Berthold Pürstinger: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e informkesto reganto
eNeniu resumo de redakto
Linio 18:
== Vivo ==
[[Dosiero:Berthold_Pürstinger_Onus_ecclesie_Landshut_1524.jpg|thumb|Titolpaĝo de la anonime aperinta kritika flugfolio ''Onus ecclesie'', Landshut 1524, kun lignogravuraĵo de Jörg Breu.]]
La patro Wilhelm estis Kortega sekretario ĉe la [[princo-episkopo]]princĉefepiskopo de Salcburgo]], kie li gajnis la burĝan rajton en la 1472-a jaro. Berthold verŝajne frekventis la Katedralan lernejon kaj studis ekde 1481 ĉe la [[Universitato de Vieno]] kaj ekde 1489 [[kanona juro|kanonan juron]] en [[Perugia]]. Finstudinte li estis magistro kaj havis la licencon docenti pri ambaŭ jursistemoj (sekulara kaj eklezia). En 1491 li ordinitis pastro kaj estis mallongan tempon ĝenerala prokuratoro de la salcburga konsistorio.
 
En 1495 dum la elekto de la princo-ĉefepiskopo [[Leonhard von Keutschach]] li estis unu el kvar kompromisuloj. Pürstinger ĉ. la jaro 1500 havis la paroĥejojn [[Schnaitsee]] kaj [[Hallein]], kies animzorgadajn oficojn li transdonis al vikarioj.
 
== Kariero episkopa kaj retiriĝo ==
Post la morto de la episkopo de Chiemsee [[Christoph Mendel von Steinfels]] ĉefepiskopo Keutschach nomumis Berthold en la {{daton|8.|5.|1508}} ties posteulo. Konsekro episkopa sekvis en la 8-a aŭ 9-a de julio de la sama jaro. Kiel liaj antaŭuloj Pürstiger estis paralele helpepiskopo en Salcburgo kaj estis viculo de la ĉefepiskopo.
 
Ne antaŭ 1510 eldiritis verdikto en proceso, kiu estis komenciĝinta ankoraŭ sub la antaŭulo de Pürstinger. Pürstinger devis pagi monan punsumon al la ĉefdiakono de [[Herrenchiemsee]]. La kvereloj kun la heredintoj de Mendel von Steinfels daŭris ĝis 1519.
Linio 29:
Dum sia regado Pürstinger instigis en 1509 [[breviero]]n por la diocezo Chiemsee kiu eldonitis ne antaŭ 1515/16 en [[Venecio]]. En 1511 kaj 1512 li partoprenis la regionajn konciliojn kies tasko estis prepari la [[Kvina Laterana koncilio|5-an Lateranan koncilion]]. En 1513 Pürstiger konsekris la katedralon de Herrenchiemsee kaj ĉeestis en 1522 la reformkunsidojn en [[Mühldorf am Inn]].
 
Pro la malfacilaj situacioj ekleziaj Pürstinger laŭdire jam en 1516 pensis pri rezignado. En 1523 li estis minacita pro [[kontraŭreformacio|kontraŭreformacia]] prediko en [[Kitzbühel]] kie multaj urbanoj jam estiĝis pli malpli kaŝe [[Martin Lutherluteranismo|luteranoj]] kaj en la salcburga diocezo ripetfoje eksplodis [[kamparanaj ribeloj]]: tiaĵoj igis Pürstinger demisii en la {{daton|6.|5.|1526}} kaj retiriĝi en la monakejonmonaĥejon de la [[cistercianoj]] en [[Burghausen|Raitenhaslach]]. Tie li dediĉis sin al la verkado teologia kaj finskribis en 1527 sian ĉefverkon ''Tewtsche Theologey'' kun ampleksa prezento de la katolika [[dogmatiko]]. En 1528 li setlis en [[Saalfelden]]<ref>En la jaroj de Pürstinger en Saalfelden specialiĝis la historiisto [[Arthur Schwaiger]].</ref> kie li tradukis ĝin en la latinan lingvon: ĝi aperis finfine en la jaro 1531-a sub la titolo ''Theologia germanica'' (presita en [[Aŭgsburgo]])<ref>Nek la originala nek la tradukita versio reeldonitis antaŭ 1852. Ĝi estas krome interesa atestilo ke ne nur reformistoj kiel Lutero uzis la germanan lingvon por teologia (plu)klerigado sed ankaŭ ekleziuloj katolikaj!</ref> La jam en 1524 aperinta pamfleto ''Onus ecclesiae'' (laŭvorte: ''Ekleziaj problemoj/ŝarĝoj'') kun multaj eldonoj verŝajne ankaŭ estis de li.
 
== Karitataj agadoj ==