La Espero: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dima41 (diskuto | kontribuoj)
"La Espero" ne estas nacia himno, lando "Esperantujo" estas elpensaĵo, uzado de la versaĵo kiel himno estas diskutinda; do priskribo de "La Espero" kiel himno (des pli kiel nacia himno) estas malneŭtrala
Linio 1:
{{apartigila paĝo|Espero (apartigilo)}}
{{AliajSignifoj|La Espero el Koreio|La Espero (Svedio)|historie post la Dua Mondmilito estis ankaŭ Esperanto-periodaĵo ''La Espero'' en Ĉinio, kies unua redaktoro estis Tikos}}
{{informkesto nacia himno
| nomo = La Espero
| flago = Flag of Esperanto.svg
| lando = {{Esperantujo}}
| kantoteksto = [[L. L. Zamenhof]]
| muziko = [[Félicien Menu de Ménil]]
| ekde = 1891
| ĝis =
| diversaĵoj = {{muzika ekzemplo|dosiero=LaEspero.ogg|titolo=La Espero|formato=[[Ogg]]|tipo=kanto}}
}}
'''La Espero''' estas la himno de la esperanta movado.
 
'''La Espero''' estas la himnoversaĵo de la esperanta[[L.L.Zamenhof|Ludoviko movadoZamenhof]].
==Himno Esperantista==
[[Enciklopedio de Esperanto - H|EdE-H]]
'''Himno Esperantista''' . Ĝi konsistas el la vortoj de [[Zamenhof]]: [[La Espero]] - poemeto 24 versa kaj de la muziko de [[Félicien Menu de Ménil]]. La muziko estas tre marŝiga, veka. Io kvazaŭ meza inter la Marseljezo kaj la Internacio. Sentiĝas en ĝi la franca temperamento, malgraŭ ke la vortoj tute tion ne esprimas. Tiu himno, kiun ni nun konas kaj ne forlasas eĉ unu Kongreson sen ĝia kantado (kaj partoprenas en tiu kantado ne nur ĥoro, aŭ piano, aŭ orkestro, sed kutime la tuta ĉeestantaro), ne estas la sola muzikaĵo komponita por [[La Espero]]. Ĝi ankaŭ ne estas la unua. La unua, kiu komponis muzikon por [[La Espero]] estis [[Cl. Adelsköld]], membro de la Reĝa Akademio de Sciencoj en [[Stokholmo]]. Li dediĉis ĝin al la Kongreso de la Paco en [[Romo]] en [[1891]] kaj disdonis je memoro al ĉiu kongresano. La januara numero de "[[La Esperantisto]]" 1892 ĝoje salutis tiun fakton kaj substrekis, ke tio estas nia unua originala muzika verko "en nia lingvo." Longan tempon tiu muziko estis la oficiala himno de Esperanto. Ankoraŭ en [[1903]] [[Zamenhof]] en respondo al prof. R. Deshayes proponis (je ties proponita muziko por [[La Espero]]) prefere krei muzikon por [[La vojo (poemo)|La vojo]], por kiu ĝis nun "ankoraŭ neniu faris muzikon" ([[Zamenhof]] pli ŝatis "La Vojo" ol "La Espero"). Tamen ne unu ankoraŭ komponaĵo estis kreita poste je la temo de la Espero. Multaj ankaŭ adaptis jam ekzistantajn melodiojn (Gavoton de Lulli), aliaj kreis diversajn melodiojn por ĥoroj, solkantoj, [[piano]] ktp. Dum la 1-a UK en [[1905]] estis proponitaj du himnoj: tiu de Adelsköld kaj tiu de Ménil. Neniu el ili estis definitive akceptita kiel oficiala. La koncerna decido estis jena: ". . . la demando pri la universala himno estas prokrastata ĝis la venonta kongreso." Tamen en la protokoloj de la 2-a UK nenio estas menciita pri la himno. Dum la 3-a UK okazas jam ia diskutado kaj estas akceptita, ke la "Kongreso konsilu al niaj Germanaj amikoj organizi, por la proksima Kongreso, feston en kiu oni ludos ĉiujn muzikojn, verkitajn sur "La Espero" de Z." En la decidaroj de la postaj UK-j nenio estas trovebla pri tiu materialo. Tiel do tradicie la muziko de Ménil fariĝis la oficiala himno.
 
== Ekesto kaj statuso ==
[[L. L. Zamenhof]] ([[1859]]-[[1917]]) skribis la vortojn kaj, inter dek-duo da arioj, tiu komponita de la franco [[Félicien Menu de Ménil]], marŝa venkmelodio iĝis la plej fama, kvankam neniam oficiale aprobita fare de [[Universala Kongreso]]. Tiu preskaŭ militisma melodio ne estis la ario, per kiu la poemo unue kantiĝis. La unuan, nemarŝan melodion, komponis jam en [[1891]] la svedo [[Cl. Adelsköld]]. Dum la [[1-a UK 1905]] estis proponitaj du himnoj: tiu de Adelsköld kaj tiu de Ménil. Neniu el ili estis definitive akceptita kiel oficiala. La koncerna decido estis jena: "... la demando pri la universala himno estas prokrastata ĝis la venonta kongreso".
 
