Konstantyn Dominik: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kozyra (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Kozyra (diskuto | kontribuoj)
Linio 5:
 
== Vivo ==
Post la fino de elementa lernejo, pri lia postra edukado okupiĝis lia onklo flanke de patrino, la pastro Jakobo derc, li finacis lia, lernadon en la fama "Colegium Marianum" / Maria kolegio en Pelplin (tio estis la episkopa antaŭgimnazio).
Li lernis poste en la klasika Gimnazio en [[Chełmno]], abiturintaabiturintan ekzamenon li ekzamenoplenumis tie en la jaro 1893. Dum la lernado en Chełmno li estis unu el la plej aktivaj anoj en la '''Societo de Filaretoj'''. StudasStudis en la Porpastra Seminario en [[Pelplin]] kaj finas ĝin en la jaro 1897. (la 25an de marto li pastriĝis). Tri tagojn poste la unuan solenan sanktan meson, t.n. primicon li plenumis en [[Swarzewo]]. De la jaro 1911 estas vic-rektoro de la Supera Porpastra Seminario en PolplinPelplin kaj poste ĝia rektoro de ĝis la jaro 1939. DeKiel lavikario jarojeklaboris 1911en liStare havisSzkoty kontaktojn(nun kun[[Orunia]], la polaj loĝntojkvartalo de [[Gdansko]]] en la apudajpreĝejo regionoj,de i.aSankta Ignaco. deDe Malborkala Terojaro kun1898 ekestis en [[Władysław ŁęgaChełmno]] kajkiel [[Bernardkapelano Binnebesel]]en (ilila estisKlostro aktivulojkaj deHospitalo postde la [[UnuFratinoj Mondmilito]]de Mizerikordo, en tiu urbo ankaŭ estris la plebiscitonovfonditan enla [[Powiśle]]Albrtinan /Kolegion Ĉevistula(Collegium RegionoAlbertinum).
En la jaro 1911 li revenas al Pelplin, kie la episkopo '''Augustyn Rosentreter''' nomumis lin kiel la vic-rektoro de la Supera Porpastra Seminario, kaj poste ekestis ĝia rektoro (ĝis la jaro 1939). Kaŝe li instruis tie la polan literaturon kaj historion de Pollando.
De la jaroj 1911 li havis kontaktojn kun la polaj loĝntoj de la apudaj regionoj, i.a. de Malborka Tero kun [[Władysław Łęga]] kaj [[Bernard Binnebesel]] (ili estis aktivuloj de post la [[Unu Mondmilito]] la plebiscito en [[Powiśle]] / Ĉevistula Regiono).
 
Stamtąd wrócił do Pelplina (1911 r.), gdzie biskup Augustyn Rosentreter powierzył mu stanowisko wicerektora, a następnie (do września 1939 r.) rektora tamtejszego Seminarium Duchownego. Jako wicerektor był także wykładowcą liturgiki, homiletyki i teologii pastoralnej. Alumni uważali go za swego przyjaciela i opiekuna całego konwiktu. Bronił kleryków przed władzami pruskimi w toruńskim procesie filomatów oskarżonych o urządzanie obchodów rocznic victorii wiedeńskiej, Konstytucji 3 maja i powstań narodowych.
En la jaro [[1939]] malliberigita en la klostro de elizabetanoj en Gdansko fare de la germanaj soldatoj / hitleranoj tuj post la konkero de [[Pelplin]] /Pelplino dum la [[Dua Mondmilito]]).
 
Był także radcą w kurii biskupiej i sędzią prosynodalnym. Jeszcze w okresie zaborów należał do wielu polskich organizacji i stowarzyszeń świeckich oraz kościelnych, takich jak Towarzystwo Pomocy Naukowej, Polska Liga Przeciwalkoholowa i Sodalicja Mariańska.
 
20 stycznia 1928 r. papież Pius XI mianował kanonika Konstantyna Dominika biskupem tytularnym i sufraganem diecezji chełmińskiej. Był pierwszym biskupem - Kaszubem.
 
Od czerwca 1928 r. był dziekanem Kapituły Katedralnej, dyrektorem Związku Towarzystw Dobroczynnych (do 1930 roku), pierwszym referentem kurii, dyrektorem Diecezjalnych Dzieł Misyjnych, cenzorem ksiąg religijnych, wikariuszem generalnym. Za działalność społeczną władze II Rzeczypospolitej przyznały mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
 
Od września do grudnia 1939 r. sprawował rządy w diecezji. Internowany przez Niemców 31 stycznia 1940 r. i z powodu ciężkiej choroby (anemia złośliwa) umieszczony został w szpitalu, a następnie w klasztorze Sióstr Elżbietanek w Gdańsku. Jego kontakty ze światem zewnętrznym były kontrolowane przez gestapo, które starało się zmusić księdza biskupa do przyjęcia niemieckiej trzeciej grupy narodowościowej. Ks. bp Dominik miał zakaz opuszczania miasta i często bywał na wielogodzinnych przesłuchaniach. Ostatnie z nich odbyło się w lutym 1942 roku. Dnia 4 marca 1942 roku ks. bp Dominik ciężko zachorował i trafił do szpitala Najświętszej Maryi Panny, gdzie zmarł. Pochowany został na cmentarzu w Oruni. Po wojnie, zgodnie z jego wolą, szczątki biskupa zostały ekshumowane i przewiezione do Pelplina, gdzie złożono je (1949 r.) obok kwatery pomordowanych księży z ówczesnej diecezji chełmińskiej.
 
Od 1965 r. toczy się proces kanoniczny o jego beatyfikację na etapie diecezjalnym. W 1979 r. ukazał się dekret o procesie beatyfikacyjnym Sługi Bożego księdza biskupa Konstantyna Dominika.
 
En la jaro [[1939]] malliberigita en la klostro de elizabetanoj en Gdansko fare de la germanaj soldatoj / hitleranoj tuj post la konkero de [[Pelplin]] /Pelplino dum la [[Dua Mondmilito]]).
 
== Esperanto ==