Muratoria kanono: Malsamoj inter versioj

Ĝi estis malkovrita en manuskripto de la [[7-a jarcento]], skribita eble en [[Bobbio]] (Alta Italio) kaj apartenanta al la [[Ambrozia biblioteko]], de [[Ludovico Antonio Muratori]] kaj estis publikigita en [[1740]]. Sinsekve, en [[1897]], estis trovitaj kvar fragmentoj de la tiu “Kanono” en kvar manuskriptoj de la [[abatejo]] de [[Monto Kasino]], dateblaj je la [[11-a jarcento|11-a kaj 12-a Jarcentoj]] <ref name="Schneemelcher">Wilhelm Schneemelcher., Robert McLachlan Wilson, ''New Testament Apocrypha: Gospels and related writings'', Westminster John Knox Press, 2003, ISBN 0-664-22721-X, 34–36</ref>.

La dokumento estas [[lakuno|lakuna]] kaj mankamankohava je kaj la komenco kaj je la fino. Temas pri manuskripto de la 8-a jarcento, kies iuj elementoj, unualoke la fakto ke la aŭtoro referencas al la papopapeco de [[Pio la 1-a]] ([[142]] -– [[157]]) kvazaŭ al ĵusa evento: tio, permesas enduktikonkludi, ke temas pri traduko el la [[greka lingvo|greka]] originalo datebla ĉirkaŭ je [[170]]. Ĵusaj studoj proponantaj datadon pli malfruan trovis malvastan akcepton inter la fakuloj.

La anonima aŭtoro akcepte listigas la kvar [[Evangelio]]jn, kies estas nomataj [[Sankta Luko|Luko]] kaj [[Sankta Johano|Johano]]; de la aliaj du, male, la redakta nomo estas nelegebla. En la aŭtora listo estas akceptataj ankaŭ la [[Agoj de la Apostoloj]] kaj dektridek tri [[Epistoloj de Paŭlo]], sed ne la [[Epistolo al la Hebreoj]], hodiaŭ kanona. La aŭtoro taksas apokrifaj la [[Epistolo al la Laodikeanoj|Epistolon al la Laodikeanoj]] (Latakianoj) kaj la [[Epistolo al la Aleksandrianoj|Epistolon al la Aleksandrianoj]], iam kelkelokekelkloke erare atribuatajatribuatajn al Paŭlo: la dua eble estis kompilita de [[Markiono|Markionidoj]].<ref>Vidu ĉe "Schneemelcher"</ref>

De la aliaj [[Katolikaj Epistoloj]] la aŭtoro de la fragmento inkluzivas en sia kanono la [[Epistolo de Judaso|Epistolon de Judaso]] kaj la du kiuj honoriĝas per la nomo de Johano kaj plue la [[Libro de la Saĝo|Libro de la saĝo de Salomono]], kiu hodiaŭ estas ero de la katolika kaj ortodoksa kanono (de la Malnova Testamento), dum laŭ [[Protestantismo|protestantoj]] ĝi nombreblas inter la apokrifaĵoj. La du Epistoloj atribuataj al Johano ne estas plue kvalifikitaj en la dokumento kaj pro tio ne klaras, ĉu ili atribueblas al la sama persono kaj kiuj ili estas, ĉar la kanonaj epistoloj de Johano estas tri. Estas en ĝi menciitaj kiel kanonaj ankaŭ kaj la [[Apokalipso de Johano]] kaj alia apokalipso de [[Sankta Petro]] kun noto, rilate tiun lastan, ke temas pri libro kiun kelkaj volus forigi el la listo de la sankta libroj, kaj ne kompreneblas tamen ĉu la anonimoanonimulo aludas al la greka teksto aŭ al tiu [[Kopta lingvo|kopta]], kiu estas konsideritakonsiderata de [[Gnostikismo|gnostika]] ĝenro.

Fine, inter la diversaj verkoj nekanonaj aperas, ĉar temas pri verko tro ĵusa kaj ne reiranta al la apostola epoko, la [[Paŝtisto de Hermaso]], kies aŭtoroaŭtoron estasla indikatakanono ennomas frato de la papo [[Pio la 1-a]] (duono de la dua jarcento).

La ''Kanono Muratori'' aperis en Esperanto en [[Antologio Latina]] volumo 4, p. 313-316313–316.