Japana lingvo per latinaj literoj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e ioma aldono |
neŭtraligo: aldono kaj forigo de parton de {{MF}} |
||
Linio 2:
'''Latin-litera transskribo de [[japana lingvo]]''' estas japane nomata ローマ字 ({{IFA2|ɽóːmadʑi}}, [[Transskribado Hepburn|hepburn-sisteme]] '''''rōmaji''''', [[Kunrei-sistemo|kunrei-sisteme]] '''''rômazi''''', [[Transskribo de la japana lingvo en Esperanton|esperanto-sisteme]] '''''romaĵi''''' aŭ '''''romaĝi''''').
Estas du ĉefaj manieroj: '''[[Transskribado Hepburn|Hepurn-sistemo]]''' kaj '''[[Kunrei-sistemo]]'''. Estas ankaŭ normoj difinitaj japane kaj internacie. Sed en diversaj praktikaj okazoj multaj emas sekvi [[Transskribado Hepburn|Hepburnan transskribon]]. Tial la latin-litera transskribado de [[japana lingvo]] ne estas sufiĉe bone unuigita.
== Normoj ==
Linio 10 ⟶ 8:
{{ĉefa|Kunrei-sistemo}}
Aperis en 1954 [http://www.bunka.go.jp/kokugo/main.asp?fl=list&id=1000003935&clc=1000000068].
Tiu ĉi normo (Nihon-siki) konsistas el du tabeloj. La Unua Tabelo montras la principan transskribon. Kaj la Dua Tabelo montras
La Unua Tabelo estas pli bone akorda al la japanlingva sistemo kaj facile komprenebla por japanoj, kvankam ĝustaj prononcoj de iuj transskribaĵoj estas nediveneblaj por tiuj sensciaj pri la [[japana lingvo]]. Oni ĝenerale nomas la transskribadon laŭ tiu ĉi Unua Tabelo kiel [[Kunrei|"''Kunrei-Siki''" (訓令式, "dekreta sistemo")]].
Estas ankaŭ internacia normo [[ISO3602]], kiu baziĝas sur la [[Kunrei|Dekreta Sistemo]] supre menciita.
Linio 26 ⟶ 23:
=== Japana pasporta/stacia/vojsigna normo ===
{{ĉefa|Hepburn-sistemo}}
La transskribo de japana nomo en pasporto estas principe la hepburna. Oni povas peti por alia latina literumo kiam oni unue kreas pasporton kun certa kialo. Ankaŭ oni ne povus havi samtempe kreditkartojn kaj pasportojn kun malsamaj literumoj.
*16jc - Portugala transskribado
*17jc - Nederlanda transskribado
Linio 35 ⟶ 33:
Nun ekzistas diversaj transskribaj sistemoj krom la supre menciitaj "normoj".
{{MF|Sed antaŭ la [[dua mondmilito]] la transskribado estis iusence unuigita per japaneca regulo. Sed post la Dua Mondmilito [[usona armeo]] tiam reganta Japanion ŝanĝis la transskribon al pli angleca.}} Kaj paralele kun la prospero de [[Usono]] post la Dua Mondmilito la influo de la [[angla lingvo]] pli kaj pli fortiĝis ankaŭ en Japanio.
Tiele en nunaj praktikaj okazoj en Japanio, ekzemple ĉe voj-indikiloj troveblaj sur stratoj, en stacidomoj, kaj en aliaj publikaj lokoj plej parte da transskriboj baziĝas sur la t.n. [[Transskribado Hepburn|Sistemo de Hepburn]] -- "t.n.", ĉar iliaj transskribaj reguloj estas ne bone unuigitaj pri longaj vokaloj kaj la N-sono "ン". Sed tia hepburna varianto estas multe pli malgranda ol la malsameco inter individuaj manieroj kiujn asertas kelkaj japanaj esperantistoj (Vidu sube).
== Japanaj esperantistoj kaj la transskribado ==
{{Konfirmon|Multaj (sed ne ĉiuj) japanaj esperantistoj sekvas la [[Kunrei|Dekretan Sistemon]] pli japanecan, ĉar tio estas pli oportuna por "esprimi [[japana lingvo|japanan lingvon]]".
=== Esperanta alfabeto ===
{{ĉefa|Transskribo de la japana lingvo en Esperanton}}
Iu esperantistoj asertas uzi Esperantan alfabeton (Esuperanto-ŝiki romaĵi, エスペラント式ローマ字) por skribi japanajn nomojn. Tio klopodas montri la prononcon de la japana. Sed ĝi malsukcesas unuigi jenajn variantojn.
* Singulara kaj plurala [[morao|moraoj]]. Ekz. "o"/"oo"/"oŭ" kaj iu eĉ miksas esperantan alfabeton kun la hepburna makrono "ō".
* "i" aŭ "j" en duoblaj vokaloj
* "ĝ" aŭ "ĵ" por "ジ".
== Notoj ==
{{referencoj}}
[[Kategorio:Japana lingvo|Latinigo]]
Linio 48 ⟶ 54:
{{LigoLeginda|ru}}
|