Aglobuteo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigas ŝablonon: Birda specio; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{Taksonomio
{{Birda specio|
SpecioE|nomo = Aglobuteo|
Bildo=[[dosiero:Adlerbussard.jpg|250px]]|
|koloro = {{Taksonomio/koloro|besto}}
SpecioE=Aglobuteo|
Bildo|dosiero = [[dosieroDosiero:Adlerbussard.jpg|250px]]|
SpecioS=Buteo rufinus|
|regno = [[Animalo]]j ''Animalia''
OrdoS=Falconiformes|
|regno aŭtoritato =
OrdoE=Falkoformaj|
|regno2 = animalo
FamilioS=Accipitridae|
|filumo = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
FamilioE=Akcipitredoj|
|filumo aŭtoritato =
GenroE=Buteo|
|klaso = [[Birdo|Birda klaso]] ''Aves''
GenroS=Buteo|
|klaso aŭtoritato =
Priskribanto=[[Philipp Jakob Cretzschmar|Cretzschmar]]|
|ordo = [[Falkoformaj]] ''Falconiformes''
Jaro de priskribo=[[1829]]
|ordo aŭtoritato =
|familio = [[Akcipitredoj]] ''Accipitridae''
|familio aŭtoritato =
|genro = [[Buteo]] ''Buteo''
|genro aŭtoritato =
|specio = '''Aglobuteo''' ''Buteo rufinus''
Priskribanto|specio aŭtoritato = [[Philipp Jakob Cretzschmar|Cretzschmar]]| [[1829]]
}}
La '''Aglobuteo''' (''[[Buteo rufinus]]'') estas mezgranda [[rabobirdo]] de la familio de la [[Akcipitredoj]], kiuj enhavas ankaŭ [[cirkuoj]]n, [[agloj]]n, [[akcipitroj]]n, [[milvoj]]n kaj aliajn tagajn rabobirdojn.
[[dosieroDosiero:Buteo_rufinus_dis.PNG|300px|left|thumb|Helverda: reprodukta teritorio; blua, vintraj teritorioj; malhelverda, la tutan jaron]]
 
== Disvastiĝo ==
Ili reproduktiĝas en plej norda [[Afriko]], [[Balkanio]] (ĉ. 300 paroj, en Grekio 60 paroj), [[Turkio]] (ĉ. 6,000 paroj), suda [[Rusio]] kaj [[Kaŭkazo]] (pli ol 1,000 paroj), centra [[Azio]] kaj suda [[Siberio]] al [[Ĉinio]]. Ili loĝas ankaŭ en centra [[Barato]]. Ĵusaj vidaĵoj indikas, ke estas ankaŭ malgranda populacio en la Apulia regiono de sudorienta [[Italio]]. La plej nordaj migras suden vintre; la aliaj estas [[loĝantaj birdoj]]. Ili preferas sekajn [[ebenaĵo]]jn, ekzemple de [[Turkio]], [[Grekio]], [[Rumanio]], [[Bulgario]] kaj [[Hungario]], foje proksime de akvo. Ili vivas ĝis 4.000 m de alteco.
 
Rearbarigo de la Judeaj Montoj en [[Israelo]] estas forpelinta populaciojn de Aglobuteo, kaj la specio estas moviĝanta al la Judeaj Montetoj kie konkurencantas kun la [[Serpentaglo]].<ref>{{cite web|url=http://www.sciencedaily.com/releases/2011/08/110803133551.htm|title=Raptor Usurpers in Neighboring Habitats Reshape the Conventional Wisdom|last=American Friends of Tel Aviv University|date=3a Aŭgusto 2011|publisher=Science Daily|accessdate=6a Aŭgusto 2011}}</ref>
 
== Kutimoj ==
Tiu [[Palearktiso|palearktisa]] specio nestas ĉe sekaj malfermaj ebenaĵoj, nekultivitaj zonoj kun arbustoj, arboj, klifoj kaj similaj medioj. Ili nestas surgrunde, en rokoj aŭ arboj. La nesto estas el bastonetoj. La ino demetas du aŭ tri ovojn. Junuloj disiĝas kaj foje aperas malproksime de reproduktaj regionoj, kiel en norda Eŭropo.
 
Ili manĝas ĉefe etajn [[ronĝulo]]jn, [[lacerto]]jn, [[serpento]]jn, birdetojn kaj grandajn insektojn. Eĉ [[kadavraĵo]]jn.
 
== Aspekto ==
[[FileDosiero:ButeoFeroxKeulemans.jpg|thumb|left|Ilustraĵo de John Gerrard Keulemans, 1874]]
[[dosieroDosiero:Buteo rufinus.jpg|300px|right|thumb|Kutima ripoza sinteno]]
Ili estas el 51 ĝis 65 centimetrojn longaj kun enverguro de 130 cm -ĝis 145-.
 
Linio 34 ⟶ 41:
Ĉiukaze plumaroj estas diversaj el tre palaj birdoj ĝis tre malhelaj. Kelkaj estas tre similaj al [[Stepbuteo]] aŭ orienta subspecio aŭ raso de komuna [[Buteo]], sed Aglobuteoj havas pli longajn flugilojn kaj estas pli similaj al Vilkruraj buteoj aŭ al etaj agloj de genro [[Aquila]].
 
== Subspecioj ==
La subspecioj (aŭ rasoj) de ''Buteo rufinus'' estas:
* ''Buteo rufinus rufinus'' kiu loĝas de Balkanio ĝis Hindio kaj vintras en Afriko.
* ''Buteo rufinus cirtensis'' kiu loĝas de [[Nordafriko]] ĝis [[Mezoriento]].
 
== Notoj ==
{{reflist}}
* {{IUCN2006|assessors=BirdLife International|year=2004|id=49442|title=Buteo rufinus|downloaded=12a Majo 2006}} Malplej Zorgiga
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Kopetdagaj duonarbaroj kaj arbarstepo]]
 
== Eksteraj ligiloj ==