Thomas Kuhn: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
malmajuskligo
Linio 9:
Sed tiu progreso per paradigmo ne ĉiam estis. Fakte, la esenca malsamo inter matura, moderna scienco kaj antaŭscienco estas la enkonduko de la unua paradigmo. En la tempo de Aristotelo aŭ eĉ [[Leonardo]], scienco ne estis la afero de paradigmoj. Antaŭ [[Lavoisier]], [[kemio]] ne estis matura scienco, sed amaso de provoj kaj hazardaj reguloj sen iu ajn granda modelo. Laŭ Kuhn, multe de la [[sociaj sciencoj]] estas ankoraŭ antaŭ-paradigma, do malmatura kaj ne scienco en la moderna senco.
 
Bona paradigmo ne nur klarigas elegante kaj trafe la konatajn faktojn, sed ankaŭ sugestas esploron pri nekonataĵoj, kiuj decidige pruvos aŭ malpruvos la paradigmon mem. Ĝi ankaŭ sugestas fruktodonajn kampojn de esploro por disvolvigi la paradigmon. La [[heliocentrismo]] de [[Koperniko]] estas klasika ekzemplo, kiu ne nur estis pruvebla, sed fruktodone direktis la esplorojn de [[Galileo]], [[Keplero]] kaj eĉ [[Tycho BRAHEBrahe|Tycho]].
 
Signo de antaŭ-paradigma scienco estas la ekzisto de skoloj kaj
Linio 25:
[[scienco]].
 
Vidu ankaŭ: [[Paul FEYERABENDFeyerabend]], [[Imre LAKATOS]]
 
(1) komparu tiun penson el [[Max PLANCKPlanck]]:
:"''Nova scienca vero ne triumfas konvinkante siajn kontraŭulojn kaj montrante al ili, ke - vidante ĝin - ili vidas la realon, sed kiam tiuj fine mortis, kaj estas anstataŭitaj de nova generacio da homoj, kiuj formiĝis kutimiĝante al ĝi ! ''"<br>
kaj eĉ [[Charles DUCLOS]]: "''Homoj ne postulas pruvojn por akcepti opinion; nur esti kutimiĝinta al ĝi bezonas ilia spirito, simile kiel niaj okuloj kun al iu modo.''"