Kiel registrite je 23:37, 12 apr. 2014 redakti DploiD (diskuto \| kontribuoj) 13 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 01:31, 13 apr. 2014 redakti malfari DploiD (diskuto \| kontribuoj) 13 redaktoj Aldonado de historiaj datumoj. Etikedo: Vida redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 4: [[Dosiero:Rio de la Plata BA 2.JPG\|thumb\|250px\|La [[Río de la Plata]], inter Argentino kaj Urugvajo, kie estas la Insulo Martín García plej sube en la foto, dum [[Bonaero]] kiel hela areo sube dekstre de la foto kaj [[Montevideo]] kiel hela areo supre maldekstre de la elfuo en la maro de la bruneca rivero.]] La '''insulo Martín García''' estas [[eksklavo]] argentina ĉe la kunfluo de la riveroj [[rivero Paranao\|Paranao]] kaj [[rivero Urugvajo\|Urugvajo]], je unu kilometro ene de urugvaja akvo, je distanco proksimuma de 3,5 km de la urugvaja marbordo, ĉe Martín Chico. La [[Traktato de la Rivero Plata]], subskribita de Argentino kaj [[Urugvajo]] en [[1973]], rekonfirmis la argentinan jurisdikcion ~~sur~~je la insulo, finante disputon de unu jarcento inter ambaŭ landoj.<ref name="Tratado"> http://www.gob.gba.gov.ar/html/municipales/islamg/tratado_del_rio_de_la_plata_y_su_frente_maritimo.htm Tratado del Río de la Plata y su Frente Marítimo Alirita la 24an de julio de 2008, Ministerio de Gobierno de la Provincia de Buenos Aires</ref> Pro [[sedimentado\|rivera sedimentado]], formiĝis nova insulo antaŭ la norda bordo de Martín García kiu estis nomita de Argentino ''Punta Bauzá'' kaj de Urugvajo ''Timoteo Domínguez'', kaj estis nova celo de disputo inter ambaŭ landoj. Laŭ interkonsento ĉeatingita per la ''Traktato de la Rivero Plata'', ~~Argentina~~Argentino agnoskis la urugvajan suverenecon sur la insulo kiu, poste, unuiĝis al Martín García, konstituante la unuan sekan ~~landlimon~~limon inter ambaŭ landoj. ==Historio== La insulo estis trovita de eŭropanoj en 1516, kiam hispana ekspedicio gvidita de Juan Díaz de Solís alvenis al tiu riverbordo. La insulo nomiĝis tiel pro la proviantisto Martín García, kiu forpasis surŝipe kaj estis tie surterigita. Ekde 1830, Francio intencis pligrandigi sian influon en Latinameriko kaj, ĉefe, la etendon de sia ekstera komerco. Ĉar Argentino ne estis ankoraŭ organizita konstitucie, la francoj pensis, ke ili povos almenaŭ devigi ĝin fari komercajn favorojn. En novembro de 1837, la franca vickonsulo prezentiĝis al la ministro por eksteraj aferoj, Felipe Arana, kun plendoj, nome ekskuzoj. Arana malakceptis la postulojn, kaj post monatoj, en marto de 1838 la franca ŝiparo blokadis la havenon de [[Bonaero]] kaj la tutan marbordon de la rivero apartenanta al la Respubliko Argentino. Poste oni etendis ĝin al la resto de la marbordaj provincoj, por malfortigi la aliancon de [[Juan Manuel de Rosas\|Rosas]] kun ili, kun propono malfari la blokadon de ĉiu provinco kiu rompus kun li. En oktobro de 1838, la franca ŝiparo atakis la [[Insulo Martín García\|insulon Martín García]]. La argentinaj oficiroj kolonelo Jerónimo Costa kaj majoro Juan Bautista Thorne estis arestitaj kaj portitaj al Bonaero, kie ili estis liberigitaj honore al ties kuraĝo.▼ Kiam Solís rimarkis la ĉeeston de indiĝenoj ĉe proksima insulo, li decidis daŭrigi la ekspedicion kaj elŝipiĝi tie kune kun siaj ŝipanoj. Elŝipiĝinte, aro da indiĝenoj faris embuskon kontraŭ ili. Li kaj siaj oficiroj estis proponitaj de la indiĝenoj kiel sakra oferaĵo. Oferintaj, la kadavroj estis rostitaj kaj elmanĝitaj de la aborigenoj. Ĉi tiu katastrofo foririgis la ekspedicianojn, kiuj trovis rifuĝon ĉe la insulo Martín García. Rimarkinde, ĝi estis la unua eŭropa setlejo ĉe la teritorio kiu nuntempe apartenas al la Argentina Respubliko. Dum la sekvintaj jarcentoj, la insulo estis uzita kiel korsara rifuĝo, pro sia strategia pozicio meze de la Rivero Plata, tiama limo inter la hispanaj kaj portugalaj posedaĵoj amerike. ▲Ekde 1830, Francio intencis pligrandigi sian influon ensur ~~Latinameriko kaj~~Ameriko, ĉefe, la etendon de sia ekstera komerco. Ĉar Argentino ne estis ankoraŭ organizita konstitucie, la ~~francoj~~registaro ~~pensis,~~de kela ~~ili~~Dua ~~povos~~Franca Imperio vidis la ~~almenaŭ~~eblecon devigi ĝin fari komercajn favorojn. En novembro de 1837, la franca vickonsulo prezentiĝis al la ministro por eksteraj aferoj, Felipe Arana, ~~kun~~kunportante ~~plendoj,~~siajn ~~nome ekskuzoj~~plendojn. Arana malakceptis la postulojn plenriproĉe, kaj post kelkaj monatoj, en marto de 1838, la franca ŝiparo blokadis la havenon de [[Bonaero]] kaj la tutan marbordon de la rivero apartenanta al la ~~Respubliko~~Argentina ~~Argentino~~Respubliko. Poste oni etendis ĝin al la resto de la marbordaj provincoj, por malfortigi la aliancon de [[Juan Manuel de Rosas\|Rosas]] kun ili, kun propono malfari la blokadon de ĉiu provinco kiu rompus kun li. En oktobro de 1838, la franca ŝiparo atakis la [[Insulo Martín García\|insulon Martín García]], bombardante la tiaman havenon. La argentinaj oficiroj kolonelo Jerónimo Costa kaj majoro Juan Bautista Thorne, post defendi la insulon dum semajnoj, estis arestitaj kaj portitaj ~~al Bonaero~~Bonaeren, kie ili estis liberigitaj honore al ties kuraĝo. ~~==Nova landlimo==~~ ==Loĝantaro== Martín García havis proksimuman loĝantaron de 4.000 personoj, sed malpliiĝis ĝis konstanta loĝantaro en [[2008]] de malpli ol 170 personoj (ĉirkaŭ 50 familioj).

Insulo Martín García: Malsamoj inter versioj