Meĥanika ekvilibro: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 27 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponas per Vikidatumoj (d:q716915) |
Walber (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
Fizika [[sistemo]] (partiklo, aro da partikloj aŭ rigida korpo) estas en "'''mekanika ekvilibro'''" kiam la [[vektoro|vektora]] sumo de ĉiuj eksteraj [[forto]]j
Kadre de la neŭtona [[mekaniko]] necesas, ke la sekvaj ''kondiĉoj de ekvilibro'' estu plenumitaj:
Rigida korpo en mekanika ekvilibro spertas nek linian nek rotacian [[akcelado]]n; tamen ĝi povus esti rekte movanta aŭ rotacianta kun konstanta rapideco. ▼
#<math>\sum \vec F_{i} = \vec{0} </math> – ''La rezultanto de ĉiuj eksteraj fortoj devas egali al nulo ''
#<math>\sum \vec M_{i} = \vec{0} </math> – ''La sumo de la momantoj ĉirkaŭ iu punkto devas egali al nulo''
▲[[Rigida korpo]] en mekanika ekvilibro spertas nek linian nek rotacian [[akcelado]]n; tamen ĝi
Alternativa difino de ekvilibro konstatas, ke rigida korpo estas en "statika ekvilibro", kiam sia [[potencialo]] atingas [[maksimumo kaj minimumo|ekstremumo]]n. Tio signifas, ke la unua derivaĵo de la energio iĝas nul kaj ne okazas energiflukso.
[[image:Meta-stability.svg|thumb|
:<math>\frac{\mathrm dE}{\mathrm dx} = 0</math>
La parto de [[fiziko]], kiu okupiĝas pri la statikaj ekvilibroj, estas [[statiko]].
[[File:Hebelgleichgewicht-stabil-labil-indifferent.svg|thumb|280px|Stabila, labila kaj indiferenta ekvilibro]]
La difino implikanta energion povas esti etendata por doni informojn pri la stabileco de la ekvilibro-stato. Sufiĉas rigardi la duan derivaĵon de la energio. ▼
[[File:Ekvilibroj2.png|thumb|280px|Ekvilibroj]]
▲[[image:Meta-stability.svg|thumb|350px|Ekvilibro metastabila (1), malstabila (2) kaj stabila (3).]]
El la kondiĉoj de ekvilibro sekvas:
: Por [[rigida korpo]] ĉiuj [[statike difinita]]j taskoj estas solveblaj helpe de la kondiĉoj de ekvilibro.
: Por kunmetitaj sistemoj necesas, ke la kondiĉoj de ekvilibro estu kontentigitaj por ĉiuj korpoj de la sistemo.
=== Stabila, labila kaj indiferenta ekvilibro===
▲La difino implikanta energion povas esti etendata por doni informojn pri la stabileco de la ekvilibro-stato. Sufiĉas rigardi la duan derivaĵon de la energio. Oni povas distingi tri specojn de ekvilibro laŭ ilia [[stabileco]]:
; Stabila ekvilibro
; Labila aŭ malstabila ekvilibro
: en la ekvilibra pozicio la dua derivaĵo de la energio estas negativa la [[potencialo]] havas [[maksimumo]]n. Post malgranda perturbo la eksteraj fortoj tute forpuŝas la korpon de la ekvilibra pozicio. Por reporti ĝin tien necesas energio.
; Indiferenta ekvilibro
▲Dua derivaĵo > 0: La potenciala energio estas ĉe loka minimumo. Tio estas '''stabila ekvilibro'''. La respondo al malgranda perturbo estas fortoj, kiuj emas restarigi la ekvilibron. Se pli ol unu stabila ekvilibro-ŝtato estas ebla por la sistemo, ĉiuj ekvilibroj kies potencialaj energioj estas pli altaj ol la absoluta minimumo, reprezentas metastabilajn statojn.
: en la ekvilibra pozicio la dua derivaĵo de la energio estas nul kaj en la cirkaŭaĵo la [[potencialo]] estas konstanta. Post malgranda perturbo la korpo troviĝas en nova ekvilibra pozicio.
[[Kategorio:Fiziko]]
| |||