The Matrix: Malsamoj inter versioj

'''''The Matrix''''' (Esperante: ''La Matrico'') estas [[filmo]], kiun verkis kaj reĝisoris la [[fratoj Wachowski]]. Ĝi aperis en [[1999]].

Morfeo liberigas Neon el la Matrico, kredante lin "Tiu", kiu (laŭ profetaĵo de virino nomata "la Orakolo") detruos la Matricon kaj savos la homaron. Neo skeptikas, sed li trejniĝas kaj lernas transpasi la regulojn de la iluzio, ĝis, ene de tiu mondo, li fariĝas ia superhomo. Li ankaŭ komencas enamiĝi kun ribelantino Triunua.

La bando estas konstante ĉasata de la Agentoj — konsciaj programoj, kiuj kapablas eviti kuglojn, detrui murojn per la pugno, kaj eĉ anstataŭigi iun ajn alian Matricanon per si. Kiam unu ribelulo perfidas la bandon, la Agentoj kaptas Morfeo. Neo kaj Triunua reeniras en la Matricon kaj sukcesas savi lin, sed Neo estas tie mortpafita de Agento Smith [smif].

En la reala mondo, Triunua tamen rifuzas akcepti lian morton, kaj flustras al li, ke ŝi nun kredas pri la profetaĵo. Neo reviviĝas en la Matrico kaj, kun nova kapablo rekte percepti ĝian iluziecon, li senpene detruas Agenton Smith.

La filmo aludas multajn historiajn kaj literaturajn mitojn, inkluzive de ''[[La Aventuroj de Alico en Mirlando]]'', bildkonceptoj el la [[jud-kristana tradicio]], kaj la [[romano]]j de [[William Gibson]], precipe ''[[Neuromancer]]''. La ideo de virtuala realo nomata "la Matrico" ŝajne originis en rakonto el [[1976]] de la brita [[sciencfikcio|sciencfikcia]] televidserio ''[[Doctor Who]]''.

Ĉeestas en ''La Matrico'' elementoj de [[teologio]], [[filozofio]], [[gnostikismo]] kaj [[esoterismo]] [http://www.youtube.com/watch?v=LpXk0p27Pyc]. Aliaj temoj estas la debato inter libervolismo kaj determinismo, kaj la naturo de la realo, la percepto, la scio kaj la ekzisto. Troviĝas ankaŭ nebulaj aludoj al [[budhismo]] kaj [[taoismo]], [[nirvano]] kaj [[renaskiĝo]]. Kelkaj el la ideoj aperas en malnovaj tekstoj pri [[sciteorio]], ekzemple la [[Platona alegorio pri la kaverno]] kaj la [[Meditoj pri Unua Filozofio]] de [[Kartezio]].

La filmo asertas, ke la komputiloj uzas la homaron kiel energifonton. Sed la kemia energio bezonata por vivteni homon estas multe pli granda ol la energio, kiun la maŝinoj povus rikolti; ili pli bone farus, se ili generus sian elektron per simpla bruligo de la organika materio.

Origine, la klarigo estis malsama: la maŝinoj uzis la homajn cerbojn kiel la komponantojn de giganta paralela komputilo. Sed la verkistoj timis, ke nefakaj spektantoj malfacile komprenos tion.