Adresaro de la Esperantistoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Formo: nombro da publikaĵoj, precizigo de ligilo
la unua serio ja eldoniĝis maljam en januaro aŭ februaro 1890, kvankam preta teksto cenzurpermesita ĝi estis jam en 1889
Linio 1:
{{Unua}}
[[Dosiero:Bildoj os unuaj adresaro.jpg|thumb|right|Titolpaĝo de ''Serio I'' de la adresaro (aperis en [[18891890]])]]
'''Adresaro de la personoj kiuj ellernis la lingvon "Esperanto"''' (foje mallongigata ''Adresaro de d-ro Zamenhof'', ''Zamenhofa Adresaro'', ''[[Enciklopedio de Esperanto - Mallongigoj|ZA]]'') estas la [[Unua-aĵoj esperantistaj|unua]] aperinta [[adresaro]] de [[esperantisto]]j, prilaborata mem de [[L. L. Zamenhof]], la aŭtoro de [[Esperanto]]. La kolekto enhavas informojn pri preskaŭ 22 mil personoj, kiuj lernis Esperanton antaŭ la jaro [[1909]], inter ili pluraj [[Gravaj esperantistoj|famuloj]] kaj lokaj [[Pioniro de Esperanto|pioniroj]]. Laŭtempa ordigo de iliaj adresoj donas imagon pri la [[tempo|tempe]]-[[geografio|geografia]] disvastiĝo de la [[Esperanto-movado]] dum [[Historio de Esperanto#Historia superrigardo|ĝiaj periodoj]] "[[Rusa Imperio|rusa]]", "[[Francio|franca]]" kaj "[[Tero|internacia]]".
 
== Formo ==
Ĝi aperis en 29 serioj inter la jaroj [[18891890]] kaj [[1909]], en 32 unuopaj publikaĵoj – ĉu kiel rubriko en [[La Esperantisto]], ĉu en formo de apartaj [[broŝuro]]j eldonataj de Zamenhof mem (verkoj n-ro 31, 59, 62, 65, 83, 104, 112, 123, 129, 140, 151, 171), ĉu ĉe [[Hachette]] kadre de [[jarlibro]] kompilata de [[Félicien Menu de Ménil]]<ref>[http://arkivo.esperanto-france.org/s/slipo.php?n=S2747&r=ne Tutmonda jarlibro Esperantista enhavanta la adresarojn de D-ro Zamenhof por 1904.]</ref> ([[Tutmonda Jarlibro Esperantista (Hachette)|Tutmonda Jarlibro Esperantista]] [[1904]]–[[1909]]). La titolo variis tra la jaroj kaj atingis ankaŭ formojn kiel ''Novaj Esperantistoj'', ''Adresaro de la Esperantistoj'' aŭ ''Adresaro de novaj esperantistoj''.
 
== Enhavo ==
La registrataj esperantistoj ricevadis laŭvicajn [[numero]]jn kaj estis kuraĝigataj subskribadi siajn leterojn laŭ la modelo "Esperantisto n-ro ''123''". La unua serio de la adresaro, aperinta en [[18891890]], enhavis sur 39 paĝoj adresojn de 1000 personoj, kiuj aĉetis la [[Unua Libro|Unuan Libron]] kaj resendis al Zamenhof la deŝireblan [[promesoj|promesfolion]] pri eklerno de Esperanto kun la aldono "senkondiĉe". Multaj el ili dum la sekvaj jaroj fariĝis fervoraj esperantistoj. La lasta registrita esperantisto, en [[1908]], ricevis la numeron 21915. Pro troa kresko de la nombro de aliĝantoj, oni ekde [[1909]] (do [[Tutmonda Jarlibro Esperantista 1910]]) komencis plu kolekti nur la kontaktojn de esperantistaj [[societo]]j, [[komitato]]j kaj [[konsulo|konsul]]-[[agento]]j.
 
Krom [[Individua nomo|nomoj]], [[adreso]]j kaj indikoj pri la altirinto (esperantisto, kiu [[varbado|varbis]] la koncernan novulon), la adresaro fojfoje enhavis ankaŭ listojn de ŝanĝitaj adresoj de jamaj esperantistoj, laŭpage ripetatajn adresojn, alfabetan registron de la nomoj, statistikon pri la altirantoj, nomaron de la [[Esperanto-literaturo]] kaj la [[Esperanto-gazeto|gazetaro]].
Linio 17:
! Jaro !! Proksimuma sumo de la enskribitoj
|-
| [[18891890]] || 1000
|-
| [[1896]] || 4000