Baziliko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[Dosiero:Pisa Grado 01.jpg|thumb|250px|Baziliko en [[Pizo (Italio)]], kie altiĝas la ĉefnavo, antaŭe estas absido]]
[[dosieroDosiero:Dehio I 56 Konstanz Section.jpg|eta|Perspektiva transversa sekcaĵo de romanika baziliko]]
[[Dosiero:Catedral_de_Salta_1.jpg|thumb|250px|Baziliko]]
'''Baziliko''' (de [[greka lingvo|greke]] βασιλική στοά [''basiliké stoá''] ,reĝohalo‘, [[latina lingvo|latine]] komplete: ''basilica domus'') origine estis la nomo de grandaj pompaj domoj konstruitaj por ĵuĝprocesoj kaj negocoj, ankaŭ uzata kiel foirhalo.
Linio 22:
[[Dosiero:Baziliko Notre Dame de Montrealo.jpg|thumb|230px|<center>Baziliko Notre Dame de [[Montrealo]]]]
[[Dosiero:Rome, Forum Romanum, Basilica of Maxentius.jpg|thumb|250px|Ruina baziliko en Romo]]
== Formoj kaj dislimigo de aliaj preĝejaj tipoj ==
 
 
Baziliko sen supera [[fenestrozono]] nomiĝas ŝajnbaziliko (ekzemple en [[Ingolstadt]]). Se en la flanknavoj troviĝas [[galerio]]j, soni diras ''galeria baziliko'' (ekzemple Sankta Ursula en Kolonjo). [[Navo]] estas laŭlonga haloparto. Se la flankaj navoj estas ŝtupe alten aranĝitaj, oni diras ŝtupobaziliko (ekzemple la [[Katedralo Sankta Stefano (Bourges)|Katedralo Sankta Stefano]] en [[Bourges]]), male al la ŝtupohalo, kiu ja havas ŝtupigitajn navoaltojn, sed ne veran altmuron kaj neniun fenestrozonon. Baziliko estas krom la ununava preĝejo kaj la plurnava [[halopreĝejo]], kies navoj kutime estas egale altaj la plej grava skemo de la frukristana kaj mezepoka preĝejokonstruado ĝis en la 15-a, norde de la [[Alpoj]] ankaŭ ĝis la 16-a jarcento. Nur ekde la [[renesanco]] la nombro de ĉi tiuj laŭlongaj konstruaĵoj pli kaj pli estis kompletigata per laŭcentraj domoj.
== Historio de grandaj kaj malgrandaj bazilikoj ==
=== Antikva epoko ===
La vorto venis el la greka signifinta reĝa ĉambrego (precipe por [[borso]] kaj juĝado). La baziliko estas longa [[briko]]forma publika [[konstruaĵo]] kaj konsistas centre el alta ĉef[[navo]] kaj flanke 2 pli malaltaj navoj. Estas supraj lokoj por la [[fenestro]]j sur la centra navo, ĉar la aliaj navoj estas pli malaltaj, do la konstruaĵo estis luma. Fine de la baziliko [[absido]] troviĝas.
 
La unua baziliko konstruiĝis en -185 en [[Romo]] (''Basilica Portiá''). Ekde la [[4-a jarcento]] jam por preĝado konstruiĝis la katolikaj bazilikoj.
Linio 80:
 
{{commons|Category:Basilicas}}
 
[[Kategorio:Bazilikoj| ]]
[[Kategorio:Kristanismo]]
[[Kategorio:Religiaj konstruaĵoj]]
 
{{LigoLeginda|de}}