Frurenesanco: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo kun 'eta|upright=1.2|Sankta Maria de l' Floro en Florenco kun kupolo kaj [[kampanilo|sonorilturo l...' |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[dosiero:Brogi, Giacomo (1822-1881) - 3018 - Firenze - Il campanile di Giotto.jpg|eta|upright=1.2|Sankta Maria de l' Floro en Florenco kun kupolo kaj [[kampanilo|sonorilturo]] laŭ planoj de Brunelleschi resp. [[Giotto di Bondone|Giotto]]]]
La '''frurenesanco''' kiel unua fazo de [[renesanco]] daŭris en [[Italujo]] de 1420 ĝis 1500 kaj norde de la [[Alpoj]] de1520 ĝis 1555. La komenco de renesanca ppensado kaj sentado estas retroveblaj jam ĉe [[Francesco Petrarca|Petrarca]] kaj [[Giovanni Boccaccio|Boccaccio]]. La frurenesanco sekvis post la [[gotika arĥitekturo|gotiko]] kaj komenciĝis unue en [[Florenco]] dum la frua 15-a jarcento. En Italujo do oni diras ''[[quattrocento]]''.
La movado sin nutris el diversaj fontoj. Esencaj estis la centra [[projekcio|perspektivo]], por kiu oni unuafoje formulis matematikajn leĝojn, kaj la revivigo de la [[antikvo|antikva]] arto. Kristana simbolaro de gotiko ankoraŭ plejparte regis la celon kaj karakteron de la verkoj, sed ekde la inventado de la centra perseptivo fare de [[Filippo Brunelleschi]] kaj [[Leon Battista Alberti]] nun por multaj bildoj ankaŭ la alproksimiĝo al la realeco pligraviĝis. Al la plej gravaj artistoj tiuepokaj apartenas inter alie [[Donatello]], [[Paolo Uccello]], [[Sandro Botticelli]], [[Giovanni Bellini]], [[Andrea Mantegna]], [[Andrea del Verrocchio]] kaj [[Jan van Eyck]].
La [[altrenesanco]] postsekvas la frurenesancon.
== Literaturo ==
* [[Giorgio Vasari]]: ''Le Vite de’ più eccellenti architetti, pittori, et scultori italiani, da Cimabue infino a’ tempi nostri''. Florenco 1550.
* [[Jacob Burckhardt]]: ''Die Kultur der Renaissance in Italien''. Bazelo 1860.
[[Kategorio:Renesanco]]
[[Kategorio:arĥitekturaj stiloj]]
| |||
_-_3018_-_Firenze_-_Il_campanile_di_Giotto.jpg){kind=link}