universitato|Universitato al Johano Kazimiro]].
Dmitro Doncov naskiĝis je la 30 de aŭgusto [[1883]]. En jaro [[1900]] li finis sian studon en [[reallernejo]] de [[Melitopol]] kaj translokiĝis al [[Carskoje Selo]] apud [[Peterburgo]], kie studis en jura fakultato de [[Peterburga Universitato]]. Li graduis de la Universitato en jaro [[1907]].
 
En jaro [[1913]] Doncov forlasis na USDLP pro konflikto surbaze de [[naciismo]] kaj fondis Union por Liberigo de Ukrainio (ULU, ukraine ''Союз Визволення України'' aŭ ''СВУ'') jela 4-an de aŭgusto [[1914]].
Eĉ dum siaj studentaj jaroj li aktivis politike. En jaro [[1905]] li aliĝis al Unkraina Soci-Demokrata Laborista Partio (USDLP, aŭ [[ukraina lingvo|ukrainie]] УСДРП). Dufoje li estis arestita (j. [[1905]] en Peterburgo kaj j. [[1908]] en [[Kijivo]]). Post la dua aresto li restis dum 8 monatoj en malliberejo, sed liaj gepatroj sukcesis liberigi lin. Post io li fuĝis unue en [[Galicio]]n, kaj poste en [[Aŭstrio-Hungario]]n. En jaroj [[1909]]—[[1911]] Dmitro Doncov studis en [[Vieno]], sed post kvar [[semestro]]j translokiĝas al [[Lvivo]]. En jaro [[1917]] li iĝis [[doktoro]] de la leĝo.
 
Ekde [[1914]] Doncov loĝis en VidnoVieno kaj [[Berlino]], kaj ekde [[1916]] - en [[Svisio]], kie aktive partoprenis en laboro de ULU kaj naciisma propagado inter ukrain-devenaj enmigrintoj. En komencoKomence de la jaro [[1918]], dum regno de [[Pavlo Skoropadskij]], li revenis al [[Kievo]] kie laboris kiel direktoro de ukrainia [[telegrafo|telegrafa]] kompanio. Tiam li fondis (kune kun V. Lipinskij kaj V. Ŝemet) Partion de Kamparanoj-Demokratoj.
En jaro [[1913]] Doncov forlasis na USDLP pro konflikto surbaze de [[naciismo]] kaj fondis Union por Liberigo de Ukrainio (ULU, ukraine ''Союз Визволення України'' aŭ ''СВУ'') je 4 de aŭgusto [[1914]].
 
DumEn la jaroj [[1919]]-[[1921]] Dmitro Doncov estris ukrainlingvan presejon de ambasadejo de [[Ukraina Popola Respubliko]] en [[Bern]].
Ekde [[1914]] Doncov loĝis en Vidno kaj [[Berlino]], kaj ekde [[1916]] - en [[Svisio]], kie aktive partoprenis en laboro de ULU kaj naciisma propagado inter ukrain-devenaj enmigrintoj. En komenco de la jaro [[1918]], dum regno de [[Pavlo Skoropadskij]], li revenis al [[Kievo]] kie laboris kiel direktoro de ukrainia [[telegrafo|telegrafa]] kompanio. Tiam li fondis (kune kun V. Lipinskij kaj V. Ŝemet) Partion de Kamparanoj-Demokratoj.
 
En [[1922]] li revenis Lviven, kie redaktis ĵurnalojn «Літературно-науковий вісник», «Заграва» kaj «Вісник». (1933-1939), la revuon [[ukraina naciismo|ekstreme naciisman]] kaj kontraŭ[[poloj|polan]].
Dum jaroj [[1919]]-[[1921]] Dmitro Doncov estris ukrainlingvan presejon de ambasadejo de [[Ukraina Popola Respubliko]] en [[Bern]].
 
En jaro [[1926]] Dmitro Doncov skribis sian verkon "NacionalismoNaciismo", kiu ĝis nun restas unu el plej gravaj [[ideologio|ideologiaj]] verkoj de ukraina nacionalismonaciismo.
En [[1922]] li revenis Lviven, kie redaktis ĵurnalojn «Літературно-науковий вісник», «Заграва» kaj «Вісник».
 
