Antikva greka lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SVG
halt > ploziv
Linio 214:
 
Estas tri ĉefaj klasoj de [[konsonanto]]j:
*[[HaltoPlozivo]]j. Ĉi tiuj inkluzivas tri subklasojn: [[velaro]]jn ({{IFA3|k, g, kʰ}}), [[labialo]]jn ({{IFA3|p, b, pʰ}}), kaj [[dentalo]]jn ({{IFA3|t, d, tʰ}}).
*[[Sonoranto]]j estas {{IFA3|m, n, l, r}}.
*[[Frikativo]]j estas {{IFA3|s, h}}.
Linio 225:
 
*''Plej baza regulo'': Kiam du konsonantoj troviĝas unu apud la alia, la unua asimiliĝas en voĉado kaj aspiro al la dua.
**Ĉi tio aplikiĝas plene al haltojplozivoj. Frikativoj asimiliĝas nur en voĉado, sonorantoj ne asimiliĝas.
 
*Antaŭ {{IFA3|s}} (estonto, aorista stamo), velaroj iĝas {{IFA3|k}}, labialoj {{IFA3|p}}, kaj dentaloj malaperas.
Linio 291:
Preskaŭ ĉiuj formoj de la [[perfekto]], [[pluskvamperfekto]] kaj [[futurperfekto]] duobligas la komencan silabon de la verba stamo. (Notu, ke kelkaj malregulaj formoj de la perfekto ne duobligas, dumke manpleno de malregulaj aoristoj duobligas.) Estas tri specoj de [[duobligo (lingvistiko)|duobligo]]:
 
*''Silaba duobligo'': Plej verboj komenciĝantaj per sola konsonanto, aŭ per akumuliĝo de [[haltoplozivo]] kun [[sonoranto]], aldonas silabon konsistantan el la komenca konsonanto sekvata per ''e''. Aspiracia konsonanto, tamen, duobliĝas en sia neaspiracia ekvivalento: ''[[leĝo de Grassmann]]''.
 
*''Aŭgmento'': Verboj komenciĝantaj per vokalo, aŭ per akumuliĝo alia ol tiuj indikitaj antaŭe (kaj foje por kelkaj aliaj verboj) duobligas en la sama maniero kiel la aŭgmento. Tio restas en ĉiuj formoj de la perfekto, ne nur la indikativo.
 
*''Atika duobligo'': Iuj verboj komenciĝantaj per ''a'', ''e'' aŭ ''o'', sekvata de sonoranto (aŭ fojfoje ''d'' aŭ ''g''), duobligas per aldono de silabo konsistanta el la komenca vokalo kaj sekva konsonanto, kaj plilongigo de la sekvanta vokalo. Do, ''er'' → ''erēr'', ''an'' → ''anēn'', ''ol'' → ''olōl'', ''ed'' → ''edēd''. Ĉi tio estas ne fakte specifa al la [[atika greka]], malgraŭ ĝia nomo; sed ĝi estis ĝeneraligita en la atika. Ĝi originale koncernis duobligon de akumuliĝo konsistanta el [[laringalo]] kaj sonoranto; do ''h₃l'' → ''h₃leh₃l'' → ''olōl'' kun normala greka evoluo de laringaloj. (Formoj kun haltoplozivo estis analogaj.)
 
Malregula duobligo povas esti komprenata diaĥrone. Ekzemple, ''lambanō'' (radiko ''lab'') havas la perfektan stamon ''eilēpha'' (ne *''lelēpha''), ĉar ĝi estis originale ''slambanō'', kun perfekta ''seslēpha'', iĝante ''eilēpha'' tra (duone-)regula ŝanĝiĝo.