Misisipo (rivero): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 5:
[[File:Coon Rapids River Dam - Coon Rapids, Minnesota.jpg|thumb|alt=Coon Rapids Dam|Misisipa eknavigejo: Akvobaraĵo Coon Rapidejoj]]
[[File:WyalusingStateParkWisconsinRiverIntoMississippiRiver.jpg|thumb|Kunfluejo de riveroj [[Viskonsina Rivero|Viskonsino]] kaj Misisipo, vidita el [[Vajalusinga Ŝtata Parko]] en Viskonsino]]
Rivero '''Misisipo''' estas la dua plej longa rivero en [[Usono]]. La plej longa estas ĝia flanka rivero [[Misuro (Rivero)|Misuro]]. Kune ili konsistigas la plej longan riveron en [[Norda Ameriko]]. Mezurate de la fonto de Misuro al la buŝo de Misisipo ili longas 6.270 km. Same ĝi estas la czefa rivero de la plej granda drensistemo en [[Nordameriko]].<ref>[[United States Geological Survey]] Hydrological Unit Code: 08-09-01-00- Lower Mississippi-New Orleans Watershed</ref><ref name=USGSlongest>{{cite web
| title = Lengths of the major rivers
| publisher = United States Geological Survey
| accessdate =14a de Marto, 2009
| url = http://ga.water.usgs.gov/edu/riversofworld.html}}</ref> Fluas entute ene de Usono (kvankam ties drenbaseno atingas ĝis Kanado), ĝi ekfluas en norda [[Minesoto]] kaj formas [[meandro]]jn malrapide suden dum 3,770 km<ref name=USGSlongest /> ĝis la [[Misisipa Riverdelto]] ĉe la [[Golfo de Meskiko]]. Kun ties multaj [[alfluanto]]j, la Misisipa [[akvokolekta areo]] drenas ĉion aŭ partojn el 31 usonaj ŝtatoj kaj 2 kanadaj provincoj inter la [[Rokaj Montoj|Rokaj]] kaj la [[Apalaĉaj Montoj]]. La Misisipo rangas kiel la kvara plej longa kaj ladeka plej larĝa rivero en la mondo. La rivero ĉu bordas ĉu trapasas tra la ŝtatoj [[Minesoto]], [[Viskonsino]], [[Iovao]], [[Ilinojso]], [[Misurio]], [[Kentukio]], [[Tenesio]], [[Arkansaso]], [[Misisipio]], kaj [[Luiziano]].
== Priskribo ==
Kiel komencon de Misisipo oni difinis lagon [[Itasca|Itaska]] en [[Minesoto]]. Ĉe sia fino ĝi fluas en la [[Meksika Golfo|Meksikan Golfon]]. La flutempon de lago Itaska al la Golfo oni kalkulis je mezume 90 tagoj.
La nomo ''Misisipo'' estas [[indianoj|indiana]] vorto, derivita de la [[Algonkina lingvaro|algonkinaj]] vortoj ''mesipi'' (granda rivero) aŭ ''misi sepe'' (patro de riveroj).
Misisipo forfluigas akvon el ĉ. 3.200.000 km² kaj tiel havas la trian plej grandan basenon de la mondo, superate nur de [[Amazono]] kaj [[Zairo]].
Tiu baseno ampleksas tute aŭ parte 31 usonajn subŝtatojn kaj la sudon de du provincoj de [[Kanado]], nome [[Alberto]] kaj [[Saskaĉevano]].
En [[Ilinojo]] kaj [[Viskonsino]] la baseno de la rivero proksimiĝas je kelkdek kilometroj al la [[grandaj Lagoj|Grandaj Nordamerikaj Lagoj]], kies akvo fluas al [[rivero Sankt-Laŭrenco]].
[[Dosiero:Mississippi delta from space.jpg|eta|maldekstra|Delto de Misisipo, el kosmo]]
== Biogeografio ==
Laŭ la [[tipologio]] de la [[Monda Natur-Fonduso]] ( WWF ) kaj de la [[Nacia Geografia Societo]], la Malsupra Misisipo konstituas [[Tutmondaj 200]]-[[ekoregiono]]n. La rivero gastas multajn <ref>Nacia Geografia Societo : Malsupra Misisipo {{en}}</ref> grandajn dolĉakvajn [[fiŝo]][[Specio (biologio)|speciojn]], dolĉakvajn [[reptilioj]]n, [[amfibioj]]n, [[krabo]]jn kaj aliajn [[senvertebruloj]]n.
| |||