Kroso (rivero): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Portalo, anstataŭigis: {{Portalo Afriko}} → {{Portalo|Afriko}} per AWB
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Cross River Reservoir.jpg|eta|220px|La Kroso]]
[[Dosiero:Biafra independent state map-en.svg|eta|220px|La iama sendependa lando [[Biafro]] kun situo de la Kroso]]
La '''Kroso''' aŭ '''[[Kros-rivero]]Rivero''' ( angle : ''Cross river '') estas la ĉefaprecipa [[rivero]] en sudorienta [[Niĝerio]]. Ĝi donis sian nomon al [[subŝtato]] Kroso. La rivero naskiĝas en [[Kameruno]].
 
==Priskribo==
Kvankam nelonga laŭ afrikaj normoj, nur 289 kilometrojn, sia [[akvokolekta areo]] havas altan [[precipitaĵo]]n kaj ĝi estiĝas tre larĝa. Dum siaj lastaj 80&nbsp;km al la [[maro]] ĝi fluas tra [[Marĉo|marĉa]] [[pluvarbaro]] kun multnombraj [[rivereto]]j kaj konstituas [[riverdelto]]n apud sia kunfluo kun Kalabaro-rivero <ref>{{en}} [http://www.mowca.org/new%20design/member-states/nigeria.html Maritime Organisation of West and Central Africa, Nigeria]</ref>, ĉirkaŭ 20&nbsp;km larĝa kaj 50&nbsp;km longa inter la [[urbo]]j de Orono je la okcidenta riverbordo kaj de Kalabaro je la orienta riverbordo, pli ol 30&nbsp;km ekde la maro. La riverdelto elfluas en larĝan [[estuaro]]n kiun ĝi samhavas kun kelkaj pli malgrandaj riveroj. Ĉe sia elfluejo en la [[Atlantika Oceano]] la estuaro larĝas 24&nbsp;km. La orienta flanko de la estuaro troviĝas en la najbara lando, Kameruno.
 
La Krosa subŝtato estas ligita al sia fratina subŝtato Akva-ibomo ( angle : ''Akwa Ibom ''). La [[distanco]] inter la urboj Orono kaj Kalabaro estas 21&nbsp;km [[Boato|boate]] kaj ĉirkaŭ 200&nbsp;km [[Vojo|voje]]. La [[loĝantaro]] de la pli malalta Kroso [[Tradicio|tradicie]] uzas akvan [[transporto]]n kaj Kalabaro longdaŭre havis gravan mar[[haveno]]n, situanta je la samnoma Kalabaro-rivero ĉirkaŭ 10&nbsp;km ekde ĝia kunfluo kun Kros-rivero kaj ĉirkaŭ 55&nbsp;km ekde la maro. Unu [[ponto]] super la Kroso situas sur [[aŭtovojo]] de Ikomo-Kalabaro kaj estas signita kiel grava realigo de la [[Registaro]] de Yakubu Gowon, la tria [[ŝtatprezidanto]] de Niĝerio, kiam ĝi estas finpretigita en [[1975]].
 
La Kroso konstituas limon inter du [[ekoregiono]]j apartenante al [[biomo]] de la [[tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj]] : la [[kros-niĝeraj transiraj arbaroj]] kiuj troviĝas okcidente de la rivero, inter Kroso kaj [[Niĝero (rivero)|Niĝero]] kaj la marbordaj arbaroj de Kroso-Sanago-Bioko, kiuj troviĝas al oriente inter Kroso kaj [[Sanago (rivero)|Sanago]], tiu ĉi estante rivero de Kameruno.
 
==Referencoj==
{{Portalo|Afrikoreferencoj}}
{{reflist}}
 
==Eksteraj ligiloj==
{{Portalo |Afriko|Geografio}}
*{{en}} [http://worldwildlife.org/ecoregions/at0106 Ekoregiono AT0106 : Kros-Niĝeraj transiraj arbaroj (WWF)]
*{{en}} [http://worldwildlife.org/ecoregions/at0107 Ekoregiono AT0107 : Marbordaj arbaroj de Kroso-Sanago-Bioko (WWF)]
Linio 21 ⟶ 20:
[[Kategorio:Riveroj en Kameruno]]
[[Kategorio:Riveroj en Niĝerio]]
 
[[ca:Riu Cross]]