EnLa 2-an de septembro 1939 estis arestita malliberigita en pola malliberejo. Post du semajnoj liberigita rezulte de invado en Pollandon|soveta agreso al Pollando]]. Pro policaj [[1939reprezalio]]j Doncovflanke reede elmigris,[[NKVD]] vagiskontraŭ ukrainaj aktivuloj elmigris tra diferaj[[Gdańsk]] landojkaj (loĝis[[Berlin]] enal [[Bukareŝto]], kie dum du jaroj redaktis ĵurnalon "Batava" (1940-1941). Poste vagis tra difersaj landoj (loĝis [[Prago]], [[Germanio]], [[Parizo]], [[Usono]]), kaj en [[1947]] finfine ekloĝis en [[Montrealo_(Kebekio)|Montrealo]], kie restis ĝis sia morto. Tie li laboris kiel instruisto de ukraina literaturo en loka universitato. Li mortis enla 13-an de marto [[1973]] kaj estas entombigita en usona tobmejotombejo en urbeto [[South Bound Brook]], [[Nov-Ĵerzejo]].
En jaro [[1926]] Dmitro Doncov skribis sian verkon "Nacionalismo", kiu ĝis nun restas unu el plej gravaj [[ideologio|ideologiaj]] verkoj de ukraina nacionalismo.
 
==Ideologio==
Dmitro Doncov estis kreinto de la [[doktrino]] akceptita de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]], kies ĉefajn tezojn anoncis en la libro "Naciismo" (1926). Li decide forĵetas en ĝi [[universalismo]]n, [[intelektismo]]n, [[humanismo]]n, [[liberalismo]]n, [[demokratio]]n kaj [[pacismo]]n. Laŭ lia opinio la nova [[epoko]] baziĝos sur: "[[instinkto]]", "[[volo]]", "[[aŭtoritato]]", "[[estro|estreco]]". Lia doktrino apogas sin sur [[socialdarvinismo]] laŭ kiu la [[nacio]] estas [[specio]], kiu batalas por sia loko [[ekstermejo|ekstermante]] aliajn speciojn. Dum [[natura selektado]] pli fortaj eliminas la malpli fortajn. Nacio kiel specio estas por li la plej alta [[valoro]], pli grava ol [[Dio]]. Fronte de la ukraina nacio devus stari "naciestro", disponanta pri tiel nomata "iniciativa [[malplimulto]]", kies devo estas apliki "krean [[perforto]]n" kontraŭ la cetera amaso de la ukraina nacio. Laŭ la doktrino de Doncov, pri la ukraina [[ŝtato]] oni devas batali helpe de ĉiuj senescepte rimedoj, en tio per amasaj [[murdo]]j de fremdlandanoj, kiuj ektroviĝis sur la ukraina tero, kune kun likvido de [[ukraino]]j, kiuj ne aprobas tiujn ĉi agadmetodojn ("Naciismo", [[Londono]] 1966, p. 283 kaj aliaj fragmentoj).
 
Laŭ Bogumił Grott la naciismajn tezojn - proksimaj laŭ li al [[naziismo]] kun [[faŝismo|faŝisma]] karaktero - enkondukis en la vivon en 1929 estiĝanta Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj, kio rezultis dum la [[dua mondmilito]] per [[genocido]] de [[poloj]] kaj [[judoj]].
 
==Bibliografio==
* Dmytro Doncow, "Nacjonalizm", la unua kompleta traduko de la verko "Naciismo" de Dmitro Doncov tradukita de [[Wiktor Poliszczuk]], eldonita en 2008 kun antaŭparolo de profesoro Bogumił Grott, Księgarnia Akademicka, [[Krakovo]] 2008
* Encyclopedia of Ukraine, 1-a volumo (A-F) eldonita de V. Kubijovyič, [[Toronto]] 1984
* T. Piotrowski, Ukrainian integral nationalism chronological assessment and bibliography, Toronto 1997
* [[Wiktor Poliszczuk]], Legal and political assessment of the OUN and UPA, Toronto 1997
* Wiktor Poliszczuk, ''Ideologia nacjonalizmu ukraińskiego'' ([[Ideologio]] de la ukraina naciismo), Toronto 1996
* Wiktor Poliszczuk, ''Doktryna Dmytra Doncowa - tekst i analiza'' ([[Doktrino]] de Dmitro Doncov - [[teksto]] kaj [[analizo]]), Toronto 2006
* Roman Wysocki, ''Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów w Polsce w latach 1929-1939'' ([[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]] en [[Pollando]] en la jaroj 1929-1939), [[Lublin]] 2003
 
==Vidu ankaŭ==
* [[Volinia masakro]]
 
En [[1939]] Doncov ree elmigris, vagis tra diferaj landoj (loĝis en [[Bukareŝto]], [[Prago]], [[Germanio]], [[Parizo]], [[Usono]]), kaj en [[1947]] finfine ekloĝis en [[Montrealo_(Kebekio)|Montrealo]], kie restis ĝis sia morto. Tie li laboris kiel instruisto de ukraina literaturo en loka universitato. Li mortis en 13 de marto [[1973]] kaj estas entombigita en usona tobmejo en urbeto [[South Bound Brook]], [[Nov-Ĵerzejo]].
 
{{Vivtempo|1883|1973|Doncov, Dmitro}}