Paul Gerhardt: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
+ aldono de tri eksteraj referencoj
Linio 1:
{{Sen fontoj|dato = novembro 2012|komento=Legindaj artikoloj [[Vikipedio:Kriterioj por legindaj artikoloj|estu faktaj]] kaj [[Vikipedio:Citi fontojn|citu fontojn]], aliokaze povas esti [[Vikipedio:Ne plu elstaraj artikoloj|mallegindigitaj]]}}
{{Informkesto homoj
|Nomo = Paul Gerhardt
Linio 11 ⟶ 10:
|Loko de morto = [[Lübben]]
}}
 
'''Paul GERHARDT''' (naskiĝinta la [[12-an de marto]] [[1607]] en [[Gräfenhainichen]] en la germana elekt-princa lando [[Saksio]]; mortinta la [[27-an de majo]] [[1676]] en [[Lübben]], [[Spree-arbaro]]) estis evangelia-lutera teologo, pastro, kaj apud [[Martin Luther]] verŝajne la plej grava poeto de religiaj kantoj en la [[germana lingvo]].
 
Li studis [[teologio]]n en la universitato de [[Wittenberg]].<ref name="Grimma">Volker Beyrich: ''Einer von uns: Paul Gerhardt und die Landesschule Grimma'' (germane: "Unu el ni: Paul Gerhard kaj la landa lernejo Grimma" paĝoj 23 kaj 34 en: ''Augustiner Blätter, Publikation des Gymnasium St. Augustin zu Grimma'', jarkolekto 2006/2007, kajero 2</ref> En la jaro [[1657]] li fariĝis diakono en [[Berlino]], sed pro kvereloj kun la elekt-princo li perdis tiun ĉi postenon en [[1666]]. En [[1669]] li fariĝis arkidiakono en [[Lübben]], kie li restis ĝismorte.
 
La verkaro de Paul Gerhardt konsistas el pli ol 130 ekleziaj kantoj, kiuj respegulas la profundan piecon de la aŭtoro.
Linio 31 ⟶ 29:
 
[[Dosiero:Grimma-Gymnasium.jpg|thumb|350px|Gimnazio de Sankta Aŭgusteno en Grimma<br /> (gravuraĵo el la 17-a jarcento)]]
La 4-an de aprilo 1622 Paul Gerhardt estis alprenata, kontraŭ 15 guldenoj jare, en la faman elekt-princan internulejon kaj lernejon, antaŭe ĝi estis aŭgustena monaĥejo, en [[Grimma]].<ref name="Grimma"></ref> Grimma situas ĉirkaŭ 25 kilometrojn sud-oriente de Lipcigo ([[Leipzig]]), borde la rivereto Mulde. La lernejo estis forĝejo por la estontaj pastroj kaj oficistoj, por eduki ilin „al la honoro de Dio kaj en obeo, por ke ne estu manko je servantoj de Dio kaj eruditaj viroj en nia lando“.
 
La tag-ordo de la 96 internuloj estis ekstreme severa, komenciĝante per surgenua preĝado somere kaj vintre je la 5-a horo matene. Kontaktoj kun la urbanoj estis malpermesitaj. Ĉiun semajnon oni faris unu-horan komunan promenadon en vicoj al la arbareto de Nimbsch. En la unuaj du jaroj oni ne rajtis hejmen veturi, poste nur unu fojon jare por maksimume du semajnoj. Christian, la frato de Paul, ne povis elteni ĉi tiun viv-stilon kaj sen permeso fuĝis hejmen. Sed la konsilantaro de sia hejmurbo pere de sbiro retransportigis lin al Grimma. Feliĉe la rektoro sentis kompaton kaj fine oficiale permesis al li hejmen iri. – Paul restis, eĉ kiam oni permesis forlasi la internulejon pro pest-epidemio. Kien do la orfa knabo iru?
Linio 117 ⟶ 115:
* ''Kommt und lasst uns Christum ehren (1666)'' – Venu, levu vian kanton<br />tradukita, parte laŭ la nederlanda, de [[H. A. de Hoog]], 1971 en Adoru Kantante 36, 2001 en ADORU 253
* ''Lobet den Herren alle, die ihn ehren (1653)'' – Laŭdu la Estron ĉiuj adorantoj<br />tradukita de [[Paul Christaller]] kaj [[W. J. Downes]], 1971 en Adoru Kantante 224, 2001 en ADORU 116
* ''Nun ruhen alle Wälder (Abendlied, 1648)'' – Ripozas nun arbaroj (Vespera kanto)<br />tradukita de [[Helmut Rössler]], 1985 en Germana Antologio 284, 2001 en ADORU 155 kun alia 8-a strofo de Adolf Burkhardt 1987. En la germana originalo la fina strofo cetere enhavas kaŝitajn salutojn al amika familio en [[Berlino]]: enestas la [[monogramo]]j de la familianoj kaj nomsigno de Paul Gerhard<ref>Klaus Rösler: germanlingva artikolo ''Elstaler Hymnologe zur Buchstabensymbolik in Paul Gerhardts Gedichten'', en la periodaĵo "Die Gemeinde" la 27-an de majo 2008</ref>
* ''O Haupt voll Blut und Wunden (1653)'' – Ho sankta kap', kronita<br />laŭ la angla tradukita de [[M. C. Butler]], 1966 en Himnaro Esperanta 56, 2001 en ADORU 288
* ''O Jesu Christ, mein schönstes Licht (1653)'' – Jesuo, lumo de l' anim'<br />tradukita de [[Hans Amund Rosbach]], 1966 en Cent Himnoj 34, 2001 en ADORU 514
Linio 128 ⟶ 126:
* La esperantajn kanto-tekstojn el ADORU oni trovas sur la paĝoj de [[Bernhard Eichkorn]]: [http://www.bernhard-eichkorn.de/]
* Esperantajn kanto-tekstojn, parte kun aŭdeblaj melodioj (MIDI), prezentas ankaŭ la TTT-Himnaro Cigneta de [[Ros' Haruo]]: [http://web.archive.org/20050115174417/www.geocities.com/cigneto/thcind/hymn-de.html]
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
 
{{leginda}}
 
[[Kategorio:Senfontaj legindaj artikoloj]]
[[Kategorio:Germanaj poetoj|Gerhardt, Paul]]
[[Kategorio:Kristana muziko|Gerhardt, Paul]]