Sofoklo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 20:
 
==Vivo==
Sofoklo, la filo de SophilusSofilo, estis riĉa membro de la kampara deme''demos'' (malgranda komunumo) de ColonusKolono HippiusHipio en [[Atiko]], kio devisiĝos iĝiposte scenaro por unu el liaj ludojverkoj, kaj li estis verŝajne naskita tie.<ref [2]name=S41/><ref [6]name=Sfrxi>Sommerstein Li(2007), estisp. naskitaxi.</ref> Li naskiĝis kelkajn jarojn antaŭ la [[Batalo de Maratono]] en 490 a.K.: la preciza jaro estas neklara, kvankam 497/6 estas la plej verŝajnaj.<ref [2]name=S41/><ref>Lloyd-Jones 1994, p. [7].</ref> Sofoklo estis naskita en riĉanriĉa familionfamilio (lia patro estis kirasproduktanto) kaj li estis altagrade edukita. La unua arta triumfosukceso de Sofoklo estis en 468 a.K., kiam li prenisricevis unuan premion en la DionysiaDioniza teatrokonkuradoteatrokonkurenco super la rega mastro de atena dramo, Esĥilo.nome [2] [8Esĥilo]].<ref name=S41/><ref>Freeman, p. 246.</ref> Laŭ [[Plutarko]], la venko venis sub nekutimajn cirkonstancojn. Anstataŭe de sekvado de la kutimaofta kutimo de elektado de juĝistoj proksimeinter demultaj multoeblaj, la arkonarkonto demanditapetis al [[Kimon]] kaj al la aliaaliaj strategoi[[stratego]]j prezentasprezentiĝi por decidi la venkinton de la konkurso. Plutarko plue interbatalasaldonas ke sekvisekve tiunde perdontiu keperdo Esĥilo baldaŭ foriris al Sicilio.<ref>''Life [9]of Cimon'' 8. Plutarko eraras pri la morto de Esĥilo dum tiu veturado; li pluproduktis teatraĵojn en Ateno dum alia jardeko.</ref> Kvankam Plutarko diras ke tio estis la unua produktado de Sofoklo, nun supozebleoni supozas, ke eble lia unua produktado estasestis verŝajne en 470 a.K.<ref [6]name=Sfrxi/> ''Triptolemo'' estis verŝajne unu el la teatraĵoj tiukiun Sofoklo prezentitaprezentis ĉe tiu festivalo.<ref name=Sfrxi/>
 
En 480 BC Sophocle estis elektita por gvidi la glorkanton (korusĉanto al dio), festante la grekan venkon super la la persaj ĉe la Battle of Salamis (Batalo de Salamis). [10] Frue en lia kariero, la politikisto Kimon eble estis unu el siaj patronoj, kvankam se li estis, ekzistis neniu malemo portita fare de Periklo, la rivalo de Cimon, kiam Kimon estis ellasita en 461 a.K. [2] En 443/2 li funkciis kiel unu el la Hellenotamiai , aŭ kasistoj de Ateno, helpante administri la ekonomion de la grandurbo dum la politika potencpreno de Periklo. [2] Laŭ la Vita Sophoclis, en 441 a.K. li estis elektita unu el dek strategoi, altaj administraj oficialuloj kiuj komandis la armetrupojn, kiel juniora kolego de Periklo, kaj li deĵoris en la atena kampanjo kontraŭ Sámo; li laŭsupoze estis elektita al tiu pozicio kiel rezulto de lia produktado de Antigono.
Linio 28:
Sofoklo mortis en la aĝo de naŭdek aŭ naŭdek-unu en la vintro de 406/5 a.K., vidis ene de sia vivdaŭro kaj la grekan triumfon en la Persaj Militoj kaj la desangigo de la Peleponeza Milito. [2] Ĉar kun multaj famaj viroj en grek-romia antikvo, lia morto inspiris kelkajn apokrifajn rakontojn. La plej fama estas la sugesto ke li mortis pro la trostreĉiĝo de provi deklami longan frazon de sia Antigono sen paŭzi por preni spiron. Alia raporto indikas li sufokiĝis manĝante vinberojn ĉe la Anthesteria festivalo en Ateno. Triono diras ke li mortis pro feliĉo post venkado en de sia fina venko ĉe la Grandurba Dionysia. [14] Kelkajn monatojn poste, komika poeto, en teatraĵo titolita La Muzoj, skribis tiun panegiron: "Benita Sofoklo, kiu havis longan vivon estas, estis viro kaj feliĉa kaj talenta, kaj la verkisto de multaj bonaj tragedioj; kaj li finis sian vivon bone sen suferspertado de ajna misfortuno." [15] Laŭ kelkaj raportoj, aliflanke, siaj propraj filoj provis havi lin deklarite nekompetentaj proksime de la fino de lia vivo; li laŭdire refutis ilian pagendaĵon en tribunalo per legado de lia videre neproduktita Edipo at Colonus. [16] Unu el liaj filoj, Iophon, kaj nepo, ankaŭ nomita Sofoklo, ankaŭ iĝis dramistoj.
{{redaktata}}
 
== Tradukoj ==
'''(Esperante)'''