Nigra alno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Miceto (diskuto | kontribuoj)
arboj, fagaloj, betulacoj, alno
Linio 17:
}}
 
La '''nigra alno''' (''Alnus glutinosa'') estas plantospecio, arbo el la familio [[betulacoj]] ''(Betulaceae)'', genro [[alno]] ''(Alnus)''. Ĝi kreskas dise en Eŭropo, apud riveretoj kaj sur akvoabundajakvoriĉaj areojterenoj.
 
== Priskribo ==
[[Dosiero:Alnus glutinosa.jpg|eta|maldekstre|Foliaro de nigra alno]]
[[File: Alnus glutinosa MHNT.BOT.2004.0.10a.jpg|eta|'' Alnus glutinosa'']]
Tiu arbo havas konusan formon, alton ĝis 20 m, sed ĝi povas aperi kiel arbusto en marĉoj, kaj akvobordoj. La arbotrunko estas rekta, la branĉoj grandparte starasestas horizontalehorizontalaj. La arbokrustoŝelo estas glata ĉe la juna arbo, kun brilaj, blankaj makuloj. La maljuna arbo havas brungirzanbrungrizan, tabuleteskvame kreviĝintankreviĝantan krustonŝelon. La ŝosoj junaĝe estas gluecaj, violbrunaj, senharaj, violbrunaj kaj blanke makulitaj.
 
La burĝonoj estas mallongaj, kun pedunklojovoformaj, havas ovoformonpedunklitaj, nigreviolaj, kaj gluecaj. La folioj longas 5–10  cm, kun duobla denta rando,; kunili formohavas formon de pintostarigitarenversita ovo kun konkava fino.
 
La arbo estas ambaŭseksa: la stamenaj amentoj staras ŝosospinte, kaj havas la koloron de lainter ruĝa al lakaj flava. La etaj, ruĝbrunaj pistilaj spikoj kreskas ŝosopinte, apud la antaŭjaraj ŝajn-koniferojstrobiloj, sur la senfoliaj branĉoj.
 
La frukto longas 1–1,5  cm kaj pendas sur samlonga pedunklo. Ĝi estas maturiĝantematuriĝas al malhelbruna ŝajn-koniferostrobilo. La grajnojsemoj estas etaj, kvinangulaj, senflugilaj, brielbrile brunaj.
 
Tiu [[Palearktiso|palearktisa]] specio kreskas relative rapide, vivas longtempe kaj emas al vegetativa reproduktiĝo. Ĝi bezonas akvon, lumon, ŝatas la varmon, toleras la poluitan aeron. Ĝi kreskas rapide apud riveroj, riveretoj, sur ebenaĵaj marĉoj, oksigenriĉaj kreskejojterenoj.
 
Ĝi floras en [[marto]]-[[aprilo]]. Sur la radikoj vivas nitrogen-fiksaj [[aktinomicetoj]] (''Actinomyces alni'').
 
== Uzo ==
La oranĝe flava ligno estas tro mola por industria uzo. Ĝi rezistas al malsekeco, kaj estas precipe subakve longdaŭra (oni uzis ĝin por konstruo de pontoj). Ĝi estas facile skulptebla,. enEn la krustoŝelo abundas [[tanacido]].
 
== Vidu ankaŭ ==