Vikipedio

Matiaso la 1-a (Hungario): Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 3:
'''Matthias Corvinus''', '''Matiaso la 1-a''' aŭ '''Matiaso la justa''' de [[Hungario]]
([[hungara lingvo|hungare]] ''Hunyadi Mátyás'',
[[rumana lingvo|rumane]] '''Matei Corvin''',
[[kroata lingvo|kroate]] ''Matija Korvin'',
[[slovaka lingvo|slovake]] ''Matej Korvín'',
Linio 10:
({{dato|23|februaro|1443}} – {{dato|6|aprilo|1490}}; regis inter [[1471]] – [[1490]]) estis '''apostola reĝo''' de [[Hungario]] kaj reĝo de [[Bohemio]], [[Dalmatio]], [[Slovenio]] kaj [[Kroatio]], duko de [[Transilvanio]], [[Silezio]], [[Aŭstrio]], [[Stirio]] kaj [[Krajno]], margrafo de [[Moravio]] kaj [[Luzacio]]. Li parolis la [[hungara lingvo|hungaran]], [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥan]], [[pola lingvo|polan]], [[latina lingvo|latinan]] kaj [[germana lingvo|germanan]].
 
Reĝo Matiaso naskiĝis en [[Transilvanio]], en [[KolozsvárCluj-Napoca]] ([[Rumanio]]), la [[23-a de februaro|23-an de februaro]] [[1443]] en hungara nobela familio, kiel dua filo (legu apartan artikolon: [[naskiĝdomo de reĝo Matiaso la 1-a]]). Lia patro estis duko transilvania kaj [[guberniestro]] (gubernatoro) de Hungara reĝlando, [[János Hunyadi]] (janoŝ HUnjadi), kiun tiutempe oni nomis "la venkinto super la turkoj". Lia patrino estis SZILÁGYI Erzsébet ([[Elizabeta Szilágyi]]). En la 15-a jarcento la plej granda danĝero por la tuta [[Eŭropo]] estis la tiam giganta imperio turka (otomana). Kontraŭ ĝi kiel la plej orienta bastiono - tamen mez-eŭropa - staris Hungario. János (Johano) HUNYADI en multaj bataloj supervenkis la turkojn kaj kiam la 22-an de julio 1456 apud [[Beogrado|Nándorfehérvár]] (nun [[Beogrado]]) li sukcesis venki super la grandega armeo de la turka [[sultano]],li sukcesegis defendi Eŭropon kaj Hungarion por la sekvontaj 70 jaroj kontraŭ turka invado.
 
En [[1452]] surtroniĝis la hungaran tronon [[Ladislao la 5-a (Hungario)|Ladislao la 5-a]], la "postmorte naskita", kiu baldaŭ venis en konflikton kontraŭ Johano Hunyadi, kiu volis reteni la saman potencon kiel dum senregado. Ladislao la 5-a lasis ekzekuti lian filon Ladislaon kaj malliberigi la alian filon de Matiaso en [[Prago]]. En [[1457]], post morto de [[Ladislao la 5-a (Hungario)|Ladislao la 5-a]], [[Georgo el Poděbrady]] liberigis Matiason helpante lin al la hungara trono.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Matiaso_la_1-a_(Hungario)"