Irano: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Islamanoj (precipe ŝijaistoj)
Linio 27:
| esperanto-asocio = [[Irana Esperanto-Asocio]]
}}
'''Irano''' estas unu el antikvaj landoj, situanta en [[Mezoriento]].<ref name="BBC">{{cite web |title=Iran Country Profile |publisher=BBC NEWS |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14541327 |accessdate=8 August 2012}}</ref><ref>{{cite web |url=http://cesww.fas.harvard.edu/ces_definition.html |title="CESWW" – Definition of Central Eurasia |publisher=Cesww.fas.harvard.edu |accessdate=1 August 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://travel.nationalgeographic.com/places/countries/country_iran.html |title=Iran Guide |publisher=National Geographic |date=14 June 2013 |accessdate=21 June 2013}}</ref> Ankoraŭ en la 1-a jarmilo antaŭ nia erao ĉi tie loĝadis popoloj parolintaj en [[hindeŭropaj lingvoj]], aperis fortaj ŝtatoj - Medio kaj [[Persio]], pli poste Baktrio kaj Partio. (1) [[Aĥemenida Imperio|Akemenida]] Irano estis fakte la unua imperio de antikva mondo, kies potenco disvastigadis de [[Grekio]] ĝis [[Hindio]]. Ĝin sekvis la Sasanida dinastio. Sur la procesoj de etna kaj kultura evoluado forte influis konkermilitoj de araboj dum 6-7 jc. Ili alportis novan religion - [[Islamo]]n, kiu de tempo al tempo forpelis la malnovan - [[zoroastrismo|Zoroastrismon]]. Malgraŭ de daŭra etna, lingva kaj kultura ekspansio, iranaj popoloj konservis sian originecon kaj en 16 jc denove kreis ŝtaton. En la 19a jarcento Irano famiĝis kiel la naskiĝlando de la [[Bahaa Kredo]], kiu nun estas la dua plej granda minoritata [[religio]] en Irano, post [[Islamo]].
 
Nuntempa Irano estas bona ekzemplo de mirinda kunvivado de jarmilaj tradicioj kun specifikeco de islama revolucio. Eĉ multjara milito kun [[Irako]] ne povis detrui la kutiman vivritmon, ĝian variecon kaj brilon.
Linio 38:
* '''Ŝtatlingvo:''' [[persa lingvo|persa]] (farsi).
* '''Parollingvoj:''' [[azerbajĝana lingvo|azerbajĝana]], [[kurda lingvo|kurda]], [[baluĉa lingvo|baluĉa]], [[araba lingvo|araba]].
* '''Kredantoj:''' [[islamanoj]] (precipe [[ŝijaistoj]]), [[Bahaa Kredo|bahaanoj]], [[Kristanismo|kristanoj]], [[Zoroastrismo|zoroastranoj]] kaj [[Judismo|judoj]].
* '''Eksporto:''' nafto, tapiŝoj, fruktoj, kotono, tekstilaĵoj.
* '''GNP:''' 109 mlrd $.
Linio 119:
 
== Notoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
== viduVidu ankaŭ ==
* [[Historio de Irano]]
* [[Iranaj artistoj]]