Zsigmond Móricz: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Sep krejceroj 1911
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto unuecigis titolon de lastaj sekcioj; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[ImageDosiero:Rippl-moricz.jpg|thumb|pentraĵo de Rippl-Rónai pri Móricz Zsigmond]]
'''Móricz Zsigmond''' [mOric ĵigmond] ([[Tiszacsécse]], [[29-a de junio]] [[1879]] – [[Budapest]], [[4-a de septembro]] [[1942]]): [[verkisto]], [[novelisto]], [[ĵurnalisto]], [[redaktoro]], plej konata figuro de la hungara [[realisma prozo]] en la 20-a jarcento.
 
== Biografio ==
Li vizitis la reformatan gimnazion de [[Debrecen]], poste de [[Sárospatak]], [[Kisújszállás]]. Post abiturientiĝo li enskribiĝis al reformata [[teologio]], sed baldaŭ li ŝanĝis al jura fakultato kaj fine al filologio. Li ekverkis porgazetaĵojn dum la jaroj pasantaj en Debrecen. Aŭtune de 1900 li translokiĝis al la hungara ĉefurbo [[Budapeŝto]]. Li ne finis siajn studojn, pro la vivteno li eklaboris en diversaj oficoj poste iĝis ĵurnalisto. De 1903 ĝis 1909 li estis kunlaboranto de ''Újság'', liberala taggazeto. Li sukcese debutis en [[1908]], en la monata gazeto [[Nyugat]] [Njugat ~ okcidento] per la novelo ''Hét krajcár'' (Sep [[krejcero]]j). Post ties sukcesego, li destinis sin tute al la literaturo. Li iĝis per tiu novelo abrupte landkonata, fama verkisto. Ekde tiam li iĝis kunlaboranto de ''Nyugat'', eĉ ties ĉefredaktoro (1930-33) kun [[Mihály Babits]] [babiĉ mihaj]. Li estis militkampa raportisto dum la [[unua mondmilito]]: li desegnis per siaj raportoj konsternan bildon pri la militaj suferoj de la hungaraj soldatoj (''Vérben, vasban'' 1918 [''En sango, fero'']). Dum la [[Hungara Konsilantara Respubliko]], li estis ano de la verkista direktorio, pro tio li suferis ĝenadojn dum la a [[Miklós Horthy|Horthy-epoko]]. Liajn verkaĵojn kuraĝis aperigi longtempe nur la ''Nyugat'' [njugat].
 
== La [[naskiĝdomo]] ==
En 2006 evidentiĝis, ke oni prezentis dum jardekoj falsan naskiĝdomon de Móricz, pli modestan ol la vera. La fakta naskiĝdomo estis malkonstruita en 1970. La komunistoj volis prezenti malriĉan, kadukan, [[fragmito]]kovritan domon kiel naskiĝlokon de la ''verkisto de la malriĉuloj''. La vera domo estis lastatempe kovrita per [[ardezo]], kiu siatempe estis kuriozaĵo en tiu regiono de Hungario.
 
== En Esperanto aperis ==
[[Dosiero:Ĉiela birdo.jpg|Kovrilpaĝo de Móricz: Ĉiela birdo; HEA, 1979|220px|thumb]]
 
* Sep krejceroj (tr. Edmundo Sós, Marto 1911, p. 54-55)
* SEP KRAJCEROJ (Hét krajczár) , Tradukis Szalay, aperis : Budapest, 1961. "Hungara Vivo" 3−4-a numero
* JOŜKA SAMU KIŜ (Kis Samu Jóska) Tradukis Kr. Nyitray, aperis Budapest, 1968. "Hungara Vivo" 3-a numero
* SUZANNA EN KLAGENFURT, Zsuzsanna Klágenfurtban, Tradukis L. Tárkony, aperis Budapest, 1963. "Hungara Vivo" 1-a numero
* Barbaroj (V. Benczik), Hungara Antologio
* Tragedio (K. Bodó), Hungara Antologio
* La stipendio Hungara Vivo
* Malriĉaj homoj
...
 
Linio 25:
'''''Etaj etetaj'''''
 
Ajaj, iam<br />
estis... <br />
ĉu ne estis<br />
eta<br />
 
eteta<br />
dometo<br />
tie loĝis eta <br />
eteta kateto. <br />
 
Havis ĝi ja etajn<br />
etetajn du bovojn, <br />
ili trovis etan <br />
etatan kukurbon. <br />
 
Botojn prenis la eta <br />
eteta kateto, <br />
kie estas la etaj<br />
etetaj bovetoj? <br />
 
Ĝi traserĉis la etan <br />
etetan arbaron, <br />
sed ne trovas la etajn<br />
etetajn vagantojn. <br />
 
Ĝi trairas la etan<br />
etetan herbkampon, <br />
sed ne trovas la etajn<br />
etetajn migrantojn. <br />
 
Sed ĝi trovas etan<br />
etetan kukurbon, <br />
ĝi gin puŝas per eta<br />
eteta gumboto. <br />
 
Renversiĝis la eta<br />
eteta kukurbo, <br />
en ĝi estis la etaj<br />
etetaj du bovoj. <br />
 
Ĝi ekĝojis pro l'etaj<br />
etetaj bovetoj: <br />
jen finiĝas la eta<br />
eteta fabelo! <br />
 
trad.: [[Tibor Papp]]/aperis en DB
 
== Eksteraj ligojligiloj ==
* [http://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno-plus?aid=e2h&datum=1911&page=72&size=45 Sep krejceroj en Marto 1911]
 
{{Vivtempo|1879|1942|Moricz, Zsigmond}}
 
[[Kategorio:Hungaraj verkistoj]]