Klerismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 8:
 
En Francio, klerismo estis bazita en la salonoj kaj kulminis per la granda ''[[Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences]]'' (1751-72) redaktita de [[Denis Diderot]] (1713-1784) kaj (ĝis 1759) de [[Jean le Rond d'Alembert]] (1717-1783) kun kontribuoj de centoj da gvidaj intelektuloj kiuj estis nomitaj ''filosofe'', precipe [[Voltero]] (1694-1778), [[Rousseau]] (1712-1778) kaj [[Montesquieu]] (1689-1755). Proksimume 25,000 ekzempleroj de la 35 voluma enciklopedio estis venditaj, la duono de ili ekster Francio. Tiuj novaj intelektaj trostreĉoj disvastigus al urbaj centroj en tuta Eŭropo, precipe en Anglion, Skotlandon, la germanajn ŝtatojn, Nederlandon, Pollandon, Rusion, Italion, Aŭstrion, Hispanion. Ĝi ankaŭ estis alkureganta en Ameriko, kie ĝia influo estis manifestita en la verkoj de francemuloj kiaj [[Benjamin Franklin]] kaj [[Thomas Jefferson]], inter aliaj. Ĝi ludis gravan rolon en la [[Usona Revolucio]]. La politikaj idealoj de la klerismo influis la Usonan Deklaracion de Sendependeco, la ''United States Bill of Rights'' (Rajtaro de Unuiĝintaj Ŝtatoj), la francan ''Deklaracion de la Rajtoj de homo kaj de la civitano'', kaj ekzemple la pol-litovan Konstitucion de 3a de majo, 1791.<ref>Robert R. Palmer, ''The Age of the Democratic Revolution'' (1964)</ref>
 
[[File:Tafelrunde.PNG|thumb|''Die Tafelrunde'' de [[Adolph von Menzel]]. Gastoj de [[Frederiko la Granda]] ĉe [[Sanssouci]], inklude membrojn de la Prusia Akademio de Sciencoj kaj [[Voltero]] (tria el maldekstro)]]
 
==Tempoperiodo==