Etiko: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xian (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Iketsi (diskuto | kontribuoj) e polurado, anstataŭigis: thumb| → eta|, |right → |dekstra |
||
Linio 6:
== Enkonduko ==
[[Dosiero:Aristoteles Louvre.jpg|
=== Nocio kaj objekto ===
De la komenco de la [[filozofio]], oni konsideris pri la konduto.
Jam [[Aristotelo]], kiu verkis la unuan etikan traktaton ("Etiko al Nikomano"), enkondukis la esprimon "etiko" por filozofia fako kaj volis nomi per tiu la scienca traktado kun kutimoj, moroj kaj tradicioj (''etos''), je kio tamen jam ekde [[Sokrato]] la etiko moviĝis en la centron de la filozofia pensado ([[Sokrata turno]]). Fone estis la koncepto jam reprezentita de la [[Sofismo|Sofistoj]], ke estas maladekvate por intelekta vivaĵo kiel homo, se li lasas direkti sian agon nure per konvencioj kaj tradicioj. Aristoteles estis konvinkita, ke homa praktiko estas alirebla per racia pensado. Etiko tiel estis por Aristoteles filozofia fako, kiu havas la tutan amplekson de homa agado kiel objekto, metas tiun ĉi objekton per filozofiaj rimedoj sub normigan prijuĝadon kaj instrukcias praktikan realigon de la tiel akiritaj ekkonitaĵoj.
La ĝeneralan etikon – sekvonte simple nomata etiko – oni nuntempe komprenas kiel filozofian fakon, kies tasko estas starigi kriteriojn por bona kaj malbona agado kaj la taksado de ĝiaj motivoj kaj sekvantaĵoj. Ĝi estas la baza fako en la [[aplikata etiko]], kiu traktadas kiel [[individua etiko]], [[soci-etiko]], [[pac-etiko]] kaj en la sferaj etikoj la normigajn problemojn de sia specifa vivosfero.
La etiko kiel filozofia fako baziĝas nur sur la principo de la [[racio]]. En tio ĝi diferencas de la klasika memkompreno [[teologia etiko]], kiu konfesas la morajn principojn kiel baziĝantaj en la Dia volo kaj tiel kutime kondiĉigas la [[kredo]]n je Dia [[revelacio]]. Precipe en la [[20-a jarcento]] tamen verkistoj kiel [[Alfons Auer]] provis koncipi teologian etikon kiel plejparte aŭtonoma.
Linio 53:
{{havenda artikolo|Etiko}}
{{Ligiltabelo Ĵurnalismo}}
{{LigoLeginda|de}}▼
[[Kategorio:Etiko]]
[[Kategorio:Filozofio]]
▲{{LigoLeginda|de}}
| |||