Porko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kun helpo de WikiTrans
Linio 90:
Tre malofte, aŭ nature kiel rezulto de nekutime agresema konduto, aŭ eble kiel rezulto de patologia procezo kiu ŝanĝas ilian konduton, bredbien-bazitaj porkoj iĝis agresemaj kaj vundis kaj eĉ manĝis siajn prizorgantojn.<ref>[http://usnews.nbcnews.com/_news/2012/10/01/14173510-70-year-old-oregon-farmer-eaten-by-his-hogs?lite 70-year-old Oregon farmer eaten by his hogs]</ref>
 
==NestkonstruadoNestokonstruado==
Konduta trajto de porkoj kiujn ili kunhavas kun karnomanĝuloj estas nestokonstruado kaj litpretigo (kvankam modernaj bredosistemoj ofte malhelpas tion). Porkoj elfosas ekstere kaj surŝmiraĉas depresiojn (fosante per sia muzelo) kaj la femaloj (porkinoj) enkonstruas nestojn tiele por naski. Unue la porkino fosas depresion koncerne la grandecon de sia korpo. Ŝi tiam kolektas branĉetojn, herbojn kaj foliojn, kaj portas tiujn en sia buŝo al la depresio, konstruante ilin en amaseton. Ŝi fosas en pli malgranda, pli bona materialo al la centro de la tumulo uzante siajn piedojn. Kiam la tumulo atingas la deziratan altecon, ŝi metas grandajn branĉojn, ĝis 2 metrojn en longon, sur la surfaco. Ŝi eniĝas en la tumulo kaj radikoj ĉirkaŭe por krei depresion ene de la kolektita materialo. Ŝi tiam naskas en kuŝanta pozicio, kiu denove estas diferenca de aliaj artiodaktiloj kiuj kutime naskas en stara pozicio.<ref name="CluttonBrock, (1987)" />
 
===Idozorgado kaj mamsuĉa konduto===
[[File:Oregon State Fair pigs.jpg|thumb|right|Porkino kun mamsuĉaj porketoj. Notu la pli grandan uzon de la antaŭaj cicoj tiel formante la cicordon.]]
Kompare al la plej multaj aliaj mamuloj, porkoj montras kompleksan flegadan kaj mamsuĉan konduton.<ref name="Fraser, (1980)">Fraser, D., (1980). A review of the behavioural mechanisms of milk ejection of the domestic pig. Applied Animal Ethology, 6: 247-256</ref> Flegado okazas ĉiujn 50-60ajn minutojn, kaj la porkino postulas stimulon de porkidoj antaŭ lakto-liverado. Sensaj enigaĵoj (vokaligo, odoroj de mamoj kaj naskofluidoj kaj hararpadronoj de la porkino) estas precipe gravaj tuj post-naskiĝo por faciligi cico-lokon de la porkidoj.<ref name="Rohde Parfet and Gonyou, (1991)">Rohde Parfet, K.A. and Gonyou, H.W., (1991). Attraction of newborn piglets to auditory, visual, olfactory and tactile stimuli. Journal of Animal Science, 69: 125-133</ref> Komence, la porkidoj konkuras pri pozicio ĉe la mamaro, kaj poste ĉiu porkido masaĝas ĉirkaŭ sia respektiva [[cico]] per sia [[muzelo]], dum kiu tempo la porkino gruntas je malrapidaj, regulaj intervaloj. Ĉiu serio de gruntoj varias en frekvenco, tono kaj magnitudo, indikante la stadiojn de flegado al la porkidoj.<ref name="Algers, (1993)">Algers, B., (1993). Nursing in pigs: communicating needs and distributing resources. Journal Animal Science, 71: 2836-2831</ref> La fazo de konkurado pri cicoj kaj de nazumo ĉe la mamaro, daŭras dum proksimume unu minuto, kaj finiĝas kiam laktofluo komenciĝas. En la tria fazo, la porkidoj tenas la cicojn en siaj buŝoj kaj suĉas per malrapidaj buŝomovoj (po unu je sekundo), kaj la indico de la gruntadaj pliiĝoj de la porkino dum ĉirkaŭ 20 sekundoj. La gruntpinto en la tria fazo de mamnutrado ne koincidas kun lakto-livero sed prefere kun la liberigo de [[oksitocino]] de la [[hipofizo]] en la sangocirkuladon.<ref name="Castren et al., (1989)">Castren, H., Algers, B., Jensen, P. and Saloniemi, H., (1989). Suckling behaviour and milk consumption in newborn piglets as a response to sow grunting. Applied Animal Behaviour Science, 24: 227-238</ref> Fazo kvar koincidas kun la periodo de ĉefa laktofluo (10-20 sekundoj) kiam la porkidoj subite retiriĝas iomete de la mamaro kaj komencas suĉi per rapidaj buŝomovoj de proksimume po tri je sekundo. La porkingruntoj rapidiĝas, pli malalte en tono kaj ofte en rapidaj serioj de tri aŭ kvar, dum tiu fazo. Finfine, la fluo ĉesas kaj tiel faras la gruntadon de la porkino. La porkidoj tiam povas impeti de cico ĝis cico kaj rekomenci mamnutradon per malrapidaj movoj, aŭ nazumo ĉe la mamaro. Porkidoj masaĝas kaj mamsuĉas la cicojn de la porkino post laktofluo ĉesas kiel maniero sciigi la porkinon pri sia nutrostatuso. Tio helpas al ŝi reguligi la kvanton de lakto liberigita de tiu cico en estontaj mamnutradoj. Ju pli intensa la post-furaĝa masaĝado de cico, des pli bonege la estonteca laktoliberigo de tiu cico estos.<ref name="Jensen et al., (1998)">Jensen, P., Gustafsson, G. and Augustsson, H. (1998). Massaging after milk ejection in domestic pigs - an example of honest begging? Animal Behaviour, 55: 779- 786</ref>
 
== Diversaĵoj ==