Rusia revolucio de 1917: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 11:
[[Rusia enlanda milito|Enlanda milito]] erupciis inter la "ruĝaj" (bolŝevikoj) kaj "blankaj" (kontraŭbolŝevikaj) frakcioj, kio devis daŭri dum pluraj jaroj, kun la bolŝevikoj daŭre finfine venkaj. Laŭ tiu maniero, la Revolucio pavimis la vojon por la kreado de [[Sovet-Unio]] (Sovetunio) en 1922. Dume multaj rimarkindaj historiaj okazaĵoj okazis en Moskvo kaj Petrogrado, ekzistis ankaŭ videbla movado en grandurboj ĉie en la ŝtato, inter naciaj malplimultoj ĉie en la imperio kaj en la kamparaj lokoj, kie [[kamparano]]j transprenis kaj redistribuis teron.
La [[Zemstvo|liberaluloj]] nun estis pli bone poziciigitaj por esprimi siajn plendojn, ĉar ili estis partoprenantaj pli plene tra gamo da libervolaj organizoj. Lokaj industriaj komisionoj multiĝis. En julio 1915, Centra Militindustria Komisiono estis establita sub la prezido de elstara oktobristo, Guchkov, kaj inkluzive de dek reprezentantoj de la laboristoj. La Petrogradaj [[Menŝeviko]]j jesis interligi malgraŭ la obĵetoj de siaj gvidantoj eksterlande. Ĉiu tiu agado donis renoviĝintan instigon al politikaj ambicioj, kaj, en septembro 1915, kombinaĵo de Oktobristoj kaj Kadetoj en la Dumao postulis la formadon de respondeca registaro. La caro malaprobis tiujn proponojn. Li nun transprenis la pozicion de ĉefkomandanto de la armetrupoj kaj, dum sia foresto de Petrogrado dum ĉe lia armea ĉefsidejo ĉe [[Mahiljoŭ]], li forlasis la plej grandan parton de la daŭra registaro en la manoj de la [[Alix de Hesio-Darmstadt|Imperiestrino]], kiu estis intense nepopulara pro sia germana origino kaj pro la influo kiun [[Grigorij Rasputin|Rasputin]], malestetika "monaĥo", praktikis super ŝi.<ref name="Wood1979p25">Wood, 1979. p. 25</ref>▼
Ĉiuj tiuj faktoroj kaŭzis akran perdon de fido je la registaro antaŭ 1916. Frue en tiu jaro, Guchkov prenis sondadojn inter altrangaj armeoficiroj kaj membroj de la Centra Militindustria Komisiono koncerne eblan [[puĉo]]n devigi la abdikon de la caro. En novembro, [[Pavel Miljukov]] en la Dumao malkaŝe akuzis la registaron je pripensado de pacnegocadoj kun Germanio. En decembro, grupeto de nobeluloj murdis [[Rasputin]], kaj en januaro 1917 la onklo de la caro, Granda Duko Nikolao, estis demandita nerekte fare de Princo Lvov ĉu li estus preta transpreni la tronon el sia nevo, caro [[Nikolao la 2-a (Rusio)|Nikolao la 2-a]]. Neniu el tiuj okazaĵoj estis en ili mem la tuja kialo de la [[Februara revolucio]], sed ili helpas klarigi kial la monarkio pluvivis nur kelkajn tagojn post kiam ĝi krevis.<ref name="Wood1979p25"/>▼
[[File:Soldiers demonstration.February 1917.jpg|thumb|right|275px|Rusiaj soldatoj marŝantasj en Petrogrado en Februaro de 1917]]▼
==Fono==
Linio 25 ⟶ 19:
La milito ankaŭ evoluigis lacecon en la grandurbo, pro manko de manĝaĵo en respondo al la interrompo de [[agrikulturo]]. Manĝmalabundeco fariĝis konsiderinda problemo en Rusio, sed la kialo de tio ne kuŝis en iu fiasko de la [[rikolto]]j, kiuj ne estis signife ŝanĝitaj dum milittempo. La nerekta kialo estis ke la registaro, por financi la militon, presis milionojn da [[rublo]]-biletoj, kaj antaŭ 1917 [[inflacio]] plialtigis prezojn ĝis kvar fojojn de kio ili estis en 1914. La kamparana klaso estis sekve alfrontita kun la pli alta kosto de aĉetoj, sed faris neniun ekvivalentan gajnon en la vendado de sia propra produktaĵaro, ĉar tio estis plejparte prenita fare de la perantoj de kiuj ili dependis. Kiel rezulto ili tendencis stoki sian grenon kaj reveni al porviva terkultivado. Tiel la grandurboj estis konstante mankaj de manĝaĵo. En la sama tempo altiĝantaj prezoj kondukis al postuloj por pli altaj [[salajro]]j en la [[fabriko]]j, kaj en januaro kaj februaro de 1916 revolucia propagando, eble helpita de germana financo, kaŭzis ĝeneraligitajn strikojn. La rezulto de ĉiu tio, aliflanke, estis kreskanta kritiko kontraŭ la registaro prefere ol iu milito-laceco. La origina febro de patriota ekscito, kiu igis la nomon de Sankta Petersburgo esti ŝanĝita al la malpli germana belsona "Petrograd", eble trankviliĝis iomete en la postaj jaroj, sed ĝi ne turnis al defetismo kaj dum la komencaj leviĝoj en Petrogrado en februaro 1917, la homamasoj sur la stratoj evidente protestis per la standarda proklamado "malsupren kun la milito." Gravaj perdoj dum la milito ankaŭ fortigis pensojn ke caro Nilolao la 2-a estis netaŭga regadi.<ref name="Wood1979p24"/>
▲La [[Zemstvo|liberaluloj]] nun estis pli bone poziciigitaj por esprimi siajn plendojn, ĉar ili estis partoprenantaj pli plene tra gamo da libervolaj organizoj. Lokaj industriaj komisionoj multiĝis. En julio 1915, Centra Militindustria Komisiono estis establita sub la prezido de elstara oktobristo, Guchkov, kaj inkluzive de dek reprezentantoj de la laboristoj. La Petrogradaj [[Menŝeviko]]j jesis interligi malgraŭ la obĵetoj de siaj gvidantoj eksterlande. Ĉiu tiu agado donis renoviĝintan instigon al politikaj ambicioj, kaj, en septembro 1915, kombinaĵo de Oktobristoj kaj Kadetoj en la Dumao postulis la formadon de respondeca registaro. La caro malaprobis tiujn proponojn. Li nun transprenis la pozicion de ĉefkomandanto de la armetrupoj kaj, dum sia foresto de Petrogrado dum ĉe lia armea ĉefsidejo ĉe [[Mahiljoŭ]], li forlasis la plej grandan parton de la daŭra registaro en la manoj de la [[Alix de Hesio-Darmstadt|Imperiestrino]], kiu estis intense nepopulara pro sia germana origino kaj pro la influo kiun [[Grigorij Rasputin|Rasputin]], malestetika "monaĥo", praktikis super ŝi.<ref name="Wood1979p25">Wood, 1979. p. 25</ref>
▲Ĉiuj tiuj faktoroj kaŭzis akran perdon de fido je la registaro antaŭ 1916. Frue en tiu jaro, Guchkov prenis sondadojn inter altrangaj armeoficiroj kaj membroj de la Centra Militindustria Komisiono koncerne eblan [[puĉo]]n devigi la abdikon de la caro. En novembro, [[Pavel Miljukov]] en la Dumao malkaŝe akuzis la registaron je pripensado de pacnegocadoj kun Germanio. En decembro, grupeto de nobeluloj murdis [[Rasputin]], kaj en januaro 1917 la onklo de la caro, Granda Duko Nikolao, estis demandita nerekte fare de Princo Lvov ĉu li estus preta transpreni la tronon el sia nevo, caro [[Nikolao la 2-a (Rusio)|Nikolao la 2-a]]. Neniu el tiuj okazaĵoj estis en ili mem la tuja kialo de la [[Februara revolucio]], sed ili helpas klarigi kial la monarkio pluvivis nur kelkajn tagojn post kiam ĝi krevis.<ref name="Wood1979p25"/>
▲[[File:Soldiers demonstration.February 1917.jpg|thumb|right|275px|Rusiaj soldatoj
==Fazoj==
| |||