Spiko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 31 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q147398)
Diversaj lingvaj ĝustigoj.
Linio 2:
[[Dosiero:Infloresk.png|thumb|400px|Floraroj: 1. [[Grapolo]], 2. [[Korimbo]], '''3. [[Spiko]]''', 4. [[Amento]], 5. [[Spadiko]], '''6. Spikaro''', 7. [[Grapolaro]], 8. Korimbaro, 9. Funela korimbaro, 10. [[Umbelo]], 11. Umbelaro, 12. [[Cumo|Duaksa cumo]], 13. Umbelaro, 14. Kapo, 15. [[Kapitulo (floraro)|Kapitulo]], 16. [[Strobilo]].]]
 
'''Spiko''' estas simpla nefinita [[floraro]], kie la floroj sidas rekte ĉe la akso. La malsameco kun la [[grapolo]] estas, ke la floroj estas sentigaj. Pro tio la spiko estas floraro rekta, densa, longforma, pinta. La vorto devenas el la latina ''spica'', pinto. Ekzemple, spiko de greno, [[plantago]].
[[Image:Aar.jpg|thumb|180px|left|Skemo de spiko.]]
 
== Kunmetitaj floraroj ==
=== Ĉe la poacoj ===
La tipa floraro de la [[poacoj]] estas [[spiketo]] en kiu kuniĝas kelkaj floroj, aŭ eĉ unu sola. La spiketoj estas kunmetitaj, kaj eblas spiko de spiketoj (ekzemple ĉe la [[tritiko]], [[hordeo]] aŭ [[sekalo]]), aŭ [[grapolo]] de spiketoj (kiel ĉe la [[aveno]] aŭ [[rizo]]).
 
== Elformiĝo ĉe [[greno|grenspecoj]] ==
La sovaĝaj, praaj formoj de la nunaj cerealoj disŝutas, lasas fali la semojn el la spiko. Ilia spika akso estas rompiĝema kaj ĝi disfalisdisfalas jam antaŭ rikolto. La proprecotrajto pri la semotena spiko estas trovebla kiel mutacio nur ĉe ĉiu 2- ĝis 4-miliona planto kiel mutacio. Kiel eliminiĝis dum la [[alhejmigo]] tiu malavantaĝa semofaliga proprecotrajto? Oni analizis la aferon per komputila simulado kaj trovis, ke la prahomoprahomoj kolektis la perditajn, restintajn spikojn en la kampo kaj rezerviskonservis ilin tra la vintro. Inter la kolektitakolektitaj spikoj, la semotenaj, nerompiĝemaj spikoj estis super-reprezentitaj. Se oni semis la grajnojn venontjaresekvajare, la mutaciantajmutaciaj variantoj oftiĝis de jaro al jaro. Oni kalkulas, lake elormiĝos deelormiĝis semotena varianto dum 200-250 jaroj.
[[Dosiero:Getreide.jpg|eta|maldekstra|250px|Malmaturaj spikoj de [[hordeo]], [[tritiko]] kaj [[sekalo]].]]