Gábor Bálint: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e La ŝanĝo estas laŭ la sciencaj konferencoj kaj laŭ la memoroj de la naskiĝvilaĝanoj kaj la korespondado de Gábor Bálint.
Szilvasi (diskuto | kontribuoj)
korektoj kaj precizigoj
Linio 2:
D-ro '''BÁLINT Gábor''' (naskiĝis la [[13-an de marto]] [[1844]] en [[Szentkatolna]], [[Covasna (distrikto)]], Hungario, nun Rumanio, kaj mortis la [[25-an de majo]] [[1913]] en [[Temesvár]] ([[Timişoara]]). Li estis la unua [[Hungaroj|hungara]] pioniro de [[Esperanto]].
 
Bálint Gábor estis universitata profesoro pri [[kompara lingvistiko]] de la [[urala lingvaro|ural-]][[altaja lingvaro|altajaj lingvoj]] en [[Kolozsvár]] ([[Cluj-Napoca]]). Li havas apartankreis teorion pri la [[prahistorio de la hungaroj]] - kiu ekde tiam pruviĝis erara. Li parolis 21 lingvojn. En [[1898]] li partoprenis en esplorvojaĝo al [[Azio]] de [[Jenő Zichy]].
 
Bálint konis, sed ne akceptis la lingvon [[Volapuko]]. Li enEn [[1897]] lernispro kajlingvistikaj ekinstruisinteresoj Esperantonli konatiĝis kun Esperanto en la urbo [[Kolozsvár]]., Lido estasoni konata,konsideras lin kiel la unua hungara esperantisto. AnkoraŭEn enla [[1897]]sama jaro li eldonis litografie la regulojn de Esperanto. Li iniciatisskribis kajankaŭ helpisantaŭparolon la eldonon depor la unua hungarahungarlingva Esperanto-lernolibro de Esperanto "Esperanto világnyelv" (kun gramatiko, praktiko,verkita kaj vortaro)eldonita en 1898, kiun verkisde [[Ábel Barabás]] en 1898.
 
En 19071903 li iĝiskontaktis adeptola organizon <nowiki>[[Délégation pour l'adoption d'une langue internationale]]</nowiki>, organizitan de Idola francaj profesoroj <nowiki>[[Louis Couturat]] kaj [[Leopold Leau]]</nowiki>, kvankamkaj ĝinen kritikante1907 li iĝis adepto de Ido. En [[1909]] li kandidatiĝis por la [[Ido-akademio]], sed ne elektiĝis. Post tiu ĉi malsukceso li <nowiki>[[kabei]]</nowiki>ĝis el ambaŭ movadoj.
 
Oni agnoskas lian staton esti la unua hungaro, kiu eklernis Esperanton, sed li estas nefavorata en la Esperanto-movado pro lia perfido al Esperanto.
Multaj zorgas lian memoron, kaj estas dankemaj pri lia agado kiel lingvisto kaj la unua hungaria esperantisto, ĉefe en sia naskiĝloko. Oni memoras pri li, kiu ĝis la fino de lia vivo korespondis, uzis Esperanton.
 
{{vivtempo|1844|1913|Balint, Gabor}}