La Konstitucio de la [[Civito de Esperantio|Esperanta Civito]] oficialigis ĝin (tamen kun alia partituro: arĉoj kaj flutoj, anstataŭ tamburoj kaj trumpetoj).
 
== Kantado ==
 
La Espero estas ofte kantata komence aŭ fine de [[Esperanto-aranĝo]]j, plej fame la [[Universala Kongreso de Esperanto|Universalaj Kongresoj]] (UK). Ĝia teksto kun [[notoj]] tradicie aperas en la lasta paĝo de la [[kongreslibro]] de la UK, por faciligi la kunkantadon al tiuj ĉeestantoj, kiuj ne scias la himnon kanti parkere. Por antaŭenigi parkeran scion de La Espero kaj plifortigi per tio la Esperanto-[[identeco]]n ĉe la [[esperantisto]]j, [[Hori Jasuo]] fondis en [[2009]] neformalan [[Societo por parkere kanti la himnon Espero|Societon por parkere kanti la himnon Espero]] kiu akceptas membrojn baze de ilia ekzameniĝo fare de iu alia membro.
 
==Kontraŭuloj==
Ĉefe en [[Eŭropo]] kelkaj homoj kontraŭas al uzo de "La Espero" kiel [[himno]]. Al nuntempaj eŭropanoj himnoj estas signoj de nacioj, sed en aliaj lokoj, tiu ligo ne estas tiel klara. En [[Brazilo]], ekzemple, ĉiuj sportaj kluboj havas siajn proprajn himnojn, kiujn oni kantas, ekzemple, dum futbalaj ludoj.
 
==La Espero==
 
===Tonsilabe, melodio de Adelsköld (1896)===
 
'''# Espero. Himno Esperanta:'''
<&: Komponis Cf Adelsköld.>
''<[Do]=D, 1,2:><br>
''(MiiSo /dooTi reedo /SooMi FaalMi /Re ehh; /LaaLa TiiTi /DooDo TIILA /Mi iih; /FaaTI TiiLa /SooFa MiiRe /Do do; /TiiLa LaaTI /LaaDo SooTI /Do Do; /dooTi TiiMi /MilFiSi dooTi /Ti La /TiiLa SooDo /MiiSo LaaTi /do do;)<br>
+
(&: En la /mondon venis /nova se2n/to ; /tra la mondo /iras forta /voko ; /per flugiloj /de facila /vento ; /nun de loko /flugu ĝi al /loko ; /per flugiloj /de2 facila /vento ; /nun de loko /flugu ĝi al /loko ....)<br>
 
===Tonsilabe, melodio de Menil===
 
'''# La Espero:''' <&: La himno de Esperanto. Teksto de L. L. Zamenhof. Komponis F. de Menil.>
<Tempo de marso, 1,75: [do]=g>
 
''(#A: 3* ;SoooSo /So Mih doooSo miiido /so o mih; Sooodo /mi doh sooomi miiire /re e doh; SoooSo /So Mih doooSo miiido /so o mih; Tiiimi /so mih sooofi miiiri /fi i mih; miiimi /fa La TiTi dore /So o Lah; LaaaLa /Ti do reeere riiiri /mi i fah; SoooSo /So Mi doooSo miiido /so o fah; faaafa /mi Soh miiire '1,2 faaaTi /re e doh; '3 faaala /so o doh;)
 
''+ (#B: 3* ;SoooSo /So Mih doooSo miiido /Ti i doh; Sooodo /mi doh TiiiTi dooodo /Ti i doh; SoooSo /So Mih doooSo miiido /Ti i doh; TiiiTi /Ta Tih TiiiLa SoooFi /La a Soh; miiimi /fa La TiTi dore /So o Lah; LaaaLa /Ti do reeedo TiiiLa /Si i Soh; SoooSo /So Mi doooSo miiido /La a reh; reeeTi /do Soh '1,2 SoooFa LaaaSo /Fa a Mi; '3 doooTi LaaaFa /So o doh;)
 
+ (&:
 
'1 En la /mondon venis nova /sento ; tra la /mondo iras forta /voko ; per flu/giloj de facila /vento ; nun de /loko flugu ĝi al /loko ; Ne al /glavo sangon soi/fanta ; ĝi la /homan tiras fami/lion ; al la /mond' eterna mili/tanta ; ĝi pro/mesas sanktan harmo/nion.
 
'2 Sub la /sankta signo de l' e/spero ; kolek/tiĝas pacaj bata/lantoj ; kaj ra/pide kreskas la a/fero ; per la/boro de la espe/rantoj ; Forte /staras muroj de mil/jaroj ; inter /la popoloj divi/ditaj ; sed dis/saltos la obstinaj /baroj ; per la /sankta amo disba/titaj.
 
'3 Sur neŭ/trala lingva funda/mento ; kompre/nante unu la a/lian ; la po/poloj faros en kon/sento ; unu /grandan rondon fami/lian ; Nia /diligenta kole/garo ; en la/boro paca ne la/ciĝos ; ĝis la /bela sonĝo de l' ho/maro ; por e/terna ben' efekti/viĝos.)
 
===Muziknote===
[[dosiero: La espero.jpg|400px|thumb|right|La Espero]]
 
===Tekste (vortopece